"Wprost": Czas przejmowania państwa

W sprawie przyszłości Ministerstwa Skarbu Państwa i losów państwowych spółek panowała nerwówka. Telefony dzwoniące na linii Wrocław–Warszawa rozgrzewały się niemal do czerwoności. Nic dziwnego. Głównym rozgrywającym w tej sprawie jest wrocławski europoseł PiS Dawid Jackiewicz. Razem z Mariuszem Błaszczakiem koordynują oni negocjacje w obszarze Skarbu Państwa i gospodarki. W ostatnią środę Jackiewicz przyleciał z Wrocławia na naradę do siedziby PiS. W wąskich kręgach osób zainteresowanych przyszłością spółek Skarbu Państwa było to wydarzenie tygodnia. Jackiewicz był wręcz rozchwytywany. Spotkania prowadził nawet na lotniskach. – Zanim dotarł na Nowogrodzką, od rana rozmawiał już z sześcioma „interesantami” – twierdzi nasz rozmówca. Jarosław Kaczyński w szczegółowe rozmowy o przyszłości spółek Skarbu Państwa nie angażuje się bezpośrednio. Raczej spokojnie czeka na ich wynik, mając w każdej chwili prawo weta. W negocjacjach uczestniczy też Beata Szydło – nie ma zdania decydującego, ale przedstawia swoje
rekomendacje.

Skarb Państwa i gospodarka to skomplikowana układanka, bo w planach PiS jest nowe rozdanie zapowiedziane na kongresie w Katowicach. Ministerstwo Skarbu miało być rozparcelowane. Spółki energetyczne i kopalnie miały trafić do nowego Ministerstwa Energetyki z Piotrem Naimskim na czele. Ten pomysł miał wsparcie Beaty Szydło. Naimski przygotował projekt utworzenia takiego resortu i plan działań ratunkowych w górnictwie. Obiecał Szydło, że problem Śląska weźmie na siebie. Pracował nad tym kilka miesięcy. Był pewniakiem.

Miało też powstać superministerstwo gospodarki – w zamyśle PiS takie centrum strategicznego zarządzania państwem. Miały do niego trafić pozostałe spółki, które dotąd nadzorował resort skarbu. Wstępnie kandydatem na ministra był Paweł Szałamacha. Miał rekomendacje Beaty Szydło. Ale o to stanowisko rywalizuje z Mateuszem Morawieckim, obecnym prezesem banku BZ WBK, synem Kornela Morawieckiego, legendarnego przywódcy Solidarności Walczącej, a obecnie posłem ruchu Kukiza.

W takiej oto sytuacji do gry wszedł Jackiewicz. Na stole pojawiła się koncepcja utrzymania silnego Ministerstwa Skarbu. Padły argumenty, że tylko na jakiś czas. Żeby powoli przekazać kompetencje i spółki nowemu resortowi energetyki i gospodarki. A na końcu ministerstwo zlikwidować. Problem w tym, że mało kto w to wierzy. Realiści podkreślają, że jeśli Jackiewicz zostanie ministrem skarbu, szybko nie odda swoich kompetencji. W takiej sytuacji Ministerstwo Energetyki byłoby zwykłą wydmuszką. Bez nadzoru nad spółkami energetycznymi nie miałoby wielkiego tytułu do prowadzenia wiarygodnych rozmów z górnikami. Podobnie z gospodarką. Bez przekazania części kompetencji ze Skarbu trudno mówić o superresorcie. – Nad tym, jak podzielić Ministerstwo Skarbu, siedzą od tygodnia prawnicy – mówi nasz informator. W rozmowach, jak poukładać ministerstwa, powstał pat. I wiele wskazuje na to, że z tego powodu zostało przełożone ogłoszenie składu nowej Rady Ministrów.

