Współpraca kraju i emigracji w USA: wiedza zamiast stereotypów

Mimo już dziesięcioletniej z okładem praktyki w stosunkach między krajem a Polakami za granicą, mimo powołania rozmaitych instytucji -­ ze "Wspólnotą Polską" na czele -­ do "zajmowania się" nami, ciągle dzieli nas morze niejasności i nieporozumień, pisze w obszernym artykule programowym nowojorski Nowy Dziennik.

Wynikają one z dwóch zasadniczo powodów. Po pierwsze -­ tradycji PRL-­owskiego podejścia do tej sprawy. Nawet jeśli dzisiejsi politycy odpowiedzialni za te kontakty nie mieli z władzami PRL nic wspólnego, odziedziczyli pewien standardowy sposób myślenia, że Polonii (zwłaszcza amerykańskiej, jako największej na zachodzie) należy zapewnić folklorystyczne wzruszenia, wzbudzające nostalgię za "starym krajem". Nostalgia i patriotyzm Polaków, nawet jeśli antykomunistycznie nastawionych, zapewniał krajowi napływ dolarów i pomoc zorganizowanej Polonii.

Po drugie, po 1989r. ludzie z urzędu zajmujący się Polonią, którzy chcą odrobić wieloletnie zaniedbania, traktują tę na Wschodzie i tę na Zachodzie jako jedną grupę Polaków za granicą. Ów drugi dogmat ­- "Polonia za granicą jest jedna" ­- zakorzenił się w świadomości ludzi z kraju. Tymczasem o ile pierwsza (zasadniczo biorąc) potrzebuje pomocy z kraju, o tyle druga oczekuje partnerskich stosunków. Trudno się wypowiadać w Nowym Jorku za Polonię na Wschodzie, ale odnosi się wrażenie, iż obie grupy Polska traktuje z wyższością i protekcjonalnie.

Polonia amerykańska nigdy nie oczekiwała od kraju pomocy; przeciwnie -­ nastawiona była na niesienie pomocy. Oczekuje się od kraju raczej przyłączenia się do podejmowanych już działań, istniejących już instytucji, właśnie więc ­- partnerskiej współpracy. Jeśli zatem Polska chce (a powinna chcieć) zaistnieć na Zachodzie (czyli przede wszystkim w USA) jako państwo nowoczesne, demokratyczne i traktowane na równi z krajami takimi jak Francja, Niemcy, Włochy, itp., powinna się "przedstawić" ­ pokazać od jak najlepszej strony. Nie może na razie jakością swoich produktów (świetnymi samochodami, doskonałymi komputerami, rozchwytywanymi meblami), może zaś ­- jako kraj kultury, nauki, wspaniałej historii.

Trzy zatem są dzisiaj główne cele współdziałania kraju i emigracji w Ameryce. Po pierwsze ­- promocja polskiej kultury przy pomocy ośrodka kultury polskiej. Taki od dawna oczekiwany instytut powstał już. Nadzieje z nim związane są duże.

Po drugie -­ promocja Polski jako atrakcyjnego miejsca turystycznego, dokąd jechałoby się na wakacje w taki sam sposób, jak do państw zachodniej Europy. Utrwaliłoby się w ten sposób w świadomości Amerykanów wizerunek Polski, jako normalnego, ciekawego, zachodniego kraju, nie zaś jakiejś prowincji "gdzieś na Wschodzie", ale dokładnie nie wiadomo gdzie i lepiej się tam nie pojawiać.

Po trzecie -­ wspieranie polonijnych wysiłków w tworzeniu fundowanych katedr języka, literatury i historii Polski. Fundowanych, czyli niezależnych od aktualnej polityki (w tym finansowej) danej uczelni. Na razie mamy trzy takie katedry -­ na Harwardzie, na Uniwersytecie Środkowego Connecticut i na Uniwersytecie Stanu Wirginia. Powinno ich być jednak więcej. Obecnie trwają starania o utworzenie podobnej katedry na Uniwersytecie Columbia. Polska może bardzo przyczynić się do zgromadzenia odpowiednich funduszy. Dobrze prowadzona nauka o Polsce zaowocuje korzystnie za kilkanaście lat.

Są to kierunki działania, których Polonia amerykańska sama z rożnych względów nie podejmie. Współpraca z krajem może być korzystna dla obu stron.

Wpierw w kraju musi się zmienić styl myślenia o Polonii, stereotypy trzeba zastąpić rzetelną znajomością przedmiotu. (ck/pr)

Wybrane dla Ciebie

USA. Poszła do kosmetyczki. Dzieci zostawiła w rozgrzanym aucie
USA. Poszła do kosmetyczki. Dzieci zostawiła w rozgrzanym aucie
Trump: Wygłoszę ważne oświadczenie ws. Rosji. Podał datę
Trump: Wygłoszę ważne oświadczenie ws. Rosji. Podał datę
Holenderski sąd skazał Rosjanina. Przekazywał Rosji tajną technologię
Holenderski sąd skazał Rosjanina. Przekazywał Rosji tajną technologię
Trump o zamachu sprzed roku. "Secret Service miało zły dzień”
Trump o zamachu sprzed roku. "Secret Service miało zły dzień”
Powrót polskiego astronauty na Ziemię. Jest komunikat POLSA
Powrót polskiego astronauty na Ziemię. Jest komunikat POLSA
Trump wyśle broń do Ukrainy. Po raz pierwszy skorzysta z PDA
Trump wyśle broń do Ukrainy. Po raz pierwszy skorzysta z PDA
Spotkanie Tusk-Zełenski. Prezydent Ukrainy wyjawia, o czym rozmawiali
Spotkanie Tusk-Zełenski. Prezydent Ukrainy wyjawia, o czym rozmawiali
Siemoniak o Braunie: To powinno doprowadzić go za kraty
Siemoniak o Braunie: To powinno doprowadzić go za kraty
Spotkanie Trump-Putin? Jest komentarz Rubio
Spotkanie Trump-Putin? Jest komentarz Rubio
Wyniki Lotto 10.07.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Wyniki Lotto 10.07.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Nieoficjalnie: Marszałek województwa lubuskiego podał się do dymisji
Nieoficjalnie: Marszałek województwa lubuskiego podał się do dymisji
Agresja wobec zagranicznych artystów w Zamościu. Jest reakcja
Agresja wobec zagranicznych artystów w Zamościu. Jest reakcja