Soczewka grawitacyjna ujawniła galaktyczną przemoc we Wszechświecie

Dzięki zjawisku soczewkowania grawitacyjnego
astronomom udało się poznać burzliwe losy młodej galaktyki
położonej na krańcach Wszechświata.

Obraz
Źródło zdjęć: © AFP

Obserwacje zostały przeprowadzone na falach radiowych przy pomocy zespołu radioteleskopów Very Large Array (VLA) pracującego w Stanach Zjednoczonych. Jest to układ 27 anten o średnicach po 25 metrów. Gdy obserwują razem jeden obiekt są odpowiednikiem radioteleskopu o średnicy 36 kilometrów gdy pod uwagę bierzemy rozdzielczość, albo instrumentu o średnicy 130 metrów, jeżeli patrzymy na czułość.

Celem obserwacji była galaktyka o oznaczeniu PSS J2322+1944, położona 12 miliardów lat świetlnych od Ziemi (redshift z = 4,12). Ale badacze nie obserwowali jej bezpośrednio. Pomiędzy nią, a Ziemią, znajduje się inna galaktyka, która jest soczewką grawitacyjną. Efektem tego zjawiska jest tzw. pierścień Einsteina, czyli obrazy odleglejszego obiektu, rozłożone wokół soczewki.

Naukowcom udało się stworzyć model soczewkującej galaktyki, dzięki czemu mogli ustalić w jaki sposób wpływa ona na światło biegnące od galaktyki znajdującej się dalej. Te dane pozwoliły na odtworzenie dokładniejszego obrazu dalekiego obiektu.

Najnowsze badania ujawniają, że w galaktyce PSS J2322+1944 znajduje się olbrzymia ilość gazu w obszarze o średnicy 16 tysięcy lat świetlnych. Supermasywna czarna dziura "pożera" ten gaz oraz zachodzą intensywne procesy formowania się nowych gwiazd, w tempie odpowiadającym prawie 700 Słońcom rocznie. Dla porównania w Drodze Mlecznej, galaktyce, w której znajduje się Słońce, powstają gwiazdy odpowiadające zaledwie 3-4 Słońcom na rok.

Z badań wynika dodatkowo, że czarna dziura znajduje się nie w centrum, ale na brzegu obłoku gazu. Według astronomów oznacza to, że galaktyka połączyła się z inną i obserwujemy efekt tej kolizji.

Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym "Astrophysical Journal" w wydaniu z 20 października. Kierownikiem zespołu badawczego jest Dominik Riechers z Max Planck Institute for Astronomy w Niemczech oraz z California Institute of Technology w Stanach Zjednoczonych.

Źródło artykułu:
Wybrane dla Ciebie
Komisja za aresztowaniem Ziobry. W sieci lawina komentarzy
Komisja za aresztowaniem Ziobry. W sieci lawina komentarzy
Kropiwnicki odchodzi z MAP. Kulisy odejścia
Kropiwnicki odchodzi z MAP. Kulisy odejścia
Były książę Andrzej wezwany przez Kongres USA. Chodzi o Epsteina
Były książę Andrzej wezwany przez Kongres USA. Chodzi o Epsteina
Lotnisko w Goeteborgu znów otwarte. Wcześniej wykryto drony
Lotnisko w Goeteborgu znów otwarte. Wcześniej wykryto drony
W Sejmie sprawozdanie ws. Ziobry. "Tego w historii jeszcze nie było"
W Sejmie sprawozdanie ws. Ziobry. "Tego w historii jeszcze nie było"
Lotnisko w Brukseli zamknięte. Zauważono drony
Lotnisko w Brukseli zamknięte. Zauważono drony
Ziobro uderzając w rząd, nawiązał do choroby. "Mówię jako pacjent"
Ziobro uderzając w rząd, nawiązał do choroby. "Mówię jako pacjent"
Wyniki Lotto 06.11.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Wyniki Lotto 06.11.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
"Nie ma powodu, by narażał się na śmierć". Kaczyński o Ziobrze
"Nie ma powodu, by narażał się na śmierć". Kaczyński o Ziobrze
Radość w świecie islamu.  Zohran Mamdani burmistrzem Nowego Jorku
Radość w świecie islamu. Zohran Mamdani burmistrzem Nowego Jorku
Ziobro: nie złożyłem wniosku o azyl na Węgrzech
Ziobro: nie złożyłem wniosku o azyl na Węgrzech
Jedno weto, dwa podpisy. Prezydent zdecydował ws. trzech ustaw
Jedno weto, dwa podpisy. Prezydent zdecydował ws. trzech ustaw