Spory i emocje dotyczyły też losów konkretnych spółek. Najgłośniej było wokół KGHM. I też trudno się dziwić. Miedziowy koncern jest największą i najbogatszą spółką Dolnego Śląska. W naturalny sposób leży ona w zasięgu zainteresowania Jackiewicza i wiceprezesa PiS Adama Lipińskiego. W grze o stanowisko prezesa tego koncernu pojawił się Krzysztof Skóra, radny sejmiku dolnośląskiego i były prezes KGHM. Czy zastąpi Herberta Wirtha? Jego kandydaturę popiera Jackiewicz. W PiS panuje przekonanie, że Skóra na pewno trafi do ścisłego kierownictwa spółki z Lubina.

Podchody rozpoczęły się też pod Lotosem. W tej paliwowej spółce od lat prezesem jest Paweł Olechnowicz. Czy się utrzyma? Jest to niewykluczone, bo ma go wspierać wpływowy poseł PiS z Gdańska Andrzej Jaworski.

Znacznie gorsze notowania ma Jacek Krawiec, prezes Orlenu. Przyszłością tej paliwowej spółki bardzo zainteresowany jest z kolei płocki poseł PiS Wojciech Jasiński. Złośliwi szepczą nawet, że sam ma ochotę na tę intratną posadę i chętnie zrzekłby się w tym celu poselskiego mandatu.

Politycy PiS nie kryli, że zmiany nastąpią w telewizji publicznej. Partia Kaczyńskiego chce uczynić z niej instytucję kultury, finansowaną z budżetu i podlegającą bezpośrednio ministrowi kultury. Potrzebna jest do tego zmiana ustawy, ale dla mającego bezwzględną większość w Sejmie PiS to żaden problem. Wśród osób wymienianych jako kandydaci na szefa TVP pojawiło się m.in. nazwisko publicysty Krzysztofa Czabańskiego, świeżo upieczonego posła PiS, który w przeszłości był prezesem publicznego radia.

Z całą pewnością wkrótce po powołaniu ministra rolnictwa dojdzie do wymiany szefów Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencji Rynku Rolnego i Agencji Nieruchomości Rolnych. Na czele wszystkich trzech instytucji stoją politycy PSL, ale ludowcy przegrali wybory. PiS przed wyborami prezentował projekt połączenia ARiMR i ANR w jedną Agencję Rozwoju Obszarów Wiejskich. Ale z naszych informacji wynika, że już zaczyna się z tego wycofywać. Być może dlatego, że nowa agencja byłaby molochem (sam ARiMR zatrudnia ok. 11 tys. ludzi) trudnym do zarządzania. A być może to kwestia akredytacji UE, którą musi mieć każda instytucja dysponująca środkami unijnymi. Obecne agencje mają akredytacje, nowa być może musiałaby postarać się o własną, a to oznaczałoby zawieszenie prac merytorycznych na kilka miesięcy.

Coraz głośniej też słychać o możliwości przeprowadzenia zmian w podziale administracyjnym kraju. Politycy PiS zapowiadali, że zamierzają powołać nowe województwo środkowopomorskie oraz wydzielić Warszawę z Mazowsza. Politycy PO i PSL są przekonani, że w tej operacji chodzi wyłącznie o przejęcie władzy w sejmiku mazowieckim i w Warszawie, czyli o pozbawienie stanowisk Adama Struzika z PSL, marszałka sejmiku mazowieckiego, i Hanny Gronkiewicz-Waltz z PO, prezydent Warszawy.

Według naszych informacji polityczna decyzja o podziale Mazowsza już zapadła, ale do uzgodnienia jest wiele szczegółów, chociażby taki, czy warszawiacy nadal będą wybierali prezydenta miasta, czy tez funkcje te sprawowałby marszałek sejmiku stołecznego, wybierany przez radnych wojewódzkich. Z tego powodu ewentualne wybory samorządowe na tym obszarze mogłyby się odbyć najwcześniej jesienią przyszłego roku.

Cezary Bielakowski, Eliza Olczyk, Joanna Miziołek