Polska adwokatem Ukrainy w UE, Unia adwokatem Polski w Kijowie

Na szczycie UE-Ukraina w Hadze delegacja unijna nalegała, aby Kijów rozwiał wątpliwości dotyczące rurociągu Odessa-Brody i potwierdził zamiar użycia go do przesyłu ropy kaspijskiej do Polski - mówili nie tylko polscy dyplomaci w Brukseli.

W oficjalnym komunikacie Unia wystrzegała się sformułowań, które pozwalałyby Ukraińcom liczyć na coś więcej niż "dalsze umacnianie stosunków między UE a Ukrainą".

Unia oferuje bowiem Kijowowi, jak twierdzą nieoficjalnie eurokraci, "niemal wszystko poza miejscem w unijnych instytucjach", w tym objęcie jej w ciągu 10-15 lat swobodą przepływu towarów, usług, kapitałów i ludzi w zamian za dostosowanie się Ukrainy do standardów UE.

Niemniej jednak, według unijnych dyplomatów, z inicjatywy Polski delegacja unijna z premierem przewodniczącej Unii w tym półroczu Holandii Janem Peterem Balkenende na czele wyraziła "uznanie dla europejskich aspiracji Ukrainy" i "powitała jej proeuropejski wybór".

Polska zadbała też, aby obiecano Ukrainie "konstruktywny dialog" o ewentualnych ułatwieniach wizowych, równolegle do negocjacji toczących się na ten temat między Unią a Rosją.

Zarazem, jak powiedział jeden z unijnych urzędników, delegacja unijna dyplomatycznie, lecz stanowczo zasygnalizowała Ukraińcom zaniepokojenie doniesieniami o planach przesyłu rurociągiem Odessa-Brody ropy rosyjskiej na południe, w kierunku Morza Czarnego, zamiast ropy kaspijskiej z Odessy na północ, do odbiorców ukraińskich i polskich.

Wyraziliśmy zadowolenie z lutowej decyzji rządu ukraińskiego, potwierdzającej użycie rurociągu Odessa-Brody do przesyłu ropy z Morza Czarnego na Ukrainę i dalej. Podkreśliliśmy, że trzeba teraz rozwijać ten projekt i rozwiać wszelką niepewność wokół niego. Zasygnalizowaliśmy, że jest ważne, aby można było przedłużyć rurociąg do Płocka - zapewnił cytowany eurokrata.

Reprezentujący Unię premier Balkenende i przewodniczący Komisji Europejskiej Romano Prodi wykorzystali spotkanie z prezydentem Ukrainy Leonidem Kuczmą, żeby przypomnieć mu o "wadze zapewnienia demokratycznego przebiegu wyborów prezydenckich na Ukrainie w październiku 2004 roku, zgodnie ze standardami międzynarodowymi, także jeśli chodzi o media".

Kuczmie nie udało się jeszcze uzyskać dla Ukrainy statusu gospodarki rynkowej w unijnych postępowaniach antydumpingowych. Status taki będzie korzystniejszy dla ukraińskich eksporterów, ale Unia domaga się najpierw ograniczenia ingerencji władz ukraińskich w ustalanie cen takich produktów, jak wyroby stalowe czy nawozy sztuczne, a także wprowadzenia jasnych zasad ogłaszania upadłości przedsiębiorstw.

Szczyt nie rozstrzygnął też kwestii spornych, które wydłużają negocjacje nad tzw. planem (współ)działania, zmierzającym do zacieśnienia stosunków w najbliższych latach w ramach "nowej polityki sąsiedztwa", jak określa się ją w unijnym żargonie.

Ukraina bezskutecznie domaga się "jaśniejszej perspektywy" - jeśli nie członkostwa, to przynajmniej stowarzyszenia z Unią. UE chce zaś wpisać do tego planu zobowiązanie Ukrainy, że zastosuje "najwyższe standardy demokratyczne" i że przyspieszy reformy gospodarcze.

Jacek Safuta