Przełomowe odkrycie! Ozimek volans - największy latający gad odnaleziony w Polsce [WIDEO]

Ozimek volans to największe latające zwierzę triasu – został odkryty przez paleontologów z Instytutu Paleobiologii PAN. Jego liczne szkielety pochodzą z dawnej kopalni iłu w Krasiejowie koło Ozimka na Śląsku Opolskim. Były wydobywane ze skały przez 13 lat i dopiero teraz pokazane są światu.

Choć pierwsze duże zwierzęta latające były ważkami i ponad 300 milionów lat temu miały do 70 cm rozpiętości skrzydeł, to dość szybko czas dużych owadów się skończył. Już bowiem 252 miliony lat temu z lądowych gadów powstali pierwsi szybownicy, a w przestworzach pozostały jedynie owady o rozmiarach podobnych do dzisiejszych.

Gady te miały skostnienia skórne przypominające wydłużone żebra, które tworzyły boczne płaty umożliwiające proste szybowanie. Znany z permskiego łupku miedzionośnego liczącego około 260 mln lat Coelurosauravus miał 40 cm długości. Niewiele mniejszy Kuehneosaurus pochodzi sprzed 215 mln lat i miał 70 cm długości i podobne skrzydła. Natomiast znaleziony w Krasiejowie ozimek miał błonę lotną prawdopodobnie rozpiętą między kończynami i tułowiem.

Pierwszymi aktywnie latającymi kręgowcami były pterozaury. Najstarsze dobrze zachowane ich szczątki pochodzą sprzed 215 milionów lat z Włoch. Być może najstarsze są tego samego wieku co ozimek. Ich skrzydła tworzyły przednie kończyny, które tak jak u nietoperzy miały błonę lotną rozciągająca się od wydłużonych palców po tylne kończyny. Mogły więc na pewno aktywnie latać. Choć największe w triasie miały prawie metr rozpiętości skrzydeł, to ich ciała były znacznie mniejsze od ozimka.

Ozimek miał bardzo długą szyję i kości kończyn, zarówno przedniej, jak i tylnej. Sama błona lotna nie została znaleziona, gdyż miękkie części bardzo rzadko zachowują się w stanie kopalnym (choć w Krasiejowie zachowały się, na przykład, skrzela małża), to wygląd szkieletu i puste w środku kości nie pozostawiają złudzeń, że było to zwierzę latające.

Największe osobniki miały 90 cm długości, ale w materiale kopalnym dominują mniejsze, o pojedynczych kościach kończyn do 10 cm długości przy średnicy 3 mm. Gady te zapewne żywiły się owadami i małymi kręgowcami. Nie były blisko spokrewnione z pterozaurami, które błonę lotną miały rozpiętą głównie na wydłużonych palcach kończyn przednich. W okresie, gdy nad Krasiejowem latały ozimki, czyli ok. 230 milionów lat temu, dopiero zaczynała się epoka dinozaurów. Z Krasiejowa pochodzi pradinozaur Silesaurus, a w Anglii żył już wtedy prawdopodobnie niepozorny przodek wielkich zauropodów.

(Wideo: YT/ National Geographic Polska )

Paleontolodzy pracowali na terenie gminy Ozimek w województwie opolskim, a efekty badań przedstawili w poniedziałek w Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN w Warszawie.

Źródło: (WawaLove.pl/national geographic)

Przeczytaj też: Popularne wśród warszawiaków miejsce w nowej odsłonie - zobacz, co się zmieniło!