PolskaŻołnierze "Parasola" odznaczeni

Żołnierze "Parasola" odznaczeni

Prezydent Aleksander Kwaśniewski przyznał odznaczenia kombatantom z harcerskiego batalionu AK "Parasol" wsławionego akcjami zbrojnymi przeciwko Niemcom w latach hitlerowskiej okupacji i Powstania Warszawskiego. Uroczystość wręczenia odznaczeń odbyła się w czwartek w Pałacu Prezydenckim.

07.06.2001 | aktual.: 22.06.2002 14:29

Oddział do Zadań Specjalnych Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej, noszący kryptonim "Parasol" powstał latem 1943 r. i działał do końca Powstania Warszawskiego. Organizatorem oddziału oraz jego dowódcą został "cichociemny" mjr Adam Borys (pseudonim "Pług"), którego w październiku 1942 r. przerzucono do kraju z Wielkiej Brytanii.

Początkowo oddział nazywał się "Agat", a następnie - "Pegaz". Od września 1943 do lipca 1944 oddział przeprowadził 13 akcji bojowych w Warszawie przeciw wysokim funkcjonariuszom Gestapo. Do najgłośniejszych należał udany zamach na szefa SS generała Franza Kutscherę, 1 lutego 1944 r.

Poza bojowymi operacjami specjalnymi oddział przeprowadził w kwietniu 1944 r. akcję wysadzenia w powietrze niemieckiego pociągu pod Płochocinem k/Warszawy.

Do wybuchu Powstania w operacjach specjalnych i działalności konspiracyjnej zginęło 50 żołnierzy "Parasola". W lipcu 1944 r. dowództwo Armii Krajowej przekształciło jednostkę w batalion. W planie mobilizacyjnym przed wybuchem powstania żołnierze "Parasola" mieli wyznaczony rejon koncentracji na Woli, w pobliżu ulic Młynarskiej, Karolkowej i Żytniej.

Batalion liczył wówczas 120 żołnierzy. W ciągu kilku dni stan osobowy "Parasola" wzrósł do ponad 750 osób. W Powstaniu Warszawskim żołnierze "Parasola" walczyli na Woli, Starym Mieście, Śródmieściu, Czerniakowie i Mokotowie. Brali udział w walkach w stołecznym Ratuszu, na terenie szpitala Jana Bożego, Państwowej Wytwórni Papierów Wartościowych i w Pałacu Radziwiłłów. W wyniku wielkich strat, na Czerniakowie znalazło się już tylko 140 żołnierzy, batalion wszedł w skład zgrupowania "Radosław", jako kompania. Nielicznym żołnierzom "Parasola" udało się wyjść z okrążenia i przedostać na prawy brzeg Wisły. Na Czerniakowie poległo 90 żołnierzy "Parasola". Na Mokotów zdołało się przedostać zaledwie 33. Walczyli tam do 27 września.

Obecnie żyje ok. 90 żołnierzy "Parasola". (jd)

Wybrane dla Ciebie
Komentarze (0)