Wigilia w Kościołach wschodnich
Mieszkańcy Ukrainy, w większości wierni
Kościołów prawosławnego i greckokatolickiego, gdzie obowiązuje
kalendarz juliański, świętować będą 6 stycznia Wigilię Bożego
Narodzenia.
Zebrani przy świątecznym stole w pierwszej kolejności podzielą się kutią. Ta słodka potrawa z utartego maku, gotowanej pszenicy i miodu zajmuje najważniejsze miejsce wśród dwunastu tradycyjnych potraw wigilijnych. Składniki kutii symbolizują zdrowie, urodzaj i szczęście.
Kutia to również potrawa rytualna. Gospodarze zostawiają ją na noc dla domowych duchów przodków, żeby i one mogły się posilić - powiedział etnograf Ołeś Dolia.
Wspominanie przodków, jak i kierowane do duchów prośby o pomyślność w Nowym Roku to - zdaniem Dolii - wynik przenikania się na Ukrainie wierzeń chrześcijańskich i pogańskich.
Etnograf twierdzi, że jest to najbardziej widoczne we wsiach na wschodzie kraju. Domownicy, zanim usiądą do stołu wigilijnego, by cieszyć się z narodzin Jezusa, symbolicznie dmuchają tam na krzesło, by przypadkiem nie usiąść na czyjąś duszę - opowiada Dolia.
W niektórych ukraińskich domach, zwłaszcza na wsi, w kącie izby nadal ustawiany jest "diduch" - pleciona z kłosów figura lub snop zboża, którego obecność ma zapewnić gospodarzom obfite zbiory.
Święta na Ukrainie nie mogą obyć się i bez choinki. Pojawia się ona jednak w domu dużo wcześniej - tuż przed Nowym Rokiem.
Jarosław Junko