Trwa ładowanie...
d396ucc
skrzypek
10-05-2012 14:25

Zmarł Roman Totenberg, wybitny skrzypek i pedagog

Roman Totenberg, polsko-żydowskiego pochodzenia skrzypek-wirtuoz i nauczyciel kilku pokoleń muzyków, zmarł w wieku 101 lat w Ameryce - poinformował amerykański muzykolog, krytyk muzyczny i historyk Gary Fitelberg.

d396ucc
d396ucc

Był człowiekiem wybitnym o wyjątkowej osobowości - podkreśla pochodzący z zaprzyjaźnionej z Totenbergami rodziny Gary Fitelberg, spokrewniony z rodziną Grzegorza Fitelberga, polskiego dyrygenta, kompozytora i skrzypka, w latach 1921-34 głównego dyrygenta Filharmonii Narodowej w Warszawie.

Totenberg, który występować zaczął w wieku siedmiu lat, w wieku 11 zadebiutował w koncercie prowadzonym przez Grzegorza Fitelberga. Był też solistą premierowego wykonania jego koncertu na skrzypce i orkiestrę.

W swojej karierze występował dla królów i prezydentów. Koncertował z największymi orkiestrami świata. Odbywał tournee z Karolem Szymanowskim i Arturem Rubinsteinem.

Roman Totenberg urodził się 1 stycznia 1911 r. w Łodzi. Jego ojciec pochodził z żydowskiej rodziny kupieckiej, w rodzinie matki byli Żydzi i chrześcijanie.

d396ucc

Naukę rozpoczął w warszawskim konserwatorium, potem studiował w Berlinie i w Paryżu. Jako dojrzały skrzypek debiutował w 1922 r. z Orkiestrą Filharmonii Warszawskiej, wkrótce potem zadebiutował za granicą z Berliner Philharmoniker.

W 1927 poznał Karola Szymanowskiego, który był wówczas dyrektorem konserwatorium. W 1933 w Paryżu nawiązał znajomość z Dariusem Milhaud podczas jego kompozytorskiego debiutu.

Tuż przed wybuchem II wojny światowej wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. W 1940 został dyrektorem działu muzyki kameralnej w rozgłośni radiowej WQXR. Pracował też jako pedagog na wielu uczelniach amerykańskich, m.in. w latach 1961-1978 był profesorem i kierownikiem wydziału smyczkowego w Boston University.

Dla tych, którzy mieli szczęście go znać, charyzmatyczny i czarujący Totenberg był szczodry, gościnny i cierpliwy, ale to tylko mała próbka - pisze Gary Fitelberg. - Był geniuszem. Jego uśmiech, poczucie humoru i wrażliwość ogarniały wszystkich zaraźliwym ciepłem. Dodaje, że jego przybrany brat i przyjaciel, polski wiolinista Hubert Pralitz, wspomina Totenberga z wielką atencją. Kiedy był młodym jeszcze skrzypkiem, spotkał Totenberga w Gdańsku i mistrz pozwolił mu zagrać na swoim stradivariusie - "ten pierwszy i jedyny raz na tak wspaniałym instrumencie".

d396ucc

W 1988 roku został uhonorowany Odznaką "Zasłużony dla Kultury Polskiej", a w 2000 Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. Był także jurorem międzynarodowych konkursów muzycznych.

W wieku 101 lat zachował poczucie humoru i jasność umysłową i nadal uczył. "Uczył, przebywając nawet w szpitalu, do samej śmierci" - powiedziała jego córka Nina Totenberg.

Pedagogiczna kariera Totenberga trwała niemal równie długo jak koncertowa. "Zacząłem uczyć, kiedy miałem 11 lat, a mój uczeń miał 10 - wspominał w dokumentalnym nagraniu wideo nakręconym z okazji setnych urodzin.

d396ucc

Totenberg i jego nieżyjąca żona prowadzili dom otwarty dla uczniów ze wszystkich zakątków świata. Przywozili ich ze Szwecji, Japonii, Polski, Korei Południowej i Chin i dbali jak o własne dzieci - mówi Jill, ich córka, która w Nowym Jorku prowadzi firmę public relations.

Totenberg "miał swoich uczniów niemal w każdej większej orkiestrze w USA i kilku w Europie - powiedziała. - Wywarł wpływ na życie tak wielu ludzi i nie zostanie zapomniany".

Urodzona w Chinach skrzypaczka Mira Wang, której Totenberg sponsorował studia na uniwersytecie w Bostonie, nazywa go osobą "najhojniejszą, najwrażliwszą i najcieplejszą" pod słońcem.

"Życie dali mi rodzice, a on nauczył mnie jak je przeżywać" - powiedziała Wang, która jeszcze w niedzielę odwiedziła Totenberga i grała mu przez kilka godzin.

Totenberg zmarł na niewydolność nerek nad ranem we wtorek w otoczeniu rodziny w domu w Newton na przedmieściach Bostonu.

d396ucc
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.

WP Wiadomości na:

Komentarze

Trwa ładowanie
.
.
.
d396ucc
Więcej tematów

Pobieranie, zwielokrotnianie, przechowywanie lub jakiekolwiek inne wykorzystywanie treści dostępnych w niniejszym serwisie - bez względu na ich charakter i sposób wyrażenia (w szczególności lecz nie wyłącznie: słowne, słowno-muzyczne, muzyczne, audiowizualne, audialne, tekstowe, graficzne i zawarte w nich dane i informacje, bazy danych i zawarte w nich dane) oraz formę (np. literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne, programy komputerowe, plastyczne, fotograficzne) wymaga uprzedniej i jednoznacznej zgody Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, będącej właścicielem niniejszego serwisu, bez względu na sposób ich eksploracji i wykorzystaną metodę (manualną lub zautomatyzowaną technikę, w tym z użyciem programów uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji). Powyższe zastrzeżenie nie dotyczy wykorzystywania jedynie w celu ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe oraz korzystania w ramach stosunków umownych lub dozwolonego użytku określonego przez właściwe przepisy prawa.Szczegółowa treść dotycząca niniejszego zastrzeżenia znajduje siętutaj