Blisko 20 milionów Polaków żyje poza granicami kraju
2 maja w Polsce i na całym świecie jest obchodzony Dzień Polonii i Polaków za Granicą. To obecnie święto blisko 20 milionów Polaków żyjących poza Polską.
Jednym z większych skupisk Polaków poza granicami ojczyzny jest Białoruś. Według oficjalnych danych w kraju tym żyje około 400 tysięcy obywateli narodowości polskiej, co stanowi około 4 procent ludności. Andrzej Poczobut, polonijny dziennikarz i działacz nieuznawanego przez władze białoruskie Związku Polaków na Białorusi, podkreśla, że nieoficjalnie jest ich więcej, ale - z powodu obaw przed represjami - wielu Polaków ukrywa swoją narodowość. Także władze podczas spisów ludności świadomie zaniżają liczbę mieszkańców narodowości polskiej.
Nauka języka polskiego w szkołach możliwa jest przede wszystkim w zachodnich rejonach Grodzieńszczyzny. Dwie w pełni polskie szkoły powstały w Grodnie i w Wołkowysku. Andrzej Poczobut podkreśla jednak, że są one jednak całkowicie kontrolowane przez władze poprzez zaufanych ludzi - dyrektorów szkół.
Polacy na Białorusi mają też trudności z praktykowaniem wiary katolickiej. Poczobut tłumaczy, że reżim Aleksandra Łukaszenki faworyzuje religię prawosławną. Polscy księża mają trudności z przedłużeniem prawa pobytu i zgodą na budowy nowych kościołów.
Jeszcze do niedawna Polacy mogli na Białorusi oglądać polską telewizję, ale w 2005 roku władze zdecydowały o wycofaniu Programu Pierwszego Telewizji Polskiej z anten zbiorczych i satelitarnych.
Teraz jedynym kontaktem z ojczyzną pozostaje polskie radio, w tym najbardziej słuchana Jedynka Polskiego Radia i Radio Maryja. Andrzej Poczobut mówi, że to dzięki polskim stacjom radiowym Polacy na Białorusi wiedzą, co się dzieje na Białorusi, w Polsce i na świecie.
Najbardziej represjonowani są działacze nieuznawanego przez białoruskie władze Związku Polaków na Białorusi. Władze cały czas wzywają ich na przesłuchania, próbują zastraszać, aresztują.
Szacuje się, że blisko 35 procent Polaków, tj. ok. 20 milionów żyje poza granicami Ojczyzny. Polska diaspora jest piątą w świecie, a więc jedną z największych w stosunku do liczby obywateli żyjących w kraju. Najliczniejsza grupa emigracji polskiej i osób polskiego pochodzenia żyje w Stanach Zjednoczonych. Inne duże skupiska Polonii to: Brazylia, Kanada, Wielka Brytania, Francja, Niemcy, Litwa, Białoruś i Ukraina.