Dlaczego w "Dzień Pi" studenci jedzą szarlotkę?
14 marca obchodzony będzie międzynarodowy
"Dzień Liczby Pi". Święto szczególną popularność zyskało w kręgach
akademickich USA. W San Francisco przygotowuję się ciasta, których brzmienie nazw podobne są do "Pi", np. "apple pie" (ang. szarlotki) i pizza pie. Również kilka polskich uczelni z okazji "Dni Pi" organizuje wykłady, pokazy naukowe i konkursy dotyczące tej liczby.
Datę święta - 14 marca - wyznaczono ze względu na pierwsze cyfry rozszerzenia dziesiętnego Pi (3,14).
Pi jest pierwszą literą greckiego słowa perimetron, czyli obwód. Liczba Pi to stała wartość, która określa stosunek obwodu koła do jego średnicy. Jako pierwszy wartość Pi, z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku obliczył najprawdopodobniej Archimedes w III w. p.n.e. Symbol Pi wprowadził do nauki William Jones w książce "Synopsis Palmariorum Mathesos" w 1706 roku.
Liczba Pi jest liczbą niewymierną, czyli taką, której rozwinięcie dziesiętne nie ma żadnego porządku i nigdy się nie kończy. Zwana jest również ludolfiną od imienia niemieckiego matematyka Ludolpha van Ceulena, który na początku XVII w. podał jej rozwinięcie z dokładnością 35 miejsc po przecinku. Obecnie naukowcy potrafią podać liczbę Pi z dokładnością do miliona miejsc po przecinku.
Pierwsze źródła świadczące o świadomym korzystaniu z własności liczby pochodzą ze starożytnego Babilonu. Na kamiennej tablicy z okresu 1900-1680 p.n.e. znaleziono opis wartości obwodu koła o średnicy 1, przybliżony przez liczbę 3,125.
Naukowcy ustalili, że w piramidzie Cheopsa (zbudowanej ok. 2560 r. p.n.e.) stosunek sumy dwóch boków podstawy do wysokości wynosi 3,1416, czyli przybliżenie pi z dokładnością do czterech miejsc po przecinku. Dotychczas nie wiadomo czy jest to kwestią przypadku, czy geniuszu ówczesnych uczonych.
Obchody "Dnia" zainaugurowano w 1988 r. w muzeum nauki Exploratorium w San Francisco. Tego dnia na wielu amerykańskich uczelniach odbywają się pikniki naukowe, podczas których prezentowane są ciekawostki ze świata nauki. Uczestnicy przygotowują ciasta, brzmienie nazw których podobne są do "Pi", np. "apple pie" (ang. szarlotki) i pizza pie.
Obchodzony na całym świecie "Dzień Pi" ma promować wiedzę matematyczną wśród uczniów wszystkich typów szkół w przystępny, a czasem zabawny sposób. Nauczyciele, studenci, uczniowie i ich rodzice uczestniczą w różnych imprezach związanych z promowaniem matematyki i samej liczby Pi.
Choć święto zyskało szczególną popularność w Stanach Zjednoczonych, to od niedawna również polskie uczelnie obchodzą "Dzień Pi".
Już po raz trzeci Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Śląskiego organizuje "Święto liczby Pi". Na uczestników czekają eksperymenty fizyczne, wykłady matematyczno- informatyczne i konkurs muzyczny poświęcony liczbie Pi.
Pierwszy "Dzień Pi" zorganizuje Wydział Informatyki i Nauk Informacyjnych Politechniki Warszawskiej. 14 marca będzie można wysłuchać wykładu Pawła Naroskiego, w programie imprezy znalazł się również: bieg o puchar dziekana Wydziału Informatyki oraz akcja "Pi w mieście".
Seminarium naukowe poświęcone liczbie Pi organizuje również Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego. Studenci będą mogli wziąć udział w konkursie mailowym, w którym należy rozwiązać zagadkę dotyczącą Pi oraz w konkursie fotograficznym "Pi Around".
"Święto Liczby Pi" organizuje również Instytut Matematyki Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. J. Kochanowskiego w Kielcach. Rozstrzygnięty tam zostanie m.in. konkurs "Piękno Pi", w którym uczniowie szkół ponadgimnazjalnych prezentowali prace plastyczne związane z tą liczbą.