Trwa ładowanie...
d2v1qu3
04-09-2006 22:05

Dyskusja "Wydarzenia bydgoskie z 3 i 4 września 1939 roku"

Nad problemem winy Polaków i ich uczestnictwa w tzw. wydarzeniach bydgoskich w 1939 roku dyskutowali uczestnicy panelu, który odbył się w Niemieckim Instytucie Historycznym w Warszawie.

d2v1qu3
d2v1qu3

3 września 1939 roku polskie oddziały wycofujące się z Pomorza w celu zajęcia pozycji obronnych nad Brdą zostały ostrzelane w Bydgoszczy z kilkunastu miejsc jednocześnie. Po tym wydarzeniu, na rozkaz komendanta miasta, polskie wojsko miało oczyścić je z dywersantów niemieckich. Do akcji spontanicznie przyłączyli się mieszkańcy. Doszło do samosądów na mniejszości niemieckiej i kontrataków ze strony niemieckiej. Po wkroczeniu 5 września Abwehry, Niemcy przeprowadzili krwawą pacyfikację miasta.

Według źródeł niemieckich, w wydarzeniach tych zginęło ok. 2 tys. Niemców, według polskich szacunków - ok. 300 Niemców i 240 Polaków; 28 tys. mieszkańców miasta padło ofiarą represji po wkroczeniu Niemców, ok. 1500 osób zginęło w masowych ulicznych egzekucjach.

W dyskusji wzięli udział członkowie zespołu badawczego powołanego przez IPN w 2003 roku dla zbadania okoliczności i wskazania winnych wydarzeń bydgoskich.

Jak powiedział przedstawiciel IPN dr hab. Paweł Machcewicz, po wojnie w polskiej historiografii dominował pogląd o niemieckiej dywersji, jako przyczynie wydarzeń bydgoskich, natomiast niemieccy historycy całą winę w tej kwestii przypisywali polskim uzbrojonym grupom paramilitarnym.

d2v1qu3

W 2003 roku wyłom w stanowisku polskim uczynił prof. Włodzimierz Jastrzębski - członek Komitetu Nauk Historycznych PAN - publikując na łamach "Gazety Wyborczej" artykuł, w którym podważał niemiecką winę i zwracał uwagę na możliwość polskiej prowokacji. IPN powołał wówczas wspomniany zespół dla zbadania przebiegu wydarzeń bydgoskich.

Podczas dyskusji panelowej prof. Jastrzębski podtrzymał wcześniejsze stanowisko, stwierdzając, że bydgoska mniejszość niemiecka w 1939 roku była zbyt słabo zorganizowana, by móc przedsięwziąć tak zmasowaną akcję przeciwko Polakom. To raczej polskie grupy paramilitarne, przekonane o ogromnych sukcesach zbliżającej się armii niemieckiej i przerażone widokiem wycofujących się w panice oddziałów polskiej armii z Pomorza, zainicjowały akcję zbrojną przeciw bydgoskim Niemcom - przekonywał.

Ze stanowiskiem tym polemizował dr hab. Janusz Kutta z Archiwów Państwowych w Bydgoszczy, zajmujący się historią Pomorza, który wskazał na silne związki bydgoskich Niemców z NSDAP oraz ich kontakty z Abwehrą i wywiadem SS. Chociaż z przyczyn oczywistych niemożliwe jest odnalezienie rozkazu dotyczącego podjęcia akcji dywersyjnej w Bydgoszczy, jestem zdania, że była ona dziełem oddziałów SS przerzuconych do Bydgoszczy z terenu Pomorza - powiedział Kutta.

Dr Tomasz Chinciński z zespołu IPN również poparł tezę o dywersji niemieckiej. Meldunki polskich oddziałów stacjonujących w okolicy i w samej Bydgoszczy z 3 i 4 września mówią o krwawo stłumionej niemieckiej dywersji oraz o samosądach dokonywanych przez bydgoszczan na jej sprawcach. Są to informacje niezbyt dla nas chlubne, dlatego potwierdzają prawdziwość meldunków - ocenił Chinciński.

d2v1qu3

Zespół badawczy w ciągu trzech lat gromadził i porównywał źródła z archiwów polskich oraz zagranicznych, m.in. z Londynu, Moskwy i Berlina. Ostateczne wyniki badań mają być opublikowane w 2007 roku.

Wydarzenia, jakie miały miejsce w Bydgoszczy 3 i 4 września 1939 roku, propaganda hitlerowska określała mianem "bydgoskiej krwawej niedzieli" (Bromberger Blutsonntag). Wskazywano wówczas, że to wyłącznie Polacy mordowali niemiecką mniejszość w mieście. Podobnie zdarzenia te oceniali historycy niemieccy po wojnie.

W polskiej historiografii dominował pogląd, że przed wkroczeniem do miasta armii hitlerowskiej doszło do niemieckiej dywersji, a ludność cywilna i wojsko tylko się bronili.

d2v1qu3
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.

WP Wiadomości na:

Komentarze

Trwa ładowanie
.
.
.
d2v1qu3
Więcej tematów

Pobieranie, zwielokrotnianie, przechowywanie lub jakiekolwiek inne wykorzystywanie treści dostępnych w niniejszym serwisie - bez względu na ich charakter i sposób wyrażenia (w szczególności lecz nie wyłącznie: słowne, słowno-muzyczne, muzyczne, audiowizualne, audialne, tekstowe, graficzne i zawarte w nich dane i informacje, bazy danych i zawarte w nich dane) oraz formę (np. literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne, programy komputerowe, plastyczne, fotograficzne) wymaga uprzedniej i jednoznacznej zgody Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, będącej właścicielem niniejszego serwisu, bez względu na sposób ich eksploracji i wykorzystaną metodę (manualną lub zautomatyzowaną technikę, w tym z użyciem programów uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji). Powyższe zastrzeżenie nie dotyczy wykorzystywania jedynie w celu ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe oraz korzystania w ramach stosunków umownych lub dozwolonego użytku określonego przez właściwe przepisy prawa.Szczegółowa treść dotycząca niniejszego zastrzeżenia znajduje siętutaj