Rynek fotowoltaiki w Polsce w 2019 r. – charakterystyka
Rynek fotowoltaiki jest najszybciej rozwijającym się sektorem Odnawialnych Źródeł Energii w Polsce i na świecie. W kraju ma on olbrzymi potencjał, który w dużym stopniu nie jest jeszcze wykorzystany. Całkowita moc zainstalowana w źródłach fotowoltaicznych w 2018 r. wynosiła ok. 500 MW, a do końca maja 2019 roku – ponad 700 MW.
Dynamicznie wzrasta ilość nowych instalacji. Polska znajduje się już na 9 miejscu w Unii Europejskiej pod względem rocznych przyrostów nowych mocy fotowoltaicznych. Za 2018 rok przyrost ten wyniósł 235 MW. Zapowiadany wzrost w 2019 roku może spowodować, że Polska znajdzie się na 4 miejscu w UE. Szacuje się, że na koniec 2019 roku przybędzie nawet 1 GW nowych instalacji fotowoltaicznych.
Mikroinstalacje fotowoltaiczne
W 2018 roku w Polsce było zainstalowanych 55 502 mikroinstalacji OZE (Odnawialnych Źródeł Energii), których łączna moc wynosiła ponad 235 MW. W większości te mikroinstalacje były farmami fotowoltaicznymi.
W lutym 2019 roku moc nowych mikroinstalacji fotowoltaicznych wynosiła ok. 350 MW. Około 75% produkowanej z nich mocy pochodziła z instalacji zainstalowanych przez prosumentów indywidualnych – czyli osób fizycznych. Pozostałe mikroinstalacje znajdywały się w przedsiębiorstwach – u prosumentów biznesowych.
Małe instalacje fotowoltaiczne
Niewielki odsetek mocy zainstalowanej w OZE stanowią małe instalacje pochodzące z Odnawialnych Źródeł Energii. Ich moc wynosi od 50 kW do 500 kW. Zgodnie ze stanem na koniec kwietnia 2019 roku ich łączna zainstalowana moc wynosiła około 150 MW, z czego moc pochodząca z instalacji fotowoltaicznych wynosiła 22 MW. Stanowiło to 22% wszystkich małych instalacji OZE.
W 2018 roku odnotowano największy przyrost instalacji fotowoltaicznych. Powstało wtedy 60 nowych instalacji o łącznej mocy 15 MW. Do końca kwietnia 2019 roku łączny przyrost OZE wyniósł 10 MW z czego 9,1 MW pochodziło z farm fotowoltaicznych.
Małe instalacje fotowoltaiczne są realizowane na komercyjnych zasadach. Jest to korzystne rozwiązanie dla firm, pozwalające obniżyć wydatki na energie elektryczną. Dobrze dobrana instalacja pod względem mocy i profilu odbiorcy, może być dobrą ekonomiczną inwestycją.
Aukcje OZE
Do tej pory w Polsce odbyły się 3 aukcje OZE – w 2016, 2017 i 2018 roku. Mogły w nich startować nowe instalacje fotowoltaiczne. Łącznie wygrało 990 projektów, których łączna moc szacowana była na 0,9 GW. Szacuje się, że podczas aukcji w 2019 roku planowana moc instalacji wyniesie 750 MW.
Z każdą aukcją spadały koszty budowy instalacji fotowoltaicznych – przygotowania projektu, wybudowania i przyłączenia do sieci. W przypadku instalacji 1 MW koszty te spadły z 3,8 mln zł w 2016 roku do 2,8 mln zł w 2018 roku.
Maleją też ceny referencyjne dla instalacji fotowoltaicznych. Przykładowo dla farmy o mocy 1 MW cena wynosiła 465 zł/MWh w 2016 roku (I aukcja), a w 2018 roku (III aukcja) spadła do 420 zł/MWh. Planowana cena referencyjna w 2019 roku (zapowiadana IV aukcja), według nowego rozporządzenia, ma wynosić 385 zł/MWh.
src="https://d.wpimg.pl/104682129--1741118399/fotowoltaika.png"/>Prognozy dla sektora fotowoltaiki
Według założeń Polityki Energetycznej Polski do 2040 roku w kraju będą funkcjonować instalacje fotowoltaiczne o łącznej mocy ponad 20,2 GW. Krajowy plan na rzecz energii i klimatu do 2030 roku przewiduje się wzrostu mocy zainstalowanej w fotowoltaice na poziom 15,7 GW w 2040 roku. Według tych założeń zainstalowana moc z fotowoltaiki w 2040 roku będzie wynosić około 25% OZE.
W 2019 roku wartość inwestycji w fotowoltaice przekroczy 3,5 mld zł, zaś łączne obroty wytworzonej energii wyniosą ponad 4 mld zł. W latach 2019-2010 inwestycje w OZE będą realizowane głównie do budowy instalacji fotowoltaicznych.
Finansowanie
Banki w Polsce powoli zaczynają otwierać się na możliwości finansowania instalacji fotowoltaicznych, które wygrały aukcje OZE. Wpływa na to analiza produktywności tych instalacji, która jest podstawowym parametrem przy ocenie projektów przez banki. Przy odpowiednim projekcie i doborze sprzętu, inwestor może zwiększyć produktywność farmy fotowoltaicznej o nawet 5%, co prowadzi do poprawienia wyników finansowych inwestycji.
W ramach Regionalnych Programów Operacyjnych na lata 2014-2020 do 4 kwietnia 2019 roku kwota dofinansowań do projektów energetyki słonecznej – instalacji fotowoltaicznych (w tym mikroinstalacji) i kolektorów słonecznych wynosiła 4 mln zł, w tym dofinansowanie z Unii Europejskiej wynosiło 2,5 mln zł. Te dofinansowania przyczyniły się do tego, że powstały i będą budowane instalacje fotowoltaiczne o łącznej mocy ok 280 MW.
W 2019 roku Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii wprowadziło dla prosumentów ulgi w podatku PiT i specjalne programy kredytowe. Zapowiadane jest też, że zostanie wprowadzona obniżona stawka VAT dla mikroinstalacji budowanych na gruntach lub dachach budynków inwentarskich. Dodatkowo zaplanowane są ulgi w podatkach od nieruchomości. Zapewni to ciągłość w rozwoju instalacji fotowoltaicznych w gospodarstwach domowych ze względu na wzrost cen energii w 2020 roku.
Materiał powstał we współpracy ze Stilo Energy.