Radosław Sikorski o Janie Karskim: dla wolności gotów był oddać życie

Podczas swojego wystąpienia Sikorski zaznaczył, że myślą przewodnią tegorocznego Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena jest "Beethoven i idea wolności". - Dzisiejszym koncertem oddajemy pamięć Janowi Karskiemu, człowiekowi, który dla wolności gotów był oddać życie - powiedział minister.

- Karski rozpoczął swoją misję tu w Warszawie - najpierw jako młody dyplomata, później kurier państwa podziemnego. Jednak dwukrotny pobyt w getcie warszawskim oraz przeniknięcie obozu przejściowego w Izbicy na Lubelszczyźnie sprawiły, że Karski był nie tylko kurierem, ale przede wszystkim naocznym świadkiem Zagłady - mówił minister. Jak podkreślił, przy nazwisku Karskiego na całym świecie dopisuje się słowa "Próbował zatrzymać Zagładę".

- Sam nie znaczyłem nic, najważniejsza była moja misja - przypomniał słowa Karskiego Sikorski. Według niego jednym z efektów tej misji było opublikowanie 10 grudnia 1942 r. przez polski rząd w Londynie noty dyplomatycznej do narodów świata z apelem o położenie kresu niemieckiej polityce zagłady Żydów. W reakcji alianci wydali pierwszą oficjalną deklarację potępiającą Zagładę i zapowiadającą ukaranie winnych. - Jednak żadnych konkretnych działań nie podjęto - powiedział Sikorski.

Minister przypomniał, że z inicjatywy MSZ Sejm ustanowił Karskiego patronem 2014 r. W tym roku minie 100. rocznica urodzin emisariusza polskiego podziemia, który poinformował Zachód o Holokauście.

Z inicjatywą upamiętnienia Karskiego podczas Wielkanocnego Festiwalu wyszła Fundacja Edukacyjna Jana Karskiego. Zajmuje się ona organizacją obchodów rocznicowych, nad którymi honorowy patronat sprawuje prezydent Bronisław Komorowski.

Podczas koncertu, na który przybyła też pierwsza dama Anna Komorowska, uczczono także pamięć ofiar katastrofy smoleńskiej w czwartą rocznicę tragedii.

Gośćmi honorowymi byli sędziowie Trybunału Konstytucyjnego wraz z jego prezesem Andrzejem Rzeplińskim oraz sędziowie Trybunału Sprawiedliwości UE wraz z jego prezesem Wasiliosem Skourisem.

Podczas występu z udziałem polskich i międzynarodowych solistów Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej i Chór Filharmonii Narodowej pod batutą Jacka Kaspszyka wykonała koncertową wersję opery "Fidelio" Ludwiga van Beethovena.

Karski jako kurier polskiego podziemia przekazał na Zachód pierwsze relacje naocznego świadka Holocaustu. W maju 2012 r. prezydent USA Barack Obama przyznał pośmiertnie Karskiemu Medal Wolności, najwyższe odznaczenie cywilne w Stanach Zjednoczonych. W 1998 r. z kolei izraelski Instytut Pamięci Yad Vashem, który uznał go za Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata, zgłosił jego kandydaturę do Pokojowej Nagrody Nobla. Karski zmarł w 2000 r. w Waszyngtonie.