Połowa na pensje ludzi PiS. Porażający raport NIK w państwowej spółce

Jurajski Agro Fresh Park (JAFP) to spółka-córka Regionalnego Funduszu Gospodarczego - jedynej spółki Skarbu Państwa w Częstochowie. JAFP utworzona została za rządów Prawa i Sprawiedliwości w listopadzie 2020 roku. Oficjalnie spółkę powołano, aby zbudować nowoczesną giełdę rolno-spożywczą pod Częstochową.

Kompleks miały tworzyć m.in. cztery hale o powierzchni 10 tys. mkw. każda oraz budynek administracyjno-biurowy. Koszt szacowano wstępnie na 250 mln zł. Nic z tych planów nie wyszło. W miejscu niezrealizowanej inwestycji straszy niezagospodarowane ściernisko. Sprawie giełdy-widmo przyglądała się Najwyższa Izba Kontroli.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Opóźnienia w procesach i giełda-widmo

Jak czytamy w wystąpieniu pokontrolnym NIK, pod lupę wzięto okres od powstania spółki do końca 2022 roku "z uwzględnieniem zdarzeń przed i po tym okresie, które miały wpływ na działalność objętą kontrolą".

Kontrolerzy NIK wskazują, że działalność spółki w latach 2020-2022, mająca na celu stworzenie giełdy, będącej również partnerem i zapleczem dla producentów żywności, ograniczyła się do przygotowywania dokumentów strategicznych oraz planowania inwestycji.

Przypomnijmy, że w filmowym materiale reklamowym z początku 2021 roku, którym spółka publicznie się chwaliła, m.in. w kontrolowanych przez PiS mediach, zapowiadano zakończenie pierwszego etapu inwestycji (pierwszą halę) już w połowie 2023 roku. Później terminy budowy przesuwano z roku na rok, a wytłumaczeniem była m.in. pandemia COVID-19.

Co warte odnotowania, Monika Pohorecka, ówczesna wiceprezes JAFP, zapewniała w czerwcu 2022 roku, że budowa giełdy realizowana jest zgodnie z terminami, bez opóźnień.

Tymczasem w raporcie NIK czytamy, że zapytanie ofertowe dotyczące projektu architektoniczno-budowlanego dla inwestycji zostało opublikowane dopiero 1 marca 2023 roku. Termin podpisania umowy na wykonanie projektu głównej inwestycji określono w nim na 12 kwietnia 2023 roku. Nie został on jednak dotrzymany przez spółkę ze względu m.in. na przedłużający się proces weryfikacji złożonych dokumentów i oferentów.

Wynagrodzenia stanowiły połowę całkowitych kosztów

Jurajski Agro Fresh Park za rok obrotowy 2020/2021 wykazał stratę netto w kwocie blisko 2 mln zł, a za 2022 rok zysk netto w wysokości 60,7 tys. zł, przy czym pochodził on głównie z odsetek od lokaty bankowej oraz dzierżawy nieruchomości.

W okresie objętym kontrolą NIK koszty operacyjne działalności spółki wyniosły ponad 3,8 mln zł, z czego - jak podkreślono - w roku obrotowym 2022 wynagrodzenia stanowiły 55,11 proc. całkowitych kosztów działalności operacyjnej. W JAFP od początku na stanowiskach kierowniczych obsadzono ludzi związanych z poprzednią władzą.

Pierwszym prezesem został związany z posłem Szymonem Giżyńskim, lokalnym liderem PiS, Mirosław Matyszczak - jego żona Grażyna była wieloletnią szefową biura poselskiego Giżyńskiego. Jego pracę przerwała przedwczesna śmierć w 2022 roku. Zaś wiceprezesem oraz krótko prezesem był Artur Sokołowski, były radny PiS w Częstochowie.

Od końca 2020 roku wiceprezesem JAFP była natomiast Monika Pohorecka, radna PiS, ale także kandydatka tej partii w ostatnich wyborach prezydenckich w Częstochowie i parlamentarnych - do Senatu. Jak wynika z jej oświadczenia majątkowego, zarobiła w JAFP w sumie ok. pół mln zł.

Od 2023 roku (wpis w KRS z 15 lutego) prezesem spółki była Karolina Stępień (wcześniej Kowalska) - obecnie radna PiS w Częstochowie, a wiceprezesem Robert Leciński (wpis w KRS z 16 marca) - również radny PiS z tego miasta. Oboje za rządów poprzedniej ekipy byli także w zarządach innych państwowych spółek i zarobili spore pieniądze.

Najwyższa Izba Kontroli, w związku z działalnością spółki Jurajski Agro Fresh Park, skierowała do prokuratury zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa w związku z niegospodarnością.

Paweł Pawlik, dziennikarz Wirtualnej Polski

Napisz do autora: pawel.pawlik@grupawp.pl