Europejska nagroda za konserwację ołtarza Wita Stwosza. Za "wrażliwość i szacunek"
Zakończona właśnie konserwacja ołtarza Wita Stwosza w bazylice Mariackiej w Krakowie zdobyła uznanie. Została uhonorowana Europejską Nagrodą Dziedzictwa/Nagrodą Europa Nostra 2023. Prace konserwatorskie, które przywróciły dawny blask tej średniowiecznej perle, trwały ponad tysiąc dni.
Tegoroczni laureaci prestiżowej Europejskiej Nagrody Dziedzictwa Europa Nostra ogłoszeni zostali we wtorek. Na wyróżnienie zasłużyło w tym roku 30 realizacji z 21 państw. Wśród zwycięzców znalazł się również zabytek z Krakowa - ołtarz Wita Stwosza w bazylice Mariackiej. Uznanie zdobył sposób jego odnowienia.
Jury Nagrody Europa Nostra w swoim uzasadnieniu podkreśliło, że "renowacja tego wspaniałego ołtarza jest wyjątkowym i unikalnym osiągnięciem. Skrupulatna konserwacja Ołtarza Wita Stwosza w bazylice Mariackiej, oparta na wnikliwych kwerendach, została przeprowadzona przez fachowców, którzy wykazali się ogromnym szacunkiem i wrażliwością dla oryginalnego dzieła. Projekt połączył osoby z różnych krajów, odzwierciedlając międzynarodowe znaczenie tego miejsca oraz potrzebę współpracy w zachowaniu dziedzictwa europejskiego". Jury zwróciło również uwagę na imponującą skalę tego osiągnięcia.
Prace konserwatorskie przy gotyckim ołtarzu Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny, wyrzeźbionym przez Wita Stwosza w latach 1477–1489, rozpoczęły się w 2015 roku. Ze względu na rangę obiektu oraz sprawowaną nieprzerwanie liturgię, ołtarz nie mógł być wyłączony z dotychczasowego trybu funkcjonowania.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Grecka wyspa bez tłumów. "Ceny są bardzo przystępne"
Prace trwały ponad 1000 dni, a przez ręce konserwatorów przeszło ponad 200 figur i kilka tysięcy odrębnych elementów snycerskich. Odwiedzający świątynię mogli obserwować pracę wykonywaną przez specjalistów.
Europejska nagroda za konserwację ołtarza Wita Stwosza. Za "wrażliwość i szacunek"
W trakcie prac konserwatorskich nie zabrakło wielu niezwykłych odkryć. Szczególnie sensacyjnym było odsłonięcie i odczytanie daty 1486 znajdującej się na boku apostoła św. Jakuba podtrzymującego zasypiającą Maryję.
Konserwacja ołtarza Wita Stwosza zakończyła się w 2021 roku i pozwoliła na przywrócenie go do pierwotnego stanu, ukazując piękno arcydzieła norymberskiego mistrza. Projekt badawczo-konserwatorski kosztował 14 milionów złotych. Zadanie było współfinansowane przez Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Gminę Miejską Kraków oraz parafię Mariacką.
Prof. Jacek Purchla, wiceprezydent Europa Nostra, podkreślił, że "tegoroczna nagroda to nie tylko wielkie wyróżnienie dla parafii Mariackiej, ale i okazja dla Polski do dzielenia się naszymi dobrymi praktykami w opiece nad skarbami europejskiego dziedzictwa ze wspólnotą międzynarodową. Na propagowaniu takich niezwykłych dzieł jak krakowski ołtarz i jego spektakularna konserwacja polega misja Europa Nostra".
Laureaci zostaną uhonorowani podczas ceremonii wręczenia nagród European Heritage Awards, która odbędzie się 28 września w Palazzo del Cinema w Wenecji. W trakcie wydarzenia ogłoszona zostanie lista laureatów Grand Prix oraz laureat Nagrody Publiczności, wyłonieni spośród tegorocznych laureatów. Każdy z nich otrzyma 10 000 euro. Ks. infułat Dariusz Raś zadeklarował, że w przypadku otrzymania dodatkowej nagrody środki zostaną przeznaczone na nowoczesne oświetlenie ołtarza w bazylice Mariackiej.