Opinia o kandydatach na szefów służb - "bez zwłoki"
Wprowadzenie terminów określających czas, w jakim prezydent miałby wydawać opinie o kandydatach na szefów służb, uporządkowałoby sytuację prawną - uważają konstytucjonaliści prof. Piotr Winczorek i dr Ryszard Piotrowski komentując kwestię powołania szefów SWW i ABW.
Ich zdaniem, opinie powinny być wydawane "bez zbędnej zwłoki".
Premier Donald Tusk powołał Krzysztofa Bondaryka i Macieja Hunię na szefów ABW i SWW 16 stycznia. Kancelaria premiera poinformowała o tym 18 stycznia. Prezydent nie wydał, jak dotąd, opinii dotyczących oby kandydatur.
Trzeba zmienić przepisy i wprowadzić jasne terminy, w których prezydent byłby zobowiązany wydać opinie o kandydatach, a wówczas nie pojawiałyby się wątpliwości - powiedział Winczorek.
Jego zdaniem, najlepsze byłoby wprowadzenie przepisu, iż prezydent ma określoną liczbę dni na zaopiniowanie kandydatury, a po upływie tego czasu nominacji można dokonać bez opinii. Są takie przypadki, gdzie terminy są wprowadzone, np. prezydent ma obowiązek zwołać pierwsze posiedzenie Sejmu w terminie określonym przez konstytucję.
Ponieważ przepisy nie określają terminów, to pojawia się tutaj pewien problem - zaznaczył konstytucjonalista. Dodał jednak, że od osób odpowiedzialnych na stanowiskach publicznych należy oczekiwać, że będą wykonywać swe obowiązki, a nie odkładać je ad Kalendas Graecas.
Zdaniem Piotrowskiego sprecyzowanie terminu, w którym powinna być wydawana przez prezydenta opinia, miałoby znaczenie porządkujące. Dodał on jednak, że jednocześnie tego rodzaju doprecyzowanie byłoby świadectwem niezdolności współdziałania organów państwowych.
Wyrażenie opinii jest ustawowym i konstytucyjnym obowiązkiem prezydenta i powinno zostać dokonane bez niepotrzebnej zwłoki - dodał Piotrowski.
Według niego, brak opinii nie wstrzymuje mianowania. Jeśli został spełniony wymóg zwrócenia się o opinię, to zaniechanie wyrażenia stanowiska przez prezydenta, nie może uniemożliwiać powołania szefów służb - mówił Piotrowski.
Jego zdaniem przyjęcie innej interpretacji prowadziłoby do pozbawienia premiera przysługującej mu na mocy ustawy kompetencji powoływania szefów SWW i ABW.
Zgodnie z ustawą o ABW, jej szefa powołuje oraz odwołuje premier po zasięgnięciu opinii prezydenta RP, rządowego kolegium ds. służb specjalnych oraz sejmowej komisji ds. służb specjalnych. Premier może czasowo powierzyć obowiązki szefa ABW.
Szefa SWW powołuje i odwołuje - na wniosek szefa MON - premier, po zasięgnięciu opinii prezydenta RP, rządowego kolegium ds. służb specjalnych oraz sejmowej komisji ds. służb specjalnych.
Opinie nie są wiążące dla premiera.