Obchody powstania wielkopolskiego bez udziału wojska. Nie chcą apelu smoleńskiego

Rocznicowe obchody będą się odbywać 26 i 27 grudnia w Poznaniu oraz 28 grudnia w Warszawie. Ich centralnym elementem są uroczystości przy poznańskim Pomniku Powstańców Wielkopolskich, w rocznicę wybuchu powstania, przypadającą 27 grudnia.

- Muszę powiedzieć z przykrością, że w tym roku zarówno w Poznaniu, jak i Warszawie zabraknie jednego elementu: Wojska Polskiego. Na mój wniosek rezygnujemy z udziału wojska, ponieważ wiąże się on z odczytaniem tzw. apelu smoleńskiego, czyli tej części apelu pamięci, która nie ma związku z powstaniem - powiedział Woźniak na konferencji prasowej poświęconej rocznicowym obchodom.

Ofiary katastrofy smoleńskiej były wspominane podczas głównych obchodów rocznicy wybuchu powstania wielkopolskiego w zeszłym roku.

- Wiemy po rocznych doświadczeniach, że apel smoleński nie jest tematem do negocjacji, nawet nie próbujemy ich podejmować. Znamy tekst apelu, bo został nam przesłany. Jest tam cała sekwencja znana z innych uroczystości. Pada słowo: polegli - jego nie było rok temu przy pomniku. Wtedy nam się wydawało, że to jakieś wyborcze odreagowanie, teraz wiemy, że to określona polityka - powiedział marszałek.

Marek Woźniak przyznał, że brak wojska podczas obchodów to dla niego duża strata. - Jestem ogromnie przywiązany do pięknego, polskiego ceremoniału wojskowego, ale Wojsko Polskie jest używane w sposób brutalny i bezwzględny do politycznej propagandy. Nasza rocznica ma być z założenia rocznicą regionalną, apolityczną, dostępną dla wszystkich - powiedział.

- Nie chciałbym, żeby ten element politycznej propagandy, jakim jest apel smoleński wybrzmiał, bo on przynosi bardzo dużo szkody - nawet jeśli jego inicjatorzy uważają, że jest to forma oddania hołdu ofiarom katastrofy smoleńskiej. Nie ma żadnego związku między rocznicą powstania a tym tragicznym zdarzeniem - dodał.

Woźniak poinformował, że w trakcie obchodów w Poznaniu i Warszawie obecni będą harcerze i grupy rekonstrukcyjne. Na razie nie wiadomo, czy w uroczystościach wezmą udział przedstawiciele centralnych władz. - Zapraszamy wszystkich, na wszystkie uroczystości. Nie robimy tu żadnych wyjątków. Mam nadzieję, że nikt nie będzie czynił żadnych demonstracji o charakterze niezwiązanym z tą rocznicą - powiedział marszałek.

Obchody rocznicy wybuchu powstania wielkopolskiego odbędą w Poznaniu i w Warszawie. Tradycyjnie rozpocznie je 26 grudnia inscenizacja przyjazdu Ignacego Jana Paderewskiego do Poznania w 1918 r., co stało się iskrą zapalną powstania. Wydarzenie na Dworcu Letnim rokrocznie przygotowuje Poznański Chór Nauczycieli, noszący imię tego pianisty, kompozytora i polityka.

Na 27 grudnia zaplanowano centralne uroczystości przy Pomniku Powstańców Wielkopolskich. Odprawiona zostanie msza św. w intencji powstańców. Po południu na Placu Wolności stanie obóz powstańczy z licznymi atrakcjami dla dzieci i dorosłych. Podobnie jak w ubiegłym roku, wystartuje też Bieg Powstania Wielkopolskiego. Trasa dziesięciokilometrowego biegu poprowadzi wśród miejsc związanych z powstaniem. W imprezie weźmie udział tysiąc biegaczy.

28 grudnia obchody przeniosą się do Warszawy. Tam odprawiona zostanie msza św. w intencji powstańców wielkopolskich. Zaplanowano uroczystości przy Grobie Nieznanego Żołnierza. Na powstańczych mogiłach na Cmentarzu Powązkowskim zapalone zostaną znicze.

Powstanie