Dymisje w sprawie Odry utopione w bałaganie [OPINIA]
Przy walce z katastrofą wokół Odry zapanował taki - za przeproszeniem - burdel, że aż premier zdymisjonował niewłaściwego urzędnika – tego, który akurat jako jeden z nielicznych zareagował wcześnie. I byłoby to nawet śmieszne, gdyby nie było straszne.
Zalogowani mogą więcej
Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika
Poleciały pierwsze dwie głowy. Szef rządu Mateusz Morawiecki poinformował, że podjął decyzję o natychmiastowych dymisjach prezesa Wód Polskich Przemysława Dacy oraz Głównego Inspektora Ochrony Środowiska Michała Mistrzaka.
I tak jak dymisja tego pierwszego jest zrozumiała, tak odwołanie drugiego to działanie pod publiczkę, podyktowane zupełnie innymi przyczynami niż troska o odpowiednie zarządzanie państwem.
Rzeczywista odpowiedzialność
Ktoś, kto nie zna struktury służb odpowiedzialnych w Polsce za ochronę środowiska, może pokiwać z uznaniem głową i stwierdzić: "no tak, zdymisjonowano szefa inspekcji, słusznie".
Szkopuł w tym, że dymisja ta - z premierowskim uzasadnieniem, w którym wskazano, że reakcja służb mogła nastąpić szybciej - kłóci się z rzeczywistością.
Prawda jest bowiem taka, że za przeciwdziałanie i kontrolę zanieczyszczeń na Odrze w pierwszej kolejności odpowiadają wojewódzcy inspektorzy ochrony środowiska.
Ci zaś - zgodnie z ustawą o Inspekcji Ochrony Środowiska - podlegają w zasadzie wojewodom, a nie głównemu inspektorowi.
Ba, zgodnie z art. 5 wspomnianej ustawy wojewódzkich inspektorów nawet powołują i odwołują wojewodowie. Główny inspektor jedynie wyraża na to zgodę.
Oczywiście główny inspektor ma wpływ na swoich kolegów ulokowanych w województwach - może wytyczać im kierunki działań, dawać zalecenia, podpowiadać. Ale ostatecznie najważniejsze jest to, kto mianuje, dymisjonuje i kontroluje. A taką osobą jest wojewoda.
W tej konkretnej sprawie - katastrofie związanej z Odrą - zresztą Michał Mistrzak 3 sierpnia wysłał do wojewodów pismo ostrzegające przed sytuacją w Odrze. Tyle że pismo to nie wywołało niemal żadnej reakcji.
Mówiąc więc najprościej: Główny Inspektor Ochrony Środowiska został zdymisjonowany za to, że wojewódzcy inspektorzy ochrony środowiska, którzy podlegają wojewodom, a nie głównemu inspektorowi, źle pracowali.
Uderzenie w ziobrystów
Dlaczego więc Mateusz Morawiecki postanowił odwołać Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, a nie wojewodów bądź co najmniej poprosić wojewodów o rozliczenie inspektorów wojewódzkich?
Powody są dwa.
Po pierwsze, przeciętny obywatel nie ma pojęcia o tym, kto odpowiada za ochronę środowiska w Polsce. Stwierdzenie o odwołaniu ważnego urzędnika państwowego robi więc większe wrażenie niżeli komunikat o rozliczeniach na poziomie województw. Wiele osób mogłoby to odebrać jako zamiatanie sprawy pod dywan.
Po drugie, wojewodowie są blisko związany z Prawem i Sprawiedliwością. A Michał Mistrzak uchodził za człowieka Jacka Ozdoby, wiceministra klimatu i środowiska, polityka Solidarnej Polski.
Z punktu widzenia premiera lepiej było więc obarczyć odpowiedzialnością za kryzys człowieka związanego z formacją Zbigniewa Ziobry niżeli szereg wpływowych działaczy Prawa i Sprawiedliwości.
Polityka prorodzinna
Kluczową kwestią jest dziś zniwelowanie strat, czas na rozliczenia personalne jeszcze przyjdzie.
Trudno jednak nie odnieść wrażenia, że prorodzinna polityka Prawa i Sprawiedliwości, którą jak na dłoni widać w państwowych instytucjach, może co najmniej wywoływać niesmak.
W Wodach Polskich - czyli instytucji mocno związanej z obecnym kryzysem i, jak przyznał już nawet premier, wręcz współwinnej zbyt wolnej reakcji - pracują: teść wicepremiera Jacka Sasina oraz mąż Anny Moskwy, minister klimatu.
Prawda jest taka, że teść Sasina nie ma żadnego związku z tą sprawą i jest w nią przez niektórych mieszany wyłącznie w celu uzysku politycznego opozycji.
Co do odpowiedzialności męża minister klimatu - pewnie będziemy o tym dopiero dyskutować. Jest on wiceprezesem Wód Polskich, więc jego udział w całej sprawie jest do przeanalizowania.
Kłopot w tym, że ciężko sobie wyobrazić, by żona weryfikowała sprawność działalności zawodowej męża.
Szkopuł także w tym, że narracja, iż rodziny polityków muszą gdzieś pracować, jest nieprzekonująca. Kolejny raz można odnieść wrażenie, że w państwowych spółkach, ministerstwach i urzędach prowadzona jest polityka wybitnie prorodzinna - tyle że dla działaczy opcji rządzącej.
I ostatecznie jest trochę jak w starym dowcipie o zgubionych pieniądzach - niby się znalazły, ale niesmak pozostał.
Patryk Słowik, dziennikarz Wirtualnej Polski
Napisz do autora: Patryk.Slowik@grupawp.pl
