Biskup Edward Janiak kontra prymas Polski Wojciech Polak. Kulisy sporu w Episkopacie

Nowe światło na sprawę konfliktu w Episkopacie rzuca analiza lubelskiego adwokata dr. Michała Skwarzyńskiego z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Wynika z niej, że w sprawie skandalu pedofilskiego z księdzem Arkadiuszem H., bp Edward Janiak nie naruszył ani jednego paragrafu prawa publicznego oraz kanonicznego.

Wskazywać ma na to dokładna chronologia wydarzeń związanych z przenoszeniem ks. Arkadiusza H. do kolejnych parafii. Ta historia to główny motyw filmu "Zabawa w chowanego". Wypowiadają się w nim bracia Jakub i Bartłomiej, ofiary molestowania seksualnego, do którego miało dojść 20 lat temu. Ksiądz H. pełnił posługę w parafii w Pleszewie (trzecia parafia, w której pracował). Do dziś w prowadzonym śledztwie prokuratura ustaliła jeszcze sześć innych osób, wobec których Arkadiusz H. miał się dopuścić przestępstw o charakterze seksualnym.

Jak przekonuje adwokat z Lublina, jest oczywiste, że to nie bp Janiak odpowiada, "za ukrywanie podejrzanego księdza", ponieważ diecezję kaliską objął 12 września 2012 roku. Również nie on, ale poprzednik hierarchy powierzył 1 lipca 2012 roku podejrzanemu księdzu funkcję proboszcza w Chwaliszewie (było to siódme miejsce posługi księdza H.).

W pierwszych dniach marca 2016 roku doszło do spotkania biskupa Edwarda Janiaka z rodzicami jednej z ofiar, którzy przyszli "po ojcowską pomoc". Nagranie ze spotkania to jedna z najmocniejszych scen filmu braci Sekielskich. Biskup był zbulwersowany sugestią, że wiedział o skłonnościach ks. H. i prawdopodobnie zorientował się, że jest przez nich nagrywany. - "Kończymy rozmowę, bo to jest kłamstwo. Proszę o przyjście syna z pismem" - powiedział do rodziców.

9 marca 2016 r. ksiądz H. został usunięty z urzędu proboszcza w Chwaliszewie. Następnie ksiądz H. trafił jako rezydent do parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Skalmierzycach. Później został kapelanem szpitala w Kaliszu.

Po premierze filmu Janiakowi zarzucono, że nie zainicjował postępowania kanonicznego wobec Arkadiusza H. oraz nie powiadomił prokuratury. Prawnik widzi tę kwestię inaczej. - W ówczesnym stanie prawnym biskup nie zgłaszał oskarżenia Stolicy Apostolskiej, bo najpierw był zobowiązany do przeprowadzenia postępowania wstępnego. Problem tylko w tym, jak je przeprowadzić, jeśli brak jest kontaktu z pokrzywdzonym. Na tym etapie biskup dysponował wyłącznie zgłoszeniem rodziców - komentuje Michał Skwarzyński.

Jego zdaniem biskup nie był także zobowiązany do powiadomienia prokuratury na temat zgłoszonych podejrzeń. Potwierdziła to później Prokuratura Krajowa, publikując komunikat, iż w tej sprawie nie można było postawić komukolwiek zarzutu niezawiadomienia organów ścigania o popełnieniu przestępstwa pedofilii.

Zobacz także: Czarzasty po 5 latach kadencji Dudy: to zły człowiek

- W 2017 r. ks. H. został kapelanem szpitala w Kaliszu, co z pewnością nie jest awansem czy umożliwieniem dalszego kontaktu z nieletnimi. Wręcz odwrotnie oznacza degradację i pokutę - broni biskupa prawnik.

Adwokat kończy wywód słowami, że bracia Sekielscy uczynili z Edwarda Janiaka symbol kościelnej patologii, bo to na niego udało się zdobyć najbardziej krwiste materiały do filmu. W rozmowie z WP Marek Sekielski, współautor filmu "Zabawa w chowanego" odparł, że nie będzie dyskutował z opiniami prawnika na temat przypisywanych mu intencji. Jego zdaniem widzowie sami mogą sobie wyrobić zdanie na temat zachowania Edwarda Janiaka oraz innych hierarchów.

W reakcji na film prymas Polski abp Wojciech Polak powiadomił Watykan o niedopełnieniu obowiązków przez Janiaka. Kilku katolickich publicystów wezwało biskupa kaliskiego do honorowej dymisji. Ten jednak nie zgadza się z oskarżeniami o tuszowanie afery. Twierdzi, że padł ofiarą medialnej nagonki. Nieoficjalnie dowiadujemy się, że ma poparcie części dostojników.

- W tym konflikcie nawet pozycja abp. Wojciecha Polaka nie jest zbyt mocna. Również w jego diecezji zdarzały się przypadki molestowania seksualnego, za które przepraszał. Biskup Janiak czuje się zdradzony, bo jest najbardziej krytykowany, a nietrudno wskazać bardziej winnych od niego. To choćby niektórzy z dzisiejszych biskupów seniorów, którzy nie musieli tłumaczyć się publicznie za swoje decyzje sprzed lat - słyszymy od osoby z kręgów kościelnych.

Biskup Janiak poczuł się na tyle pewnie, że rozesłał do innych księży biskupów w Polsce list, który dotyczy reakcji prymasa na film. Kilka fragmentów listu można interpretować jako wypowiedzenie wojny prymasowi. Biskup Janiak napisał, że abp Polak "uderzył w biskupa diecezjalnego i wydał na niego wyrok". Ma nadzieję, że "proces ujawni pełną prawdę, skalę kłamstw i naruszeń prawa w filmie".

Takiego konfliktu jeszcze w Episkopacie nie było. Biskup Janiak twierdzi, że abp Polak nie został wybrany na stanowisko delegata ds. ochrony dzieci i młodzieży większością głosów. "Jest sprawcą ogromnego zamieszania", "uderzył w wizerunek Kościoła", a niektóre jego działania "zostały źle przyjęte przez wiernych".

Masz news, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Zapisz się na nasz specjalny newsletter o koronawirusie.