Wielka feta z okazji 25. rocznicy Nagrody Nobla dla Wałęsy

Wśród zaproszonych gości są m.in. b. premier Wielkiej Brytanii Tony Blair, ostatni przywódca komunistycznej partii ZSRR Michaił Gorbaczow, szef Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso, b. premier Hiszpanii Jose Maria Aznar, b. sekretarz stanu USA Madeleine Albright, szef francuskiego MSZ Bernard Kouchner, a także kilku prezydentów europejskich i przedstawiciele polskich władz.

Projekt pod roboczą nazwą "Nobel 25" jest organizowany z okazji 25. rocznicy przyznania Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla. Jak powiedział dyrektor wykonawczy projektu Henryk Sikora, ma on charakter promocyjno-edukacyjny. Chodzi o to, by przypomnieć wkład Polski, Lecha Wałęsy i "Solidarności" w historyczne przemiany w Europie i na świecie - podkreślił.

Jego zdaniem, najwyższy czas, żeby przypominać światu, że mur berliński był konsekwencją, a nie przyczyną upadku komunizmu, żeby nas, mówiąc w przenośni, ten mur berliński nie przywalił.

Wałęsa otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla w 1983 r. za walkę o wolność i demokrację w krajach Europy Wschodniej. Decyzję ogłoszono 5 października. Uroczystość wręczenia nagrody odbyła się 10 grudnia 1983 r w Oslo. Nagrodę odebrała w jego imieniu żona Danuta, ponieważ Wałęsa obawiał się, że nie zostanie wpuszczony z powrotem do kraju.

Rocznicowe uroczystości odbędą się w dwóch turach. Pierwsza, przypadająca w dzień 65. urodzin byłego prezydenta, odbędzie się już w najbliższy poniedziałek, 29 września w Warszawie.

Uroczystości rozpoczną się od spotkania na Zamku Królewskim laudacją wygłoszoną przez prezydent stolicy Hannę Gronkiewicz- Waltz, marszałka Sejmu Bronisława Komorowskiego, arcybiskupa Tadeusza Gocłowskiego. Mowy wygłoszą również profesor Norman Davies oraz białoruski opozycjonista profesor Stanisław Szuszkiewicz.

Wieczorem w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej odbędzie się uroczysty koncert Nobel'83 ProMemoria. Poza muzyką klasyczną goście oraz widzowie Polsatu usłyszą też m.in. Edytę Geppert, Krystynę Prońko oraz Pawła Kukiza.

Zwracaliśmy się do TVP, tak zwanej telewizji publicznej, ale ta uznała, że koncert ten nie mieści się w ramach jej misji publicznej. Polsat uznał, że należy oddać hołd, cześć nie tylko panu prezydentowi Lechowi Wałęsie, ale całemu ruchowi "Solidarności" - podkreślił szef projektu "Nobel 25".

Koncert poprowadzą Krystyna Janda i Jerzy Radziwiłowicz. To nieprzypadkowy wybór, bo aktorzy ci kojarzeni są z głośnymi filmami Andrzeja Wajdy: "Człowiek z Marmuru" i "Człowiek z Żelaza" zawierającymi odwołania do "Solidarności".

Zaproszenie na koncert dostał prezydent Lech Kaczyński oraz premier Donald Tusk. Według sobotniego "Dziennika" prezydent nie zjawi się na uroczystości, będzie za to przedstawiciel jego Kancelarii. Nie będzie również szefa rządu. Premier - jak poinformował Sikora - ma w tym czasie wcześniej zaplanowaną wizytę zagraniczną. Wśród ponad półtora tysiąca gości będą przedstawiciele rządu oraz marszałkowie Sejmu i Senatu.

Druga część projektu pod nazwą "Nobel 25" zaplanowana jest w grudniu w Gdańsku. Jej główny punkt to wielka międzynarodowa konferencja pt. "Solidarność dla Przyszłości".

Część inauguracyjną poprowadzi b. premier, obecnie europoseł Jerzy Buzek. W jej trakcie wystąpią Lech Wałęsa, premier Donald Tusk i szef Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso.

Pierwszą sesję roboczą ma poprowadzić Michaił Gorbaczow. W dyskusji pod tytułem "Czy światowy pokój jest możliwy" weźmie udział kilkoro laureatów pokojowego Nobla, w tym prawniczka irańska Szirin Ebadi, b.prezydent RPA Fryderyk de Klerk, prezydent Timoru Wschodniego Jose Ramos Horta, a także pierwszy premier Irlandii Północnej David Trimble.

Kolejny panel - "Kierunki rozwoju świata - szanse i zagrożenia" - poprowadzi profesor Zbigniew Brzeziński. Potwierdzonymi dyskutantami w tej części są Dalajlama, Jose Maria Aznar oraz były szef NBP Leszek Balcerowicz.

Zaproszenia otrzymali ponadto Tony Blair, Madeleine Albright, prezydent Szwajcarii Pascal Couchepin, premier Holandii Jan Peter Balkenende oraz Bernard Kouchner.

W ramach projektu "Nobel 25" wydana zostanie też książka opisująca historię Polski od konferencji jałtańskiej do 2007 roku. Publikacja piór takich historyków jak Andrzej Paczkowski, Andrzej Friszke, Paweł Sasanka, Antoni Dudek oraz Jerzy Eisler zostanie zaprezentowana w najbliższy piątek.

Po raz pierwszy w wolnej Polsce opracowano taką skondensowaną historię nie tylko Polski, ale na tle całego byłego obozu komunistycznego - podkreśla Sikora.

Publikacja pod tytułem "Drogi do wolności, drogi do wspólnej Europy" zostanie wydana w tym roku w pięciu językach: angielskim, niemieckim, francuskim i hiszpańskim. Wydanie polskie ukaże się w nakładzie 40 tys. egzemplarzy. Jednak nie znajdziemy jej na półkach sklepowych. W ramach programu pilotażowego przekazana zostanie uczniom klas maturalnych w Warszawie, Białymstoku, Trójmieście, Szczecinie Wrocławiu i Katowicach.

Dużo im z tej książki w głowie zostanie o polskich drogach do wolności, bo nie były drogami usłanymi - jak niektóre środowiska polityczne w Polsce nas przekonują - samymi ubekami. To była piękna historia wspaniałej "Solidarności", zwłaszcza lat 80 - zaznaczył Sikora.

Wydana zostanie również książka Jacka Fedorowicza pt. "Jak zostałem portrecistą noblisty". "Jest to w niezwykle przyjazny sposób opisana atmosfera - jak pisze Fedorowicz - nie stanu wojennego, ale stanika wojennego" - podkreślił.

Organizatorzy spodziewają się, że grudniowa konferencja przyciągnie do Gdańska około 400 dziennikarzy z całego świata.