Bezrobocie rośnie, a Polacy... - zaskakujące wyniki badania

Odsetek osób, dla których miniony rok należał do udanych, w 2011 r. po raz kolejny przekroczył 80% - wynika z kompleksowego badania warunków i jakości życia Polaków, które od 2000 r. co dwa lata prowadzi zespół pod kierunkiem prof. Janusza Czapińskiego.

Finanse "Kowalskiego"

Przedstawione w Warszawie na konferencji prasowej wstępne wyniki Diagnozy wskazują, że od 2009 r. o dwa punkty procentowe (z 28% do 26%) zmniejszyła się liczba tych gospodarstw domowych, których stałe dochody nie pozwalają na zaspokojenie bieżących potrzeb. Od 1993 r., kiedy problem ten wystąpił w 74% gospodarstw, ich liczba systematycznie maleje.

Jednocześnie wskaźnik ubóstwa w gospodarstwach utrzymujących się z niezarobkowych źródeł (np. z zasiłków) wzrósł od 2009 r. z 28,5% do 36,4%. Wyraźny wzrost wystąpił tu także w przypadku gospodarstw rencistów (z 6,3% do 10,2%). W przypadku pozostałych gospodarstw nie odnotowano większych zmian. Wyjątkiem są tu gospodarstwa rolników, gdzie wskaźnik ubóstwa zmniejszył się z 13% do 9,6%.

Znaczne różnice w tym zakresie odnotowano też między poszczególnymi regionami kraju. Najwyższy wskaźnik ubóstwa w 2011 r. jest w woj. lubelskim (12,8%), kujawsko-pomorskim (7,7%) i podkarpackim (6,2%), zaś najniższy - w woj. śląskim (2%), pomorskim (2,6%) oraz podlaskim (2,9%). W pozostałych mieści się w przedziale 3%-5,1%.

Polacy coraz częściej i więcej oszczędzają. Odsetek gospodarstw posiadających jakiekolwiek oszczędności wzrósł z 28% w 2007 r. do 37,5% w 2011 r., przy czym spadła liczba gospodarstw, które posiadają oszczędności niewielkie, a wzrosła tych, które oszczędziły dużo. Odsetek gospodarstw, których oszczędności nie przekraczają miesięcznych dochodów, spadł z 24,4% w 2007 r. do 22,2% w 2011 r. Liczba tych, których oszczędności przekraczają wysokość sześciomiesięcznych dochodów zwiększyła się z 16,6% w 2007 r. do 19,4%.

Liczba gospodarstw zadłużonych pozostaje właściwie bez zmian; w 2007 r. było ich 41,6%, w 2011 r. - 39,3%. W porównaniu z poprzednim badaniem (z 2009 r.) mniej jest gospodarstw, których długi nie przekraczają miesięcznych dochodów (z 24,3% do 22,1%), więcej zaś tych, których zadłużenie jest wyższe od rocznych dochodów.

Zdaniem prof. Czapińskiego oznacza to, że coraz mniej Polaków sięga po kredyt konsumencki, jednak częściej korzystają oni z kredytów hipotecznych. Jak podkreślił Czapiński, jednocześnie w grupie gospodarstw zadłużonych na największe kwoty najwyższy był odsetek osób, które uznały, że ich sytuacja w porównaniu do tej sprzed dwóch lat poprawiła się.

Wskaźnik bezrobocia (rejestrowanego w urzędzie) zwiększył się między 2009 r. a 2011 r. z 9,9% do 10,9%. Z 5,1% do 6,5% wzrósł też rzeczywisty wskaźnik bezrobocia.

Zdrowie

Odsetek palaczy w polskim społeczeństwie systematycznie spada. W ub.roku było ich 26,7%, rok wcześniej 27,8%, a w 1995 r. - 37,9%. Zmniejszyła się też liczba wypalanych dziennie papierosów. Kolejny raz wzrosła natomiast liczba osób, które deklarują, że nadużywają alkoholu. W tym roku jest to 6,9% osób, dwa lata temu - 6,5%. Wskaźnik ten rośnie od 2003 r., kiedy wyniósł 4,4%.

Na nadwagę i otyłość (określaną na podstawie wskaźnika BMI) cierpi w sumie 51,4% Polaków, czyli więcej niż jest osób o wadze prawidłowej (45,8%). Mimo to 61,3% dorosłych osób nie uprawia aktywnie żadnej formy sportu ani ćwiczeń fizycznych. Najwięcej osób z nieprawidłową wagą jest wśród tych, którzy najdłużej w ciągu dnia oglądają telewizję (powyżej czterech godzin - 30%).

Z Diagnozy wynika też, że liczba osób korzystających ze świadczeń szpitalnych zmniejszyła się w 2011 r. do 24,8%. Dwa lata wcześniej było to 25,3%. Jednocześnie spadły wydatki Polaków na leczenie i oficjalnie opłacane badania (z 284 zł do 258 zł w ciągu trzech miesięcy) oraz na leki (z 355 zł do 335 zł). Wzrosła zaś liczba tych, którzy byliby gotowi do wykupienia dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego. Gdyby jego koszt wyniósł mniej niż 100 zł miesięcznie, obecnie chciałoby z niego skorzystać 30,4% Polaków (w 2009 r. 29,7%).

Religijność i katastrofa smoleńska

Z roku na rok spada liczba osób, którzy uczestniczą w praktykach religijnych. Udział w nabożeństwach cztery i więcej razy w miesiącu zadeklarowało w 2011 r. 42,7% Polaków. Przed rokiem było ich 43,4%, a w 1992 r. - 55,7%

Polaków pytano także o ich zdanie na temat przyczyn katastrofy smoleńskiej. 35,7% ankietowanych uznało, że przyczyną były naciski na pilotów, aby lądowali bez względu na trudne warunki, a 30,5% wskazało na ogólny bałagan w instytucjach odpowiedzialnych za lot. Na zamach i spisek przeciwko polskiemu prezydentowi wskazało 12% respondentów, a na błąd pilotów lub kontrolerów lotu - 21,6%. Ponad 26% nie potrafiło odpowiedzieć na to pytanie.

Najwięcej zwolenników poglądu, że przyczyną katastrofy był zamach, jest wśród zwolenników PiS (38,9%). W przypadku zwolenników PSL jest to 12,1%, PJN - 11,4%, SLD - 6%, a PO - 3,7%

Internet i inne media

Z badań wynika, że 85% dorosłych Polaków ma telefon komórkowy. Komputer z dostępem do internetu posiada w domu 73% Polaków w wieku powyżej 16. roku życia. Barierą w zostaniu internautą nie jest jednak brak sprzętu czy dostępu do sieci - 20% osób, które mają w domu komputer z dostępem do internetu, w ogóle z sieci nie korzysta.

Nieco częściej z internetu korzystają mężczyźni (62%) niż kobiety (58,1%), jednak ze względu na większą liczbę kobiet w społeczeństwie, to ich jest więcej wśród internautów.

Korzystanie z internetu mocno związane jest z wiekiem. Internauci to przede wszystkim ludzie młodzi - wśród osób w wieku 16-24 lat z sieci korzystają prawie wszyscy (93,1%). W grupie wiekowej 16-49 lat jest ich 82%, w wieku powyżej 50 lat - 29%, natomiast w wieku powyżej 60. roku życia - zaledwie 10,6%.

Częściej z internetu korzystają osoby lepiej wykształcone - wśród osób z wykształceniem podstawowym internautów jest 10,2%, zaś wśród tych, którzy legitymują się wykształceniem wyższym - 88,6% Najliczniejszą grupę użytkowników internetu stanowią osoby uczące się - z sieci korzysta 96,9% z nich.

Spośród Polaków powyżej 16. roku życia 41% aktywnie korzysta z serwisów społecznościowych i posiada na nich swój profil. Zdecydowanie najpopularniejsze serwisy w kraju to Nasza Klasa (korzysta z niej 57,5% użytkowników tego typu portali) oraz Facebook (34%), przy czym 80% osób, która ma konto na Facebooku (FB), ma również profil na Naszej Klasie (NK).

Badanie zrealizowano w marcu i kwietniu br. Wzięło w nim udział ponad 12 tys. gospodarstw domowych i blisko 26,5 tys. indywidualnych respondentów. Szczegółowe wyniki mają zostać zaprezentowane na przełomie września i października.