zapadlisko(strona 2/2)

"Zaginiony świat" odkryty w Chinach. W głębokim na 192 metry gigantycznym zapadlisku w południowych Chinach, mogą ukrywać się nieznane nam gatunki. Zespół eksplorujący jaskinię odnalazł olbrzymi lej krasowy w hrabstwie Leye, regionie Guangxi Zhuang na południu Chin. Na dole znajduje się las z pradawnymi drzewami, które sięgają 40 m wysokości. Obok odkryto wejścia do trzech jaskiń. Odkryty lej znajduje się w pobliżu wioski Ping na terenie gminy Louxi. Ma 306 m długości, 150 m szerokości i 192 m głębokości. Jego objętość przekracza 5 mln metrów sześciennych. Można go zakwalifikować jako duże zapadlisko. Gigantyczne zapadliska, znane również jako Tiankeng (niebiańska jama) to doliny i gigantyczne doły ze specjalnymi cechami geologicznymi. Zostały utworzone przez powtarzające się zawalenia. Występują głównie w Chinach, Meksyku i Papui Nowej Gwinei. Zhang Yuanhai, starszy inżynier z instytutu geologicznego przy China Geological Survey, chińskiej organizacji badającej tamtejsze zasoby mineralne, powiedział, że w ścianie znajdują się trzy jaskinie, które prawdopodobnie stanowią pozostałość po wczesnej ewolucji zapadliska. Na dnie znajduje się dobrze zachowany prymitywny las. Jest to tylko niewielka część obszaru krasowego. W tej części hrabstwa Leye znajdują się również inne wspaniałe jaskinie. 20 lat temu odkryto największą grupę niebiańskich jam na świecie. - Mam przyjaciela, pana Wu., który potrafi rozpoznać Tiankeng na podstawie obrazu satelitarnego. To jedno z jego odkryć. Tydzień temu odwiedziłem to miejsce, aby potwierdzić, że to wspaniała dolina. Dzisiaj zorganizowałem zespół. Pojedziemy tam, aby dowiedzieć się, czy pod ziemią mieści się duża jaskinia, czy jest tam rzeka, nowe rośliny lub zwierzęta - podsumował niezwykłe odkrycie Zhang Yuanhai.

Oceanolodzy z Monterey Bay Aquarium Research Institute w Kalifornii w USA odkryli 41 ogromnych zapadlisk, które powstały w dnie morza Beauforta w Arktyce. Badania trwały tu od 2010 do 2019 roku. Naukowcy wykorzystali do prac zdalnie sterowany pojazd podwodny, wyposażony w specjalistyczny sonar. Okazało się, że wielkość odkrytych otworów jest porównywalna do nawet sześciopiętrowych budynków mieszkalnych. Ich średnia głębokość to 6,7 m. Największy ma jednak aż 29 m głębokości, 225 m długości oraz 95 m szerokości. Powodem ich powstania jest najprawdopodobniej topnienie wiecznej zmarzliny, która znajduje się pod dnem morza. - Ciepło przenoszone przez wolno poruszające się systemy wód gruntowych, przyczynia się do rozpadu podwodnej wiecznej zmarzliny. W ten sposób tworzą się na niektórych obszarach duże zapadliska, a na innych wypełnione lodem wzniesienia - powiedział geolog morski Charlie Paull, starszy pracownik naukowy MBARI oraz szef zespołu badawczego morza Beauforta. Naukowców oprócz wielkości powstałych zapadlisk, bardzo zdziwił również szybki czas, w którym one powstały. Jest to zaledwie kilka lat. - Degradacja wiecznej zmarzliny to powolny proces. Zwykle mówimy o centymetrach rocznie. W tym przypadku mamy do czynienia jednak z czymś więcej, niż tylko degradacją. Jest to również zmiana jakościowa. Jest to niespodziewany widok – podsumował Evgeny Chuvilin, naukowiec z rosyjskiego instytutu Skoltech, który podsumował odkrycie badaczy z MBARI. Eksperci nie wykluczają wpływu globalnego ocieplania klimatu na powstawanie ogromnych zapadlisk w dnie morza, które jest częścią Oceanu Arktycznego. Ich zdaniem nie ma jednak wystarczających dowodów na to. - Ponieważ jest to pierwsze badanie rozpadu podwodnej wiecznej zmarzliny, nie mamy jeszcze długoterminowych danych dotyczących temperatury dna morskiego w tym regionie. Dane, którymi dysponujemy, nie wykazują trendu ocieplenia w wodach o głębokości 150 metrów - powiedział Paull. Naukowcy planują skupić się teraz na wyjaśnieniu, dlaczego zapadliska powstały w tak krótkim czasie.