Wybory 2023. Kim są mężowie zaufania?
Jesienią odbędą się wybory parlamentarne. 15 października Polacy wybiorą swoich przedstawicieli do Sejmu oraz Senatu. Przebieg głosowania będzie nadzorowany przez Obwodową Komisję Społeczną. W lokalu wyborczym mogą jednak być także obecni mężowie zaufania. Jaka jest ich rola?
Mąż zaufania jest osobą, której zadaniem jest obserwacja przebiegu wyborów. Działalność instytucji mężów zaufania regulują przepisy Kodeksu wyborczego.
Mąż zaufania w wyborach. Jakie ma zadania?
Głównym zadaniem mężów zaufania, jest obserwacja przebiegu głosowania w lokalu wyborczym. Dodatkowo mogą oni również obserwować czynności Obwodowych Komisji Wyborczych przed otwarciem lokali, czuwać nad liczeniem głosów, obserwować sporządzenie protokołu, wnosić do niego uwagi, a także nadzorować jego przekazywanie do komisji wyższego szczebla. Mężowie zaufania mają również prawo do rejestrowania działań Obwodowych Komisji Wyborczych w zakresie przeprowadzania głosowania oraz ustalania ich wyników w danym obwodzie.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Jak zostać mężem zaufania? Wybory parlamentarne 2023
Mężami zaufania mogą zostać osoby wyznaczone przez komitety wyborcze lub inne osoby, posiadające prawo do wyznaczenia po jednym mężu zaufania do komisji wyborczych. Art. 103a par. 3 Kodeksu wyborczego wskazuje, że mężem zaufania może zostać osoba "mająca czynne prawo wyborcze do Sejmu, która nie kandyduje w wyborach ani nie jest komisarzem wyborczym, pełnomocnikiem wyborczym, pełnomocnikiem finansowym, urzędnikiem wyborczym lub członkiem komisji wyborczej".
Mężowie zaufania i obserwatorzy społeczni. Jaka jest różnica?
W lokalach wyborczych, oprócz członków Obwodowych Komisji Wyborczych oraz mężów zaufania mogą również być obecni obserwatorzy społeczni. Tych mogą wyznaczyć stowarzyszenia oraz fundacje, których celami statutowymi jest troska o demokrację, prawa obywatelskie i rozwój społeczeństwa obywatelskiego.
Obserwatorzy społeczni - w przeciwieństwie do mężów zaufania - nie mogą zgłaszać uwag do protokołów wyborczych. Nie mogą również być obecni podczas jego przekazywania do komisji wyborczych wyższego stopnia.
