26 kwietnia - kalendarium historyczne
26 kwietnia 1607 - Pierwsi osadnicy z Europy lądują na kontynencie amerykańskim
Na Przylądku Henry, obecnie stan Wirginia, wylądowała pierwsza grupa europejskich osadników na kontynencie amerykańskim.
19.05.2016 | aktual.: 17.02.2020 00:45
26 kwietnia 1986 - Katastrofa w Czarnobylu
Była to największa katastrofa w historii energetyki jądrowej i jedna z największych katastrof przemysłowych XX wieku. 28 lat temu, w nocy z 25 na 26 kwietnia 1986 roku, doszło do awarii reaktora w elektrowni atomowej w Czarnobylu na Ukrainie. Do atmosfery przedostały się duże ilości substancji radioaktywnych. Skażeniu promieniotwórczemu uległ obszar na pograniczu Białorusi, Ukrainy i Rosji, a wyemitowana chmura radioaktywna rozprzestrzeniła się na znacznym obszarze Europy. W efekcie skażenia ewakuowano i przesiedlono ponad 350 tys. osób. O katastrofie świat dowiedział się kilka dni po wydarzeniu, gdyż Związek Radziecki starał się nie przepuszczać żadnych informacji na Zachód. Polacy zauważyli, że coś musiało się stać, gdy w stacji w Mikołajkach odnotowano skażenie promieniotwórcze powietrza 550 tys. razy silniejsze niż zwykle.
Przegrzany reaktor spowodował wybuch i pożar. Bezpośrednio w wypadku i z powodu napromieniowania zginęło kilkadziesiąt osób. Bliżej nieznana jest liczba ofiar zmarłych z powodu choroby popromiennej. Zniszczony reaktor elektrowni niezwłocznie zalano betonowym sarkofagiem, a pozostałe reaktory kolejno wyłączano - ostatni w 2000 roku. Strefa wokół Czarnobyla do dziś jest zamknięta.
Rząd ZSRR przez dwa dni nie podał informacji o katastrofie. Potem pojawiały się skąpe i niemożliwe do sprawdzenia dane na ten temat. Wywołało to w Europie spekulacje o tysiącach ofiar śmiertelnych i zagrożeniu dla mieszkańców sąsiadujących państw. Do dziś trwa spór ekspertów o liczbę ofiar katastrofy.
Raport Komitetu Naukowego ONZ do spraw Skutków Promieniowania Atomowego (UNSCEAR) stwierdza, że 134. pracowników elektrowni jądrowej i członków ekip ratowniczych było narażonych na działanie bardzo wysokich dawek promieniowania jonizującego, po którym rozwinęła się ostra choroba popromienna. 28 z nich zmarło w wyniku napromieniowania, a 2 od poparzeń. Wielu ludzi biorących udział w akcji zabezpieczenia reaktora zginęło podczas towarzyszących akcji wypadków budowlanych.
Różne są doniesienia dotyczące liczby osób, które zachorowały bądź dopiero zachorują na nowotwory, głównie tarczycy, wskutek wchłonięcia promieniotwórczego jodu-131. Według raportu specjalistów pracujących dla WHO, ONZ i Międzynarodowej Agencji Atomowej sprzed 4. lat, po awarii w Czarnobylu zdiagnozowano ponad 4 tysiące przypadków nowotworów tarczycy. Oczekuje się dalszego wzrostu zachorowań na tę chorobę. Wśród mieszkańców skażonych terenów nie obserwuje się, przynajmniej do tej pory, wzrostu zachorowań na nowotwory inne niż tarczycy.
Inny raport, sporządzony przez Lekarzy Przeciw Wojnie Nuklearnej, szacuje liczbę zachorowań na raka tarczycy na 10 tysięcy i przewiduje, że istnieje możliwość kolejnych 50 tysięcy przypadków.
Z kolei organizacja Greenpeace szacowała kilka lat temu, że na choroby, których przyczyną mogło być promieniowanie, zmarło już około 200 tysięcy osób, a w przyszłości na raka spowodowanego katastrofą w Czarnobylu, umrze jeszcze około 100 tysięcy ludzi.
Po awarii w Czarnobylu na obszarze liczącym 2,5 tysiąca kilometrów kwadratowych wyznaczono zamkniętą strefę buforową i wysiedlono z niej wszystkich mieszkańców. Łącznie ewakuowano 350 tys. osób. W promieniu 10 kilometrów od elektrowni utworzono strefę "szczególnego zagrożenia", a w promieniu 30 - strefę "o najwyższym stopniu skażenia". Zlikwidowano 20 pobliskich kołchozów i wyłączono z uprawy rolnej 100 tysięcy hektarów ziemi rolniczej. Ewakuowano także całą ludność miasta Prypeć, liczącą wówczas 50 tys. mieszkańców. Najbardziej skutki katastrofy dotknęły terytorium Ukrainy, gdzie skażeniu uległo 9 proc. obszaru kraju. Strefa wokół Czarnobyla do dziś jest zamknięta. Mimo to w okolicznych wsiach można spotkać nielegalnych mieszkańców, utrzymujących się z rolnictwa.
O katastrofie świat dowiedział się kilka dni po wydarzeniu, gdyż Związek Radziecki starał się nie przepuszczać żadnych informacji na Zachód. Polacy zau
26 kwietnia 1994 - Pierwsze wolne wybory parlamentarne w RPA
W Republice Południowej Afryki odbyły się pierwsze w historii kraju wolne wybory parlamentarne, kończące proces przeobrażeń politycznych w tym kraju. Zwyciężył Afrykański Kongres Narodowy.
