Parlament pracuje nad "bransoletkami" dla skazanych
Nowelizacje prawa karnego, postępującą
informatyzację sądów i ograniczenie immunitetów
sędziowskich - te zmiany rząd Jarosława Kaczyńskiego uznaje za
największe osiągnięcia w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości. Parlament pracuje nad rządowym projektem ustawy dotyczącym dozoru elektronicznego poza zakładem karnym, czyli "bransoletkami".
Rząd podał, że w ciągu pierwszych pięciu miesięcy 2007 r. wykrywalność przestępstw wyniosła 67,9%, co stanowi wzrost o 4% w porównaniu z takim samym okresem roku ubiegłego. Ogólna liczba przestępstw spadła o 0,7% i wyniosła 488 tys., czyli o prawie 3,5 tys. mniej niż przed rokiem. Przestępstw kryminalnych było o 4,8% mniej niż rok wcześniej. Wskaźnik ich wykrycia wzrósł o 3,6%.
W Sejmie trwają prace nad rządowym projektem nowelizacji Kodeksu karnego. Nowe przepisy mają m.in. zapewnić skuteczne karanie sprawców szczególnie brutalnych przestępstw, wzmocnić ochronę pokrzywdzonych, poszerzyć granicę obrony koniecznej walkę z terroryzmem, zorganizowaną przestępczością i korupcją.
Parlament pracuje też nad rządowym projektem ustawy wprowadzającym nowy sposób odbywania kary - dozór elektroniczny poza zakładem karnym. "Bransoletki" na nogi lub ręce skazanych mają skutecznie przeciwdziałać przeludnieniu w więzieniach. Kontrolą elektroniczną zostaną objęte osoby skazane przez sąd za drobne przestępstwa. Dotyczy to wyroku, w którym orzeczono karę pozbawienia wolności do 6 miesięcy lub roku - w przypadku, gdy pozostało mniej niż 6 miesięcy. Zakłada się, że skazanych w SDE będzie około 15 tys.
Zmiany w procedurze karnej, ustroju sądów, ustawy o prokuraturze, adwokaturze i radcach prawnych, mają według rządu "zwiększyć możliwości dyscyplinowania uczestników postępowania karnego" i skutecznie eliminować "nagminnie stosowaną taktykę jego przedłużania". Za nieusprawiedliwioną nieobecność na rozprawie świadka, biegłego czy tłumacza będzie można ukarać karą do 10 tys. zł. Za to samo, w wyjątkowych przypadkach, może zostać ukarany obrońca lub pełnomocnik.
Przygotowana przez rząd nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego - jak podaje rządowa broszura - upraszcza i usprawnia przebieg procesu cywilnego, a zwłaszcza postępowania w sprawach gospodarczych. Nowe przepisy zakładają m.in. odformalizowanie czynności procesowych {np. dokumenty mogą być składane przez strony w odpisach poświadczonych za zgodność z oryginałem), nadawanie biegu sprawom według kolejności ich wpływu {co zapobiegnie nieuzasadnionemu odkładaniu spraw będących już w toku), poszerzenie kompetencji referendarza sądowego.
Rząd podaje też, że zapoczątkowaniem reformy sądownictwa jest uchwalona już ustawa przewidująca np. istotne zmiany w uchylaniu immunitetów sędziowskich.
W okolicznościowej broszurze rząd wymienia też nową strukturę wydziałów ksiąg wieczystych, wydziałów pracy i ubezpieczeń społecznych oraz sądów grodzkich, skomputeryzowanie 125 wydziałów gospodarczych oraz 1857 sal rozpraw w sądach powszechnych. Tworzony jest również centralny portal internetowy resortu sprawiedliwości, który ma być docelowo wirtualną kancelarią umożliwiającą komunikację elektroniczną obywateli z wymiarem sprawiedliwości.
Rząd podaje też, że chce zapewnić szerszy dostęp do bezpłatnej pomocy prawnej przyznawanej przez państwo osobom niezamożnym - temu służy ustawa zwana "prawem ubogich". Pomoc prawna dla osób najuboższych ma być udzielana na jej mocy na etapie przedsądowym. Prawnicy będą bezpłatnie doradzać w sprawach cywilnych, karnych, administracyjnych, dotyczących prawa rodzinnego oraz ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Wskażą podmiot lub organizację właściwą do załatwienia danej sprawy, pomogą przygotować niektóre pisma i wnioski sądowe. Projekt zakłada utworzenie ogólnodostępnej sieci punktów pomocy prawnej.