Zdrowie psychiczne Polaków pod kontrolą
Sejm znowelizował ustawę, która
umożliwia realizowanie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia
Psychicznego - dzięki temu działania na rzecz poprawy jakości
leczenia chorych psychicznie będą miały umocowanie ustawowe.
Głównym celem programu jest zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej, dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form pomocy umożliwiających życie w środowisku rodzinnym i społecznym. W ramach programu prowadzone będą także działania profilaktyczne oraz zapobiegające stygmatyzacji chorych psychicznie, poprzez zwalczanie stereotypów.
Za przyjęciem noweli głosowało 421 posłów, jeden był przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.
Program będzie przyjmowany na określony czas, w drodze rozporządzenia. Pierwszy, na lata 2009-2013 został przygotowany przez Ministerstwo Zdrowia we współpracy z Instytutem Psychiatrii i Neurologii.
Program ma być finansowany z budżetu państwa, ze środków własnych samorządów - które w dużej mierze będą odpowiedzialne za jego realizację - oraz ze środków UE. Jego koszt szacowany jest na ok. 20 mln zł rocznie.
Jak wyjaśnia ministerstwo zdrowia, leczenie psychiatryczne w Polsce trzeba unowocześnić, stopniowo zastępując model stacjonarny modelem środowiskowym, w którym leczenie odbywa się w środowisku pacjenta, w formie opieki pozaszpitalnej (poradnie, oddziały dzienne, hostele, mieszkania chronione).
Według MZ, liczba chorych psychicznie stale wzrasta. W ciągu 15 lat, od 1990 do 2004 roku, wskaźnik rozpowszechnienia leczonych w opiece ambulatoryjnej wzrósł o 131% (z 1629 do 3763 na 100 tys. osób), a wskaźnik rozpowszechnienia hospitalizacji - o 45% (z 362 do 526 na 100 tys. osób).
Opieki i pomocy psychiatryczno-psychologicznej wymaga ok. 10 proc. (900 tys.) dzieci. W roku 2004 z opieki poradni zdrowia psychicznego korzystało jedynie ok. 129 tys. z nich, a z opieki szpitalnej - ok. 12 tys. Rośnie także liczba osób w starszym wieku, które mają problemy psychiczne. W roku 2004 z Poradni Zdrowia Psychicznego korzystało ok. 168 tys. osób w wieku 65 lat lub więcej, a z opieki szpitalnej - ok. 20 tys. osób w tym wieku.
Tymczasem w Polsce brakuje zarówno miejsc, w których można leczyć chorych psychicznie, jak i lekarzy. Jak informuje MZ, w systemie opieki psychiatrycznej brakuje około 1,5 tys. łóżek na oddziałach psychiatrycznych, 1,4 tys. łóżek na oddziałach dla osób uzależnionych, 7 tys. łóżek na oddziałach opieki dziennej, 2 tys. łóżek na oddziałach opiekuńczo-leczniczych, 1,5 tys. miejsc w hostelach oraz 400 zespołów leczenia środowiskowego i 200 poradni.
Rocznie ok. 150 osób kończy specjalizację z psychiatrii.