Starożytne miasto w Iraku znów pod wodą. Naukowcy przecierają oczy ze zdumienia
Archeolodzy w Iraku toczyli prawdziwą walkę z czasem. Pojawiająca się okresowo susza zaczęła odsłaniać zapomniane miasto, które powstało jeszcze w starożytności. Liczy sobie ponad 3400 lat, z niewiadomych przyczyn upadło, a kilkadziesiąt lat temu zniknęło pod powierzchnią wody, na skutek budowy tamy.
Niedawno świat obiegła wieść o odkryciu starożytnego miasta, znajdującego się pod wodą zbiornika Mosul. Coraz większa susza w tamtym regionie sprawia, że okresowo trzeba odprowadzać wodę z tego zbiornika, aby zapobiec wysychaniu zbiorów. To czas na to, by zbadać to, co pozostało ze starożytnego miasta. Naukowcy zgodnie przyznają, że udało im się odkryć na prawdę cenne artefakty. Archeolodzy doszli do wniosku, że to prawdopodobnie słynne miasto Zahiko, pochodzące z okresu Imperium Mittani. Dziś przedstawiają wyniki swoich badań.
Spełnione nadzieje
Naukowcy pochylili się między innymi nad pałacem, który zaczęli badać już podczas suszy w 2018 r. Był on otoczony dużym murem tarasowym. Teraz skupiono się na zdobiących niegdyś ściany tego budynku malowidłach w jasnych odcieniach czerwieni i błękitu. "Archeologiczną sensacją" nazwano fakt, że mimo wpływu wody pigmenty nadal były widoczne.
Odkryto też inne budynki - takie jak potężna fortyfikacja z murem i wieżami, które otaczały potężne miasto. Największe zainteresowanie wzbudził wielopiętrowy magazyn.
- Sama wielkość tego budynku pokazuje, że musiała pomieścić ogromną ilość towarów. I te towary musiały być najpierw wyprodukowane i przywiezione – powiedziała niemiecka archeolog Ivana Puljiz, młodszy profesor na Uniwersytecie we Fryburgu.
Kolejnym fascynującym znaleziskiem było odkrycie pięciu naczyń ceramicznych, zawierających ponad 100 tabliczek z pismem klinowym. Niektóre umieszczone były nawet w czymś, co przypominało gliniane koperty. Archeolodzy są w szoku, że udało się przetrwać tym artefaktom tyle lat pod wodą. Odnalezione tabliczki z pismem klinowym mogą teraz dostarczać informacji o końcu okresu Mitanni i początku panowania asyryjskiego w regionie. Królestwo Mitanni jest uważane za jeden z najmniej zbadanych okresów starożytności.
Nieznane losy miasta
Nie wiadomo, jakie dokładnie wydarzenia doprowadziły do upadku miasta. Na pewno duży wpływ wniosło trzęsienie ziemi, które miało miejsce jeszcze w starożytności. Jednak, według badaczy, to właśnie ono paradoksalnie przyczyniło się do tego, że mury miasta zachowały się w tak dobrym stanie – gruz, który spadł prawdopodobnie zakrył dolne części muru, tym samym je chroniąc. Później na tym zasypanym terenie powstawało kolejne miasto.
Archeolodzy sądzą, że dla lepszego poznania Mitanni, należy dobrze przyjrzeć się centrum tego imperium, co jest bardzo trudne. Mieści się ono na terenie dzisiejszej Syrii, ogarniętej wieloletnią wojną.
Siedem tygodni intensywnych prac
Dla archeologów zagadką był możliwy czas trwania badań. Choć spodziewali się momentu odsłonięcia miasta, nie wiedzieli, kiedy woda ponownie je zaleje.
- Widziałam na zdjęciach satelitarnych, że poziom wody opada, ale nie było jasne, kiedy ponownie się podniesie. Mieliśmy więc nieznane okno czasowe - poinformowała Puljiz.
Badania na terenie znajdującym się pod zbiornikiem Mosul trwały siedem tygodni. Zostały przeprowadzone w styczniu i w lutym. Udało się zbadać i udokumentować wiele niezwykłych obiektów.
- Oczywiście mieliśmy duże nadzieje. Bazując na rzeczach, które znaleźliśmy w 2018 roku, wiedzieliśmy, że ta strona może przynieść ciekawe odkrycia. Ale nie wiedzieliśmy, co dokładnie znajdziemy - powiedziała Puljiz.
Obecnie badany teren znów znajduje się pod wodą. Aby jednak zapobiec niszczycielskiej sile żywiołu, archeolodzy zadbali o to, by odpowiednio zabezpieczyć ruiny - pokryto wykopane budynki ciasno przylegającą folią i żwirem. Naukowcy mają nadzieję, że jeszcze będą mieli okazję do tego, by kontynuować badania na terenie tego niezwykłego starożytnego miasta.
Badania archeologów są bardzo cenne nie tylko ze względu na wiek zabytków, które liczą sobie ponad 3400 lat, ale też z powodu świetnego stanu, w jakim się zachowały - mimo upływu lat i szkodliwych warunków panujących pod wodą.