Zwierzęta wiedzą, co wiedzą
Życie psychiczne zwierząt jest bardziej skomplikowane, niż myślimy - pisze "Rzeczpospolita". Niektóre zwierzęta są świadome swoich możliwości umysłowych. Zdają sobie sprawę z tego, że coś wiedzą albo czegoś nie wiedzą. Tak wynika z badań naukowców z uniwersytetu w Buffalo w USA.
10.12.2003 07:19
Naukowcy z Buffalo wykonali trzy podobne eksperymenty. Pierwszy na ludziach, drugi na małpach rezusach, trzeci na delfinach. W eksperymentach zwierzęta i ludzie rozwiązywali zadania wymagające spostrzegawczości i zdolności pamięciowych. Kiedy odpowiedź była trafna, zwierzę otrzymywało nagrodę. Karą za złą odpowiedź było przerwanie na kilkanaście sekund eksperymentu. Nowatorstwo badania polegało na uwzględnieniu dodatkowej opcji, która znaczyła: nie jestem pewien, i nie powodowała ani kary, ani nagrody.
Po przeanalizowaniu wyników prób okazało się, że ogólny wzorzec, według którego małpy i delfiny używały opcji nie jestem pewien, był taki sam jak u ludzi. Jak pisze "Rzeczpospolita", z tego naukowcy wyciągnęli wniosek, że delfiny i małpy świadome są swojej niewiedzy.
O tym, że małpa może być świadoma zawartości swojego umysłu, przekonuje też inny eksperyment przeprowadzony przez amerykańskiego naukowca Roberta R. Hamptona. W swoim eksperymencie przedstawiał rezusowi obrazek. Następnie, po upływie pewnego czasu, dawał małpie wybór: czy chce, czy nie wystartować w teście, który sprawdzi, czy zapamiętała obrazek. Innym razem naukowiec nie pytał, czy małpa chce rozwiązywać test, po prostu do testu ją przymuszał. Okazało się, że małpa, która dobrowolnie zgłosiła się do testu, statystycznie pamiętała obrazek lepiej niż małpa do testu przymuszona. Znaczy to, że małpa wiedziała, czy pamięta obrazek, czy nie pamięta. Małpa wykazała się więc, jak to określił naukowiec, pewnym odpowiednikiem ludzkiej świadomości. (IAR)
