"Policja za dużo podsłuchuje"
Liczba podsłuchów zakładanych przez polską policję jest zbyt duża - oznajmił w poniedziałek minister spraw wewnętrznych i administracji Ryszard Kalisz i zapowiedział, że zamierza "zrobić porządek" z nadużywaniem przez policjantów tej metody działania.
Do sprawy podsłuchów minister odniósł się podczas sympozjum pt. "Przeciwdziałanie terroryzmowi a prawa człowieka", zorganizowanego w Warszawie przez sekcję polską Międzynarodowej Komisji Prawników.
Minister przerażony
Kalisz przyznał podczas tego spotkania, że był "przerażony", gdy poznał liczbę podsłuchów zakładanych przez policję. Nie spodziewał się, że może ona być tak duża. Nie chciał jednak ujawnić tej liczby tłumacząc, że takie dane objęte są tajemnicą.
W tej sytuacji pojawia się pytanie, słusznie podnoszone przez obrońców praw człowieka, czy ta forma działań operacyjnych nie jest przez policje nadużywana - mówił. Zapowiedział, że zamierza zbadać, czy wszystkie podsłuchy zakładane przez policję były naprawdę niezbędne. Nie ujawnił jednak liczby zakładanych podsłuchów.
Wyjaśnił, że wprawdzie zgodę na podsłuch wydają policji prokuratorzy oraz sądy okręgowe, ale on, ze swej strony, postara się wyjaśnić "mnogość" policyjnych podsłuchów i jeśli - nie była ona uzasadniona - "zrobić z nią porządek". Potrzeba ścigania przestępstw nie może uzasadniać łamania praw człowieka - podkreślił.
Sądy pozwalają na lewo i prawo
Kalisz zgodził się z innym uczestnikiem sympozjum prof. Andrzejem Rzeplińskim z Fundacji Helsińskiej, który wyraził niepokój brakiem kontroli sądów nad stosowaniem przez policję podsłuchu. W opinii Rzeplińskiego, sądy wydają pozwolenie na stosowanie podsłuchu, nie mając dostatecznej wiedzy, czy metoda ta jest skuteczna.
Według ustawy o policji, zgody na użycie tzw. "kontroli operacyjnej" (czyli podsłuchu i podglądu) udziela sąd okręgowy -po uzyskaniu opinii prokuratora generalnego - na wniosek komendanta głównego policji; sąd okręgowy może też wydać taką zgodę - na wniosek komendanta wojewódzkiego policji - po uzyskaniu opinii prokuratora okręgowego.
W wyjątkowych przypadkach - "jeżeli mogłoby to spowodować utratę informacji lub zatarcie albo zniszczenie dowodów przestępstwa" - o stosowaniu "kontroli operacyjnej" może zdecydować właściwy prokurator. Musi on zwrócić się jednocześnie do sądu okręgowego z wnioskiem o zgodę. W wypadku jeśli sąd nie udzieli zgody w terminie 5 dni, prokuratura wstrzymuje "kontrolę operacyjną".
Międzynarodowa Komisja Prawników (International Commission of Jurists - ICJ) jest organizacją pozarządową z siedzibą w Genewie. Powstała w roku 1952 i skupia 60 wybitnych prawników z kilkudziesięciu krajów świata. MKP jest konsultantem ONZ, UNESCO oraz Rady Europy. Polska Sekcja MKP powstała w roku 1992.