Wybory 2023. Kto zasiądzie w nowym Sejmie? Możesz nie wiedzieć, jak to działa
Głosujemy już w niedzielę. Kto ma szansę zasiąść w nowym Sejmie? To nie takie proste. Wyjaśniamy, jak wygląda system przeliczania głosów na mandaty.
Wybory do Sejmu w Polsce odbywają się w okręgach wielomandatowych, gdzie posłowie są wybierani na podstawie proporcjonalnego podziału mandatów. Mandaty są przydzielane w zależności od poparcia, jakie otrzymują komitety wyborcze.
Jednakże nie wszystkie komitety mają szansę na zdobycie mandatów. Aby wziąć udział w podziale mandatów, komitet musi zdobyć co najmniej 5 proc. głosów na szczeblu krajowym. W przypadku koalicji minimalny próg wynosi 8 proc. głosów.
Zgodnie z polską konstytucją, wybory do Sejmu są powszechne, równe, bezpośrednie i proporcjonalne. Głosowanie jest tajne, a prawo do kandydowania ma każdy obywatel Polski, który najpóźniej w dniu wyborów ukończy 21 lat.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Wybory parlamentarne w Polsce
W Polsce wybieramy 460 posłów z list kandydatów na posłów. Łącznie w całej Polsce o mandat posła ubiegać się będzie 6655 kandydatów, z czego 2949 to kobiety, a 3706 to mężczyźni.
Polska jest podzielona na 41 okręgów wyborczych o różnej wielkości. Najmniejszym okręgiem, gdzie wybierzemy siedmiu posłów jest Częstochowa, a największym Warszawa - tu do zdobycia jest aż 20 mandatów.
W wyborach do Sejmu obowiązują progi wyborcze. W podziale mandatów uczestniczą tylko te komitety wyborcze, które w skali kraju otrzymały 5 proc. głosów lub - w przypadku koalicji - 8 proc. głosów. W podziale mandatów uczestniczą też komitety wyborcze wyborców zrzeszone w organizacjach mniejszości narodowych, których nie obowiązują progi wyborcze.
Wybory 2023. Jak przeliczyć głosy na mandaty?
Przy przeliczaniu głosów na mandaty stosuje się metodę d’Hondta. Zgodnie z tą metodą, liczbę głosów ważnych oddanych łącznie na listy kandydatów każdego z komitetów wyborczych dzieli się kolejno przez: 1; 2; 3; 4 i dalsze, kolejne liczby, aż do chwili, gdy z otrzymanych w ten sposób wyników da się uszeregować tyle kolejno największych liczb, ile wynosi liczba mandatów do rozdzielenia między te listy w okręgu.
Następnie, każdej liście przyznaje się tyle mandatów, ile spośród ustalonego w powyższy sposób szeregu ilorazów przypada mu liczb kolejno największych. Wybory wygrywa komitet, który uzyska najwięcej mandatów. Mandaty przypadające danej liście kandydatów uzyskują kandydaci w kolejności otrzymanej liczby głosów.
