Polacy domagają się odszkodowań od Niemiec. Najnowszy sondaż
Temat reparacji wraca co pewien czas jak bumerang. I ciągle rozgrzewa emocje, szczególnie po prawej stronie naszej sceny politycznej. Czy Polska powinna domagać się odszkodowania od Niemiec za szkody poniesione w wyniku II Wojny Światowej? Połowa Polaków w przeprowadzonym dla WP sondażu na panelu Ariadna odpowiedziało, że tak.
Temat reparacji rzucił prezes Jarosław Kaczyński podczas zjazdu partii. - Nasi krytycy z Zachodu powinni pamiętać, że Polska była pierwszym krajem, który zbrojnie przeciwstawił się niemieckiemu hitleryzmowi - mówił Kaczyński, podnosząc kwestię zadośćuczynienia za krzywdy. - Czy otrzymaliśmy coś za te gigantyczne szkody, których tak naprawdę nie odrobiliśmy do dziś? Nie! - grzmiał prezes PiS. - Czy wobec tego, historycznie rzecz biorąc, nie mamy pewnych moralnych praw? - dopytywał. I tym samym uruchomił lawinę. Prawicowi publicyści szybko wyliczyli, że Niemcy "są nam winni 6 bilionów złotych za horror wojny".
Polacy w tej sprawie wtórują Kaczyńskiemu. Na pytanie, czy Polska powinna domagać się odszkodowania od Niemiec za szkody poniesione w wyniku II Wojny Światowej, "tak" odpowiedziało 50 proc. badanych. Przeciwnego zdania jest 25 proc. ankietowanych. 25 proc. internautów natomiast nie ma wyrobionego na ten temat zdania. Warte podkreślenia jest to, że wśród wyborców PiS-u za odszkodowaniami jest aż 73 proc., a przeciwko zaledwie 12 proc.
W przestrzeni publicznej w Polsce, ale też w Niemczech, powinna zaistnieć teza zgodna z prawdą, że Polska - najbardziej zniszczone państwo przez Niemcy w II Wojnie Światowej - reparacji praktycznie nie uzyskała. A stanowisko rządu niemieckiego, powołujące się na praktycznie wymuszony przez ZSRR akt rządu Bieruta, jest po prostu pełne hipokryzji, jest obłudne. I bardzo mocno nie pasuje to do deklaracji rządu niemieckiego o dążeniu do pojednania z Polską - uważa prof. Stanisław Żerko, historyk stosunków międzynarodowych politolog, niemcoznawca.
Szanse na odszkodowanie
Badani byli też pytani o to, czy Polska ma realną szansę na wypłatę odszkodowań od Niemiec za szkody poniesione w wyniku II Wojny Światowej. Twierdząco odpowiedziało zaledwie 16 proc. respondentów. 53. proc. ma odmienne zdanie. A 31 proc. nie umie tego ocenić.
Zdaniem prof. Żerko, "pesymizm przepytywanych wynika z naszego przyzwyczajenia się do tego, że Niemcy w sposób bezwzględny realizują swoje interesy. Przywykliśmy do myśli, że niemieckie stanowisko w relacjach z Polską, niestety, zwykle miało znaczenie rozstrzygające, decydujące".
Pozycja Polski w Unii
33 proc. ankietowanych uważa, że żądanie odszkodowań od Niemiec za szkody poniesione w wyniku II Wojny Światowej zdecydowanie osłabi pozycje Polski w Unii Europejskiej. 18 proc. badanych ocenia, że raczej ja wzmocni. A prawie połowa Polaków nie ma zdania na ten temat.
- Tutaj najmądrzej chyba komentują to ci respondenci, którzy wybierają opcję: ”trudno powiedzieć. Bo rzeczywiście mamy chyba za mało danych. Wydaje mi się, że wiele opcji jest otwartych - skwitował prof. Żerko z poznańskiego Instytutu Zachodniego.
Polska nie będzie się domagała od Niemiec reparacji wojennych?
Odpowiedzi na to zapytanie posła PiS Adama Ołdakowskiego dotyczącego reparacji wojennych udzielił wiceminister spraw zagranicznych Marek Magierowski. - Nie mamy informacji, by oficjalne stanowisko Rządu RP wyrażone w uchwale z 2004 r. uległo zmianie - napisał 8 sierpnia. Z tym, że pytanie zostało zadane na początku lipca, a więc jeszcze zanim rozpętała się na ten temat medialna burza.
Badanie dla WP
Badanie przeprowadzone dla Wirtualnej Polski na panelu Ariadna w dniach 12 - 14 sierpnia 2017 roku. Próba ogólnopolska osób od 18 lat wzwyż (N=1055). Kwoty dobrane wg reprezentacji w populacji dla płci, wieku, wykształcenia i wielkości miejscowości zamieszkania. Metoda: CAWI.