Co jest na nowej liście lektur?

W szkołach podstawowych, w klasach I–III, uczniowie będą czytali następujące lektury:

Alan Aleksander Milne – "Kubuś Puchatek", "Chatka Puchatka";
Władysław Bełza – "Kto ty jesteś? Polak mały!";
Jan Brzechwa – "Moje ulubione wiersze";
Wanda Chotomska – "Legendy polskie";
Alina i Czesław Centkiewiczowie – "Anaruk, chłopiec z Grenlandii";
Mira Jaworczakowa – "Jacek, Wacek i Pankracek";
Maria Konopnicka – "Na jagody";
Maria Kownacka – "Plastusiowy pamiętnik";
Maria Kruger – "Karolcia";
Hugh Lofting – "Doktor Dolittle i jego zwierzęta";
Astrid Lindgren – "Dzieci z Bullerbyn";
Kornel Makuszyński – "Awantura o Basię";
Jan Twardowski – "Patyki i patyczki";
Julian Tuwim - "Wiersze dla dzieci: Lokomotywa, Słoń Trąbalski".

W szkołach podstawowych, w klasach IV–VI, uczniowie będą czytali następujące lektury:

Carlo Collodi – "Pinokio";
Karol Bunsch – "Dzikowy Skarb" (fragmenty);
Daniel Defoe - "Robinson Crusoe";
Irena Jurgielewiczowa - "Inna?";
Rudyard Kipling - "Księga Dżungli";
Józef Ignacy Kraszewski – "Stara Baśń" (fragmenty);
Clive Staples Lewis - "Opowieści z Narnii, cz. I: Lew, Czarownica i stara szafa";
Maria Kruger - "Godzina pąsowej róży";
Lucy Maud Montgomery - "Ania z Zielonego Wzgórza";
Zbigniew Nienacki - "Pan Samochodzik i Templariusze";
Edmund Niziurski - "Sposób na Alcybiadesa";
Hanna Ożogowska - "Dziewczyna i chłopak, czyli heca na 14 fajerek";
Henryk Sienkiewicz - "W pustyni i w puszczy";
Alfred Szklarski - "Tomek w krainie kangurów";
Juliusz Verne - "W 80 dni dookoła świata";
Walery Przyborowski - "Szwedzi w Warszawie";
Jan Twardowski - "Zeszyt w kratkę";
Mark Twain - "Przygody Tomka Sawyera".

Oprócz tych lektur uczniowie z klas IV-VI będą czytali baśnie, legendy, opowiadania i utwory poetyckie pochodzące z regionu, inne teksty reprezentatywne dla źródeł kultury europejskiej, wybrane przez uczniów i nauczycieli stosownie do możliwości i potrzeb uczniów: utwory prozatorskie i poetyckie wprowadzające w polską tradycję i współczesność literacką; teksty reprezentatywne dla różnych rodzajów, gatunków i form artystycznego wyrazu, ze szczególnym uwzględnieniem utworów epickich, w tym odmian prozy fabularnej oraz teksty użytkowe, publicystyczne, popularnonaukowe, przedstawienia teatralne, filmy, słuchowiska radiowe, programy telewizyjne.

W gimnazjach, uczniowie będą czytali następujące lektury:

Wybrane utwory z klasyki światowej:
Biblia (w tym "Pieśń nad Pieśniami", "Hymn św. Pawła o miłości", "Apokalipsa" - fragmenty);
Homer - "Iliada" lub "Odyseja" (fragmenty);
Sofokles - "Antygona";
"Pieśń o Rolandzie" (fragmenty);
Wiliam Szekspir - "Romeo i Julia";
Miguel Cervantes - "Don Kichote" (fragmenty);
Karol Dickens - "Opowieść wigilijna";
Antoni Czechow - "Śmierć urzędnika";
Antoine de Saint Exupéry - "Mały Książę";
Ernest Hemingway - "Stary człowiek i morze".

Wybrane utwory z klasyki polskiej:
"Bogurodzica";
Arkady Fiedler – "Dywizjon 303";
Aleksander Kamiński - "Kamienie na szaniec";
Jan Dobraczyński - "Marcin powraca z daleka";
Miron Białoszewski - "Pamiętnik z powstania warszawskiego" (fragmenty);
Jan Kochanowski – "Pieśń: Czego chcesz od nas, Panie..." oraz wybrane fraszki i treny;
Ignacy Krasicki – wybrane bajki i jedna z satyr;
Adam Mickiewicz - Ballady i romanse, "Dziady cz. II", "Pan Tadeusz" (fragmenty);
Henryk Sienkiewicz - "Krzyżacy";
Aleksander Fredro – "Zemsta";
Bolesław Prus - "Kamizelka";
Juliusz Słowacki - "Balladyna" (fragmenty);
Stefan Żeromski - "Syzyfowe prace"; Zofia Kossak–Szczucka – "Bursztyny".

Uczniowie gimnazjów zapoznają się także z liryką XIX wieku, poezją XX wieku (w tym utworami Kamila Krzysztofa Baczyńskiego, Marii Jasnorzewskiej-Pawlikowskiej, Wisławy Szymborskiej, Czesława Miłosza, ks. Jana Twardowskiego); nowelistyką XIX i XX wieku (w tym co najmniej jednym utworem pozytywistycznym), wybranymi utworami współczesnej prozy polskiej i dramatu, wybranymi utworami o dorastaniu, w tym powieści dla młodzieży Małgorzaty Musierowicz, Ireny Jurgielewiczowej. Poznają przykłady literatury regionalnej, wkład literatury regionalnej do ogólnopolskiej skarbnicy literackiej, przykłady literatury biograficznej (Paweł Zuchniewicz – "Wujek Karol. Kapłańskie lata Papieża"), wybranymi z czasopism i prasy codziennej tekstami publicystycznymi, informacyjnymi i reklamowymi. Mogą też czytać utwory zaproponowane przez uczniów i nauczyciela, w tym literaturą popularną (co najmniej jedna pozycja w każdej klasie). Uczniowie mają poznać także inne składniki kultury (przedstawienia teatralne, filmy, słuchowiska radiowe,
programy telewizyjne, przekazy ikoniczne, poezja śpiewana).

W liceach ogólnokształcących, liceach profilowanych, technikach, uzupełniających liceach ogólnokształcących i technikach uzupełniających uczniowie będą czytać następujące lektury:

W zakresie literatury polskiej:
"Bogurodzica" w kontekście poezji średniowiecznej;
Jan Kochanowski – "Pieśni, treny" (wybór);
poezja baroku (wybór);
Ignacy Krasicki – Pieśń: "Hymn do miłości Ojczyzny", satyry i liryki (wybór);
Stanisław Staszic – "Przestrogi dla Polski" (fragmenty);
Adam Mickiewicz - "Pan Tadeusz", "Dziady cz. III";
Juliusz Słowacki – "Kordian" lub Zygmunt Krasiński – "Nie-Boska komedia" (wybrane sceny z dramatów);
wybór poezji romantycznej (w tym utwory Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida);
Bolesław Prus - "Lalka";
Eliza Orzeszkowa - "Nad Niemnem" (fragmenty);
Henryk Sienkiewicz - "Quo Vadis", "Potop";
wybór poezji młodopolskiej;
Stanisław Wyspiański – "Wesele";
Władysław Stanisław Reymont - "Chłopi, tom I: Jesień";
Stefan Żeromski – "Ludzie bezdomni", "Przedwiośnie";
Maria Dąbrowska - "Noce i dnie" (fragmenty);
Zofia Nałkowska – "Granica";
Sławomir Mrożek - "Tango";
Tadeusz Borowski - "Pożegnanie z Marią";
Gustaw Herling-Grudziński – "Inny świat";
Jan Dobraczyński – "Listy Nikodema";
wybór poezji XX wieku (w tym utwory Bolesława Leśmiana, Leopolda Staffa, Juliana Tuwima, Marii Pawlikowskiej- Jasnorzewskiej, Czesława Miłosza, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Zbigniewa Herberta, Tadeusza Różewicza, Mirona Białoszewskiego, Wisławy Szymborskiej, Stanisława Barańczaka, ks. Jana Twardowskiego);
Jan Paweł II – "Pamięć i tożsamość";
Wiesław Myśliwski – "Kamień na kamieniu";
Ryszard Kapuściński – "Cesarz";
inne utwory zaproponowane przez uczniów i nauczyciela, teksty kultury (adaptacje filmowe powieści i inne filmy, spektakle teatralne, utwory muzyczne, obrazy, słuchowiska, programy telewizyjne, teksty prasowe).

W zakresie literatury powszechnej:
Sofokles - "Król Edyp";
Horacy - wybór pieśni;
Wiliam Szekspir - "Makbet";
Molier - "Świętoszek";
Fiodor Dostojewski - "Zbrodnia i kara";
George Orwell - "Folwark zwierzęcy";
wybrana powieść europejska XX wieku.

Uczniowie, którzy wybiorą kształcenie w zakresie rozszerzonym będą czytali następujące lektury:

W zakresie literatury polskiej:
Jan Kochanowski - "Treny";
wybrany dramat romantyczny Juliusza Słowackiego lub Zygmunta Krasińskiego;
Maria Kuncewiczowa – "Cudzoziemka";
Jan Dobraczyński – "Cień Ojca".

Literatura powszechna:
Dante Alighieri - "Boska Komedia" (fragmenty "Piekła");
Michaił Bułhakow - "Mistrz i Małgorzata";
Święty Augustyn - "Wyznania" (fragmenty);
Platon – "Obrona Sokratesa".