Wrocławianie opowiedzieli dzieje bohatera wojny polsko-bolszewickiej. To amerykański lotnik Merian Cooper

"Gwiaździsta eskadra” to komiks o wyjątkowym bohaterze, jednym z uczestników wojny 1920 w Polsce. To wspólne dzieło teścia i zięcia, których marzeniem było przypomnienie tej fascynującej postaci. Juliusz Woźny, wrocławski historyk związany z Centrum Historii Zajezdnia i autor wielu historycznych komiksów napisał scenariusz tej powieści graficznej, a Martin Venter zilustrował.

Wrocławianin opowiedział dzieje bohatera wojny polsko-bolszewickiej. To amerykański lotnik Merian CooperWrocławianin opowiedział dzieje bohatera wojny polsko-bolszewickiej. To amerykański lotnik Merian Cooper
Źródło zdjęć: © Archiwum prywatne
Barbara Kwiatkowska

Autorzy nie ukrywają, że bohaterem ich książki, amerykańskim lotnikiem, który uczestniczył w wojnie 1920 roku i walczył po stronie Polaków z bolszewikami, są zachwyceni.

- Przeczytałem o nim książkę. Wbiło mnie w fotel. Powinno o nim powstać już ze dwadzieścia filmów. Tymczasem to zapomniany bohater. Owszem, był w Polsce o nim film. Przedwojenna produkcja pod tym samym tytułem, co nasza opowieść graficzna, budziła ogromne emocje. Jednak nie zachował się po nim żaden ślad, bo Armia Czerwona zniszczyła wszystkie kopie - opowiada Juliusz Woźny.

Cooper wraz z innymi pilotami latał na rozpoznanie i zwalczał oddziały 1. Armii Konnej, ostrzeliwując je z karabinów maszynowych. Budionny skarżył się Moskwie: ”Pułki kawalerii naszej armii doznały wielkich strat ze strony nieprzyjacielskich aeroplanów, które bombardowały naszą armię z powietrza”

Amerykanie, jak opowiada Woźny, nadlatywali nad sowiecką konnicę w taki sposób, że koła samolotów niemal dotykały końskich łbów, po czym siali pociskami z karabinów maszynowych.

Wrocławianin opowiedział dzieje bohatera wojny polsko-bolszewickiej. To amerykański lotnik Merian Cooper
Wrocławianin opowiedział dzieje bohatera wojny polsko-bolszewickiej. To amerykański lotnik Merian Cooper © Archiwum prywatne

Zawadiaka, babiarz, rycerz. Wrocławianin opowiedział dzieje bohatera wojny polsko-bolszewickiej

- To zupełnie niezwykła postać. Empatyczny, odważny, szalony, zawadiacki, straszny babiarz. Staraliśmy się to wszystko opowiedzieć w komiksie. Bo to naprawdę superbohater, ktoś o nadludzkich mocach - dodaje historyk.

Tłumaczy, że udział Amerykanina w polskiej kampanii był honorową sprawą rodzinną. Jego pradziad, John Cooper, walczył o wolność Stanów Zjednoczonych ramię w ramię z Kazimierzem Pułaskim. Śmiertelnie rannego Pułaskiego pułkownik Cooper zniósł z pola bitwy pod Savannah. Nad grobem przyjaciela złożył przysięgę, że on albo jego potomek odda tę ofiarę Polsce. Po 140 latach tak się stało.

- Merian Cooper postanowił spłacić dług honorowy, z kolegami stworzył Eskadrę im. Tadeusza Kościuszki. Walczyli z bolszewikami. Poznał Piłsudskiego, ale on nie potraktował go poważnie, chyba myślał, że to taki cowboy za pieniądze. Cooper się żachnął, ale powiedział o Piłsudskim; „on wygra tę wojnę”. Dwaj wariaci - opowiada historyk.

Amerykański lotnik Merian Cooper. To filmowy bohater

Wreszcie, jak mówi, strącili go bolszewicy podczas bojowego lotu. Trafił do obozu. Stanął przed sądem, w którym wyrok wydał na niego Izaak Babel. Miał jednak zawsze nieprawdopodobne szczęście. Uciekł w towarzystwie dwóch Polaków - kapitana Zalewskiego i porucznika Sokołowskiego. Pokonali zimą 700 kilometrów, częściowo na piechotę.

Cooper został następnie dziennikarzem i producentem filmowym. Jego najbardziej znanym dziełem jest pierwsza filmowa wersja "King Konga”. Jego zasługą jest taneczny duet Ginger i Fred.

- Nie miał w sobie ani jednej kropi polskiej krwi, a jednak stanął do walki o Polskę - chwali autor powieści graficznej ”Gwiaździsta eskadra”. - No, można powiedzieć, że zostawił swoją krew w naszej ojczyźnie, nie tylko tę przelaną w walkach. Miał syna, nigdy go nie uznał, ale wspierał finansowo. To polski pisarz Maciej Słomczyński.

Kwarantanna po wyjeździe za granicę? O tym trzeba wiedzieć

Wybrane dla Ciebie

"Rosja nie ma potencjału". Dowódca estońskiej armii o manewrach
"Rosja nie ma potencjału". Dowódca estońskiej armii o manewrach
Trump zwiększa presję na Rosję. Wzywa UE do nałożenia ceł
Trump zwiększa presję na Rosję. Wzywa UE do nałożenia ceł
Katar zapowiada odwet? Padły oskarżenia o sabotaż
Katar zapowiada odwet? Padły oskarżenia o sabotaż
Zmasowany ostrzał Ukrainy. Polska poderwała myśliwce
Zmasowany ostrzał Ukrainy. Polska poderwała myśliwce
"Niefortunny incydent". Trump reaguje na atak Izraela
"Niefortunny incydent". Trump reaguje na atak Izraela
UE potępia atak Izraela w Katarze. "Złamanie prawa międzynarodowego"
UE potępia atak Izraela w Katarze. "Złamanie prawa międzynarodowego"
Łódź z Gretą Thunberg celem ataku? Na pokładzie pomoc dla Gazy
Łódź z Gretą Thunberg celem ataku? Na pokładzie pomoc dla Gazy
Rosyjska gospodarka na krawędzi. Nowe dane ujawniają kryzys
Rosyjska gospodarka na krawędzi. Nowe dane ujawniają kryzys
Wyniki Lotto 09.09.2025 – losowania Eurojackpot, Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Wyniki Lotto 09.09.2025 – losowania Eurojackpot, Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Premier krytykuje prezydenta za słowa w Helsinkach
Premier krytykuje prezydenta za słowa w Helsinkach
Sikorski odpowiedział Przydaczowi. "On jeszcze miał mleczaki"
Sikorski odpowiedział Przydaczowi. "On jeszcze miał mleczaki"
Katar: nie zostaliśmy uprzedzeni o izraelskim ataku na Dohę
Katar: nie zostaliśmy uprzedzeni o izraelskim ataku na Dohę