Obowiązkowy pobór. Europejski kraj ogłosił przełomową decyzję
Chorwacja chce dołączyć do europejskiej dziesiątki państw, które powołują do służby w oddziałach wojska wszystkich dorosłych, zdolnych do tego mężczyzn. Plan obowiązkowej służby wojskowej narodził się w Zagrzebiu zaraz po rosyjskiej agresji na Ukrainę. Teraz projekt się materializuje.
- Pierwsze kroki w kierunku rozpoczęcia realizacji powrotu obowiązkowej służby wojskowej zostaną podjęte już 1 stycznia 2025 roku - poinformował Ivan Anuszić, minister obrony Chorwacji. Jak podaje chorwacki portal sjeverni.info, to pierwsze oficjalne potwierdzenie, które podaje termin przywrócenia zawieszonych kilkanaście lat wcześniej przepisów.
- W 2008 roku zakończyliśmy obowiązkową służbę wojskową i od tego czasu do dzisiaj zniknęła cała infrastruktura i personel, który pracował z poborowymi. A my mamy potencjalnie co roku 18 tys. młodych mężczyzn, którzy chcieliby dołączyć - stwierdził minister, dodając, że nie jest to operacja mała i tania.
Decyzja władz ogłoszona została w trakcie obchodów 33. rocznicy powstania chorwackiej armii. Rozpoczęcie prac nad przywróceniem obowiązkowego przeszkolenia wojskowego dla obywateli Ivan Anuszić potwierdził w krótkiej rozmowie z telewizją państwową HRT.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Potężne eksplozje na Krymie. Moment ataku na rosyjskie łodzie
Kiedy w Chorwacji ruszy maszyna poborów, kraj dołączy do dziewięciu państw Unii Europejskiej, w których w szeregach armii pojawiają się zdolni do służby obywatele niezwiązani z wojskiem zawodowo. Obowiązkowe szkolenie istnieje dziś w dziewięciu krajach UE: na Cyprze, w Grecji, Austrii, Litwie, Łotwie, Estonii, Finlandii, Szwecji i Danii.
Niektóre z krajów, między członkowie wspólnoty - Estonia, Finlandia, Austria, a także pozostające poza europejskim zjednoczeniem Norwegia i Szwajcaria to kraje, które nawet nie zniosły obowiązkowej służby wojskowej.
Chorwaci pójdą do wojska. Obywatele będą stawać przed komisjami wojskowymi od 1 stycznia 2025
W referendum w 2013 roku Szwajcarzy przeważającą większością głosów odrzucili zniesienie poboru do wojska. Służba wojskowa trwa 18 tygodni szkolenia podstawowego i 22 tygodnie dla oficerów.
Szwecja, która niedawno dołączyła do NATO, zrywając z długoterminową polityką neutralności, zawiesiła pobór do wojska w 2010 roku, ale przywróciła go siedem lat później, po aneksji Krymu przez Rosję. Do armii idzie każdego roku jedynie od 5 do 10 proc. najsprawniejszych fizycznie mężczyzn i kobiet.
Podobnie jest w Norwegii. Kraj wprowadził obowiązkową służbę wojskową dla kobiet w 2015 roku, stając się pierwszym krajem europejskim i pierwszym członkiem NATO, który to zrobił. Służba trwa 12 miesięcy i jest uznawana za wysoce prestiżową.
Łotwa przywróciła obowiązkowy pobór w 2023 roku, po jej zniesieniu w 2007. Służba jest obowiązkowa dla wszystkich mężczyzn w wieku od 18 do 27 lat i trwa 11 miesięcy.
Austria nigdy nie zrezygnowała z takiej armii. Mężczyźni w wieku od 18 do 35 lat są powoływani na 6-miesięczną służbę wojskową lub cywilną (Zivildiensterklärung). W Grecji służą osoby w wieku 19-45 lat. Alternatywnie można odbyć też 15 miesięcy służby cywilnej.
Na niestabilnym obszarze Europy Południowo-Wschodniej żaden kraj nie ma obecnie obowiązkowej służby wojskowej, ale prezydent Serbii Aleksandar Vučić zapowiedział zmiany, co prawdopodobnie wpłynęło też na ruchy Chorwacji. Rozmowy toczą się w Wielkiej Brytanii, we Włoszech i w Niemczech.
W Chorwacji, według tutejszych mediów, które o projekcie donosiły już od wielu miesięcy, szkolenie trwać ma co najmniej trzy miesiące, a poborowi mają otrzymywać wynagrodzenie ok 700 euro.
W Polsce ostatni pobór do wojska odbył się w 2008 roku. Dwa lata później władze zdecydowały o zawieszeniu zasadniczej służby wojskowej. Wydarzenie z nieprawdziwą informacją, jaka pojawiła się w PAP, potwierdziła, że przedstawiciele MON nie mają planów przywrócenia obowiązkowej służby.
Źródło: sjeverni.info