Brytyjczycy upamiętnili heroiczny czyn Polki z Auschwitz

Dyplom z Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie i pamiątkowy medal odebrała w ambasadzie RP w Londynie z rąk ambasadora Izraela w Wielkiej Brytanii Zvi Heifetza mieszkająca w Polsce siostrzenica Kotarby, Alicja Świerczok.

Uhonorowanie Kotarby jest osobistą zasługą pisarza Jamesa Foucara, który przypadkowo spotkał Lenę Lakomy w maju 2003 roku przed Imperialnym Muzeum Wojny w Londynie, podejmując następnie w Instytucie Yad Vashem starania o przyznanie Kotarbie tytułu "Sprawiedliwego wśród Narodów Świata" - co sfinalizowano we wrześniu ub.r.

Świerczok powiedziała, iż Lakomy miała w planach przyjazd do Polski, by z okazji przyznania Kotarbie zaszczytnego tytułu spotkać się z jej rodziną. Nie pozwolił jej jednak na to podeszły wiek i dlatego pojawił się pomysł zorganizowania spotkania w ambasadzie RP w Londynie.

Dopiero niedawno sama dowiedziałam się o tym, że moja ciotka miała taką wojenną kartę. Była skromna i nikomu nie mówiła o swoich przeżyciach w Auschwitz. Uważała, iż ratowanie życia jest dla każdego obowiązkiem moralnym - zaznaczyła siostrzenica bohaterki.

Czuję się zmęczony wysiłkiem włożonym w to, by uhonorować Marię Kotarbę przez Yad Vashem, zresztą Lakomy nie była jedyną Żydówką, która jej zawdzięcza życie, ale był to dla mnie zarazem wielki zaszczyt i jestem dumny z niej i z jej rodziny - powiedział Foucar.

Lakomy została uwięziona w Auschwitz w lutym 1943 roku; w obozie zginął jej mąż. Ciężko chora na tyfus, przeżyła dzięki temu, iż była dokarmiana przez Kotarbę - uwięzioną w Auschwitz kurierkę AK, która pracowała w gospodarstwie warzywnym komendy obozu.

Kotarba opiekowała się także Lakomy w obozie w Ravensbrueck, dokąd ewakuowano je z Auschwitz przed zbliżającym się frontem. Po wyzwoleniu Ravensbrueck drogi więźniarek rozeszły się - Lakomy osiadła w 1947 roku w Anglii, Kotarba zaś wróciła do Polski, gdzie zmarła w 1956 roku.

W Imperial War Museum funkcjonuje specjalna stała ekspozycja na temat holokaustu.