73. rocznica wybuchu powstania w getcie. Akcja "Żonkile", film oraz plan obchodów upamiętniających

73 lata temu wybuchło powstanie w getcie. Na ulicach stolicy rozdawane są papierowe żonkile jako symbol upamiętniający bohaterów z 1943 roku. O godz. 12. przy Pomniku Bohaterów Getta na Muranowie Prezydent RP Andrzej Duda zainauguruje uroczystości związane z uhonorowaniem pamięci uczestników zrywu.

Kwiat żonkila był dla pomysłodawców akcji oczywistym wyborem - mówi Maria Mossakowska z Muzeum Historii Żydów Polskich Polin. Jeden z przywódców powstania Marek Edelman od anonimowej osoby zawsze w rocznicę tych wydarzeń otrzymywał bukiet żółtych kwiatów, często żonkili. Po jakimś czasie ludzie zaczęli przynosić te kwiaty i składać je przy Pomniku Bohaterów Getta. Muzeum Polin chce kontynuować tę tradycję. Wolontariusze będę rozdawać papierowe kwiaty i opowiadać o historii powstania w getcie.

Akcja "Żonkil" odbywa się po raz czwarty. Jest prowadzona w całej Polsce, a także poza granicami kraju. W tym roku rozdane zostanie 60 tysięcy papierowych żonkili.

O godzinie 12:30 na stronie muzeum odbędzie się internetowa premiera filmu o Powstaniu w Getcie Warszawskim. Do filmu powstanie też specjalny pakiet materiałów dydaktycznych dla nauczycieli, który jest przygotowywany przez specjalistów z Centrum Edukacyjnego Muzeum POLIN. Nauczyciele otrzymają go na początku kwietnia.

Film składa się z trzech spójnych części. Pierwsza przedstawia sytuację Żydów w przedwojennej stolicy oraz historię getta warszawskiego do momentu wybuchu powstania przy użyciu niepublikowanych wcześniej archiwalnych zdjęć i filmów z Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie, Shoah Foundation i Filmoteki Narodowej. Jego reżyserką jest Kamila Veymont, animację przygotowuje Łukasz Rusinek.

- Chcemy opowiedzieć historię powstania w innowacyjny sposób – metodą animacji poklatkowej – mówi Zofia Biernacka z Muzeum POLIN. - Dzięki niej, będziemy mogli pokazać powstanie z całym ładunkiem emocjonalnym i potencjałem dramatycznym, nie korzystając przy tym z materiałów filmowych zrobionych przez nazistów. Projektujący animację Łukasz Rusinek poszedł tropem zaproponowanym w słynnych produkcjach: „Walcu z Baszirem” i „Persepolis” – dodaje. Ostatnia część to materiał pokazujący upamiętnienie polskich Żydów w przestrzeni współczesnego miasta, na wystawie w Muzeum POLIN oraz obecny wygląd miejsc związanych z gettem warszawskim. Zdjęcia to tej części zostały zrobione przy pomocy kamery umieszczonej na dronie.

Oficjalne uroczystości z okazji 73. rocznicy powstania w getcie warszawskim rozpoczną się o godz. 12.00 przy Pomniku Bohaterów Getta na Muranowie. Weźmie w nich udział prezydent Andrzej Duda. Potem uczestnicy przejdą stałą trasą pod Pomnik Żegoty, Pomnik Szmula Zygielbojma, Bunkier Anielewicza, na Umschlagplatz, i do Enklawy Getta. O 17.00. w Muzeum Polin Stowarzyszenie Żydów Kombatantów uhonoruje medalami osoby zasłużone dla dialogu polsko-żydowskiego.

19 kwietnia 1943 roku, w warszawskim getcie wybuchło powstanie, kierowane przez Żydowską Organizację Bojową i Żydowski Związek Wojskowy. Rozpoczęło się, gdy w getcie znajdowało się około 50-70 tysięcy Żydów. 19 kwietnia 1943 roku do walki stanęło 1000-1500 bojowników, wspieranych przez mieszkańców stolicy. Każdego dnia walczyli oni przeciwko dwóm tysiącom niemieckich żołnierzy. Żydzi w małych, rozproszonych grupach walczyli do 16 maja 1943 roku. Tego dnia Niemcy ogłosili koniec akcji pacyfikacyjnej i - na znak ostatecznego zniszczenia getta warszawskiego - wysadzili w powietrze Wielką Synagogę na Tłomackiem. Ogółem w starciach zginęło 6-7 tysięcy Żydów, część na skutek pożarów lub zaczadzenia. 7 tysięcy zostało zamordowanych w egzekucjach na miejscu, a kolejne 7 tysięcy wysłano do Treblinki. Grupa około 36 tysięcy Żydów została wywieziona do innych obozów, przede wszystkim do Auschwitz i na Majdanek. Straty niemieckie są nieznane, wyniosły najprawdopodobniej kilkuset żołnierzy.

Źródło: (IAR)

Przeczytaj też: 73 lata temu wybuchło powstanie w getcie warszawskim