Co badani Polacy sądzą o systemie kaucyjnym? Są wyniki badania
Większość spytanych Polaków z optymizmem przyjęła wejście w Polsce systemu kaucyjnego - wynika z badania przeprowadzonego przez Ariadnę dla Wirtualnej Polski. Natomiast aż połowa ankietowanych wskazała, że punktów zwrotu opakowań jest zbyt mało.
Z badania wynika, że aż 93 proc. pytanych osób wiedziało, że od 1 października obowiązuje system kaucyjny.
Najwyższą świadomość miały osoby w wieku 55+ (97 proc.), mieszkańcy miast od 100-500 tys. mieszkańców (95 proc.) oraz absolwenci studiów licencjackich i magisterskich (94 proc.)
Wszedł na pasy z hulajnogą. Kierowcy nawet się nie zatrzymali
Najmniej osób świadomych obowiązywania nowego systemu było wśród respondentów w wieku 18-24-lata (86 proc.), zamieszkujących w miastach od 20 do 100 tys. mieszkańców (91 proc.) oraz osób z wykształceniem podstawowym, gimnazjalnym, zawodowym, średnim lub policealnym (po 92 proc.).
Ariadna zapytała też uczestników badania, "czy popierają system kaucyjny".
"Zdecydowanie tak" odparło 31 proc. pytanych, "raczej tak" - 30 proc. Oznacza to, że łącznie nowy system aprobuje 60 proc. badanych.
Przeciwnego zdania jest razem 25 proc. respondentów, z czego 14 proc. odpowiedziało "zdecydowanie nie", a 10 proc. "raczej nie".
15 proc. pytanych wybrało odpowiedź "trudno powiedzieć".
Zasady systemu. Jedna trzecia badanych się nie orientuje
Respondenci ocenili ponadto, "na ile orientują się, jakie są zasady systemu kaucyjnego w Polsce".
"Bardzo dobrze" - odparło 16 proc. z nich, a dobrze 48 proc., co łącznie daje 64 proc. "Słabo" orientuje się 30 proc. pytanych, a 6 proc. "w ogóle" (razem 36 proc.).
Z badania wynika, że blisko trzy czwarte Polaków (72 proc.) zamierza zwracać plastikowe i szklane butelki oraz puszki do punktu kaucyjnego. "Zdecydowanie tak" - 35 proc., "raczej tak" - 37 proc.
13 proc. nie zamierza korzystać z systemu kaucyjnego. "Zdecydowanie nie" - 6 proc., "raczej nie" - 8 proc.
15 proc. pytanych wskazało odpowiedź "trudno powiedzieć".
W badaniu padło też pytanie "czy wiesz, ile wynoszą kaucje za zwrot butelek plastikowych i puszek w systemie kaucyjnym".
Ogółem odpowiedź "tak" wskazało 65 proc. pytanych. Najwyższą świadomością wykazały się osoby w wieku 55+ (71 proc.), miast do 20 tys. mieszkańców (75 proc.) oraz respondenci z wykształceniem średnim, policealnym, licencjackim i magisterskim (po 65 proc.).
Z kolei najniższą świadomość wysokości kaucji mają osoby w wieku 25-34 (55 proc.), mieszkańcy wsi (60 proc.) oraz respondenci o wykształceniu podstawowym, gimnazjalnym lub zawodowym (63 proc.).
Wysokość kaucji za butelki i puszki. "W sam raz"
Ariadna sprawdziła ponadto, jak respondenci oceniają wysokość kaucji, którą ustalono na poziomie 50 groszy za butelkę plastikową lub puszkę oraz złotówki za butelkę szklaną.
6 proc. pytanych uznało, że kaucja jest "zdecydowanie za wysoka", a 10 proc., że "za wysoka" (razem - 16 proc.). Z kolei "za niska" jest dla 13 proc. badanych, a "zdecydowanie za niska" dla 4 proc. (razem - 17 proc.)
Najwięcej, bo aż 67 proc. pytanych oceniło, że kaucja jest "w sam raz".
Połowa Polaków (50 proc.) uważa, że system kaucyjny "znacząco zmniejszy ilość odpadów plastikowych w środowisku. "Zdecydowanie tak" - 16 proc., "raczej tak" - 34 proc.
Przeciwnego zdania jest 34 proc. badanych. "Zdecydowanie nie" - 13 proc., "raczej nie" - 21 proc.
Odpowiedź "trudno powiedzieć" wskazało 17 proc. respondentów.
Uczestnicy badania zostali też zapytani o ocenę dostępności punktów zwrotu opakowań w okolicy ich zamieszkania.
12 proc. respondentów oceniło ją pozytywnie. "Jest bardzo dużo punktów zwrotu" - 2 proc., "jest dużo punktów zwrotu" - 10 proc. 49 proc. osób wskazało, że punktów jest "niewiele", a 39 proc. - "w ogóle nie wie, gdzie są".
Ruszył system kaucyjny w Polsce
W Polsce od 1 października wszedł w życie system kaucyjny. Duże sklepy, o powierzchni powyżej 200 metrów kwadratowych, muszą odbierać puste opakowania i oddawać klientom kaucję. Natomiast mniejsze sklepy pobierają kaucję, ale przystąpienie do systemu odbioru opakowań będzie w ich przypadku dobrowolne.
System obejmuje trzy rodzaje opakowań: butelki plastikowe do trzech litrów (kaucja to 50 groszy), metalowe puszki do litra (50 gr), a także - od 1 stycznia 2026 r. - szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 litra (1 zł).
Badanie przeprowadzono dla Wirtualnej Polski na panelu Ariadna. Próba ogólnopolska N=1114 osób. Kwoty łączne dla płci, wieku i wielkości miejscowości wg reprezentacji w populacji Polaków w wieku od 18 lat wzwyż. Metoda CAWI. Termin realizacji: 3-5 października 2025 r.
Maciej Zubel, dziennikarz Wirtualnej Polski
Przeczytaj też: