Rozpoczął się nowy rok akademicki 2018/2019

Według danych z systemu POL-on, obecnie w Polsce działa 400 uczelni – w tym 250 uczelni niepublicznych. Jednak według danych Głównego Urzędu Statystycznego liczba studentów zmniejsza się. W roku akademickim 2007/2008 wynosiła ona ponad 1,9 mln osób, a według danych z listopada 2017 roku na polskich uczelniach studiowało ponad 1,3 mln studentów. Na tegoroczne dane będziemy musieli poczekać jeszcze ponad miesiąc, aż ze wszystkich uczelni napłyną ostateczne wyniki naboru.

Rok akademicki oficjalnie rozpoczyna się 1 października, a kończy 30 września następnego roku i podzielony jest na dwa semestry. Jednak szczegółowy kalendarz terminów zajęć, sesji egzaminacyjnych i przerw międzysemestralnych jest osobno ustalany na każdej uczelni.

Wraz z nowym rokiem akademickim wchodzi w życie nowa ustawa – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Ustawa zastąpi cztery obecnie istniejące ustawy: prawo o szkolnictwie wyższym, ustawę o zasadach finansowania nauki, ustawę o stopniach i tytule naukowym oraz ustawę o kredytach i pożyczkach studenckich.

Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce znacznie zmieni strukturę szkół wyższych i wprowadzi nowe zasady nadawania stopni naukowych. Uczelnie będą miały teraz trzy organy: senat, rektora i radę uczelni. W ustawie jest zaznaczone, że to właśnie rada uczelni będzie wybierała rektora.

Zmieni się również model finansowania. Uczelnie będą mogły znacznie swobodniej decydować na co konkretnie przeznaczą pieniądze. Środki będą również kierowane do uczelni, a nie do konkretnych jednostek organizacyjnych (np. wydziałów).

Uczelnie regionalne co roku będą otrzymywały 100 mln zł według programu Regionalne Inicjatywy Doskonałości. Ministerstwo przewiduje również do 3 mln zł rocznie na jeden grant na koncepcję rozwoju dyscyplin naukowych w danym regionie.

* - Ustawa nie będzie zagrożeniem dla średnich uczelni, ale nie lekceważymy tego typu obaw, ponieważ chcemy w jak największym stopniu wpisać tę reformę w strategię zrównoważonego rozwoju. Reforma nie uderzy w rozwój uczelni regionalnych* – podkreślał minister nauki i szkolnictwa wyższego, Jarosław Gowin

Dodatkowe wsparcie finansowe otrzymają również uczelnie zawodowe, które mają najwyższą jakość kształcenia.

W nowej ustawie znalazł się także zapis, który dotyczy zatrudniania na uczelniach sędziów Sądu Najwyższego, Trybunału Konstytucyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Przepis wprowadza dla urzędującego sędziego, w tym sędziom w stanie spoczynku, prawo do dożywotniego zatrudnienia na uczelni – bez względu na wynik oceny pracowniczej.

Nowa ustawa zakłada również dwie ścieżki uzyskania doktoratu – szkoły doktorskie i tzw. ścieżkę z wolnej stopy. W szkołach doktorskich każdy doktorant będzie miał zapewnione stypendium naukowe, a zajęcia nie będą miały formy niestacjonarnej. Przed doktorantem będą stawiane również większe wymagania jeśli chodzi o badania i publikacje.