Śląsk. Wojewoda śląski górą w sporze z metropolią, budowa spalarni śmieci zagrożona

Spraw zaczęła się w 26 maja br. Wówczas zgromadzenie metropolii podjęło uchwałę o utworzeniu spółki pod nazwą GZM – Czysta Energia sp. z o.o. 1 lipca br. GZM podała, że nadzór prawny wojewody wydał rozstrzygnięcie nadzorcze, w którym stwierdził nieważność uchwały. Z końcem lipca władze GZM zapowiadały zaskarżenie uchwały w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach.

GZM chce zmiany prawa

Rozprawa w gliwickim WSA odbyła się w środę. Wyrok był korzystny dla wojewody. W odpowiedzi przewodniczący metropolii Kazimierz Karolczak podczas środowego posiedzenia zarządu zgłosił wniosek o przegłosowanie uchwały, będącej apelem do ministra klimatu i środowiska o pilną nowelizację ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Apel został przyjęty.

Jak wynika z jego treści, GZM wniesie o wprowadzenie do uchwały zapisu umożliwiającego związkowi metropolitalnemu realizację tego typu ponadlokalnych inwestycji. Metropolia akcentuje, że instalacja termicznego przetwarzania odpadów to jej najpilniejsza potrzeba - pozwoli bowiem zahamować drastyczny wzrost cen za zagospodarowanie odpadów, co przekłada się na wysokość rachunków mieszkańców.

- Budowa jej przez nas jest również istotna z punktu widzenia budżetów miast i gmin. Metropolia posiada budżet, który pozwoliłby dokonać korzystnego dla gmin montażu finansowego, odciążając ich już mocno nadwyrężone finanse – zaznaczył przewodniczący zarządu GZM.

Spalarnia śmieci pod wielkim znakiem zapytania

Stwierdzając nieważność uchwały GZM ws. spółki mającej budować spalarnię, nadzór wojewody wskazał, że zagospodarowanie odpadów komunalnych jest zadaniem własnym gmin. W ocenie służb wojewody na obecnym etapie prac dot. spalarni GZM powinna zawrzeć z gminami porozumienia, na mocy których przekażą one do GZM realizację tego zadania własnego.

Przedstawiciele metropolii, komentując tę sugestię akcentowali, że dla miast oznaczałoby to konieczność ustalenia dodatkowej składki zmiennej, z której sfinansowany byłby np. wkład założycielski do spółki w wysokości planowanych 20 mln zł. Wkład ten, zgodnie z przyjętym budżetem na 2020 r. i wieloletnią prognozą GZM, miał być wniesiony bezpośrednio przez Metropolię.

Karolczak mówił w środę, że niekorzystne orzeczenie sądu mogłoby zostać zaskarżone do Naczelnego Sądu Administracyjnego, jednak obecna praktyka pokazuje, że czas tej procedury to obecnie ok. dwóch lat, a sytuacja wymaga pilnych działań. Stąd metropolia w najbliższym czasie przedstawi gminom alternatywne możliwości.

Jedną z nich jest powołanie przez największe miasta GZM spółki celowej, która zostanie wsparta przez metropolię, aby rozpocząć proces projektowy, nie tracąc czasu i przygotowując inwestycję do czasu osiągnięcia, lub nie, oczekiwanego stanu prawnego.