64. rocznica powstania w getcie warszawskim
W czwartek, w 64. rocznicę powstania w getcie warszawskim ostatni jego żyjący przywódca Marek Edelman oraz uczniowie warszawskich szkół złożą kwiaty pod pomnikiem Bohaterów Getta, odmówią także kadisz za poległych. W uroczystości ma wziąć udział prezydent Lech Kaczyński, przedstawiciele rządu i władz samorządowych, społeczności żydowskiej oraz mieszkańcy stolicy.
Przed południem odbędzie się uroczysty apel pod Grobem Nieznanego Żołnierza, zostaną tam złożone wiązanki kwiatów. Po południu uczestnicy uroczystości przejdą od pomnika Bohaterów Getta do Umschlagplatz i złożą wieńce i wiązanki kwiatów pod płytą "Żegoty", płytą Szmula Zygielbojma i bunkrem dowództwa Żydowskiej Organizacji Bojowej.
Wieczorem w dziewięciu miejscach stolicy zapłoną "płomienie pamięci". Zostaną one ustawione wzdłuż linii, po której w czasie wojny przebiegała granica warszawskiego getta. Mają zapłonąć wieczorem m.in. przy al. Jana Pawła między Sienną a Złotą, przy skrzyżowaniu ulicy Żelaznej i Chłodnej, Żelaznej i al. Solidarności, na placu Bankowym, przy al. Jana Pawła II przy pl. Żelaznej Bramy, przy al. Solidarności pod sądami oraz przy pomniku Umschlagplatz. W każdym z tych miejsc ma zgromadzić się młodzież żydowska oraz uczniowie warszawskich szkół.
Będą także rozdawane ulotki z listem do młodego warszawiaka. "Czy wiesz, że przed II wojną światową ponad 30% mieszkańców Twojego miasta było Polakami pochodzenia żydowskiego? Gdyby nie tragedia Holocaustu, 1/3 Twoich kolegów i koleżanek miałaby takie właśnie pochodzenie. Mógłbyś słuchać hip-hop w Jidysz, na pewno powstałby też nie jeden film akcji w tym języku" - napisano w liście.
O zmierzchu na placu Bohaterów Getta za pomocą rzędów ponad 500 płonących świec zostanie odtworzony fragment siatki ulic biegnących przed wojną przez dzisiejszy plac oraz pobliski skwer, na którym stanie Muzeum Historii Żydów Polskich. Później w klubie Chłodna 25 odbędzie się koncert muzyki klezmerskiej. W ciągu dnia w Synagodze Nożyków zostanie otwarta wystawa "Getto warszawskie" (czynna do 31 maja).
Warszawskie getto, jako zamknięty obszar, hitlerowcy utworzyli jesienią 1940 r. Za jego murami znalazło się wówczas blisko 450 tys. Żydów. Brakowało im opału, odzieży, leków, panował głód. Do września 1942 r. z getta deportowano do obozu zagłady w Treblince 310 tys. osób.
Powstanie w getcie wybuchło 19 kwietnia 1943 roku. Było próbą powstrzymania ostatecznej likwidacji getta, rozpoczętej przez Niemców kilka miesięcy wcześniej. W chwili wybuchu powstania w getcie było około 70 tys. Żydów; prawie 14 tys. z nich zginęło, pozostałych wywieziono do obozów zagłady.
