Studenci zidentyfikowali 49 grobów wojennych

O istnieniu mogił studenci historii z kół naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ) i Uniwersytetu Pedagogicznego (UP) w Krakowie najczęściej dowiadywali się od okolicznych mieszkańców. - Drogi do odnalezienia nowych obiektów były różne - od rozmów z mieszkańcami i proboszczami parafii, urzędnikami i pasjonatami historii, po przeglądanie ksiąg parafialnych i literatury fachowej - mówił Marek Hańderek z Koła Naukowego Historyków Studentów UJ.

Jak podkreślali studenci UP dla nich udział w tym projekcie był ciekawą i pouczającą przygodą, a dzięki odkryciu nowych grobów być może uda się je ocalić od zapomnienia i zniszczenia. Część grobów znajduje się w miejscach nieoznaczonych - na łąkach i w lasach, np. zbiorowa mogiła żołnierzy niemieckich w Łopusznej, czy zbiorowa mogiła Żydów w Tylmanowej.

- Znaleźliśmy dużo więcej niezidentyfikowanych grobów, ale 49 w sposób bezsporny udało się zakwalifikować jako miejsce pochówku osób, które zginęły w wyniku działań wojennych - mówił Dawid Golik z biura edukacji publicznej krakowskiego oddziału IPN.

W 21 innych mogiłach pochowani zostali np. konfidenci lub osoby, które zmarły w czasie wojny, ale nie w związku z przejściem frontu lub działaniami okupanta. - Informacje o 37 kolejnych mogiłach wciąż weryfikujemy. Jestem przekonany, że one także wejdą do bazy grobów wojennych - dodał Golik.

Nieznane dotąd groby zostaną umieszczone w Małopolskiej Internetowej Bazie Grobów Wojennych, która zawiera opisy i zdjęcia około tysiąca mogił z całego regionu. O siedmiu miejscach pochówku żołnierzy niemieckich - jak zapowiedział Marcin Przewoźniak z Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego - zawiadomiona zostanie Fundacja Pamięć, a znajdujące się tam szczątki po ekshumacji trafią najprawdopodobniej na cmentarz w Siemianowicach Śląskich.

Urząd Wojewódzki zawiadamia także władze gmin, że mają na swoim terenie nieznane wcześniej groby wojenne. W Urzędzie Wojewódzkim otwarta została wystawa fotograficzna poświęcona odnalezionym grobom, którą można oglądać do końca marca.

Pomysłodawcą stworzenia Internetowej Bazy Grobów Wojennych był wojewoda małopolski Jerzy Miller. Punktem wyjścia do jej stworzenia był wykaz prowadzony od kilkudziesięciu lat w urzędzie wojewódzkim. Jednak materiały archiwalne oraz dane sprzed wielu lat wymagały weryfikacji i uzupełnienia, co robią podczas letnich obozów naukowych studenci UJ i UP. Do tej pory odwiedzili oni powiaty: bocheński, suski, wadowicki, tatrzański, gorlicki i nowotarski. W tym roku wyruszą prawdopodobnie do powiatów nowosądeckiego i limanowskiego.

W internetowej bazie "Groby Wojenne na terenie Małopolski" rel="nofollow"> zobaczyć można opatrzone fotografiami opisy miejsc pochówków, poznać liczbę poległych, ich narodowość, personalia oraz daty śmierci, a tam gdzie było to możliwe do ustalenia - także przynależność do formacji bojowych i stopnie wojskowe. Niekiedy też zamieszczono krótkie informacje nt. okoliczności śmierci żołnierzy oraz historie powstania obiektów. Miejsca pochówków są pogrupowane na: okres przedrozbiorowy, konfederację barską, powstanie kościuszkowskie, okres napoleoński, powstanie listopadowe, powstanie krakowskie, powstanie styczniowe, I wojnę światową, wojnę polsko-bolszewicką, II wojnę światową i okres stalinowski.

W przyszłości powstanie wzorowana na małopolskiej ogólnopolska platforma internetowa z ujednoliconymi bazami grobów wojennych wszystkich 16 województw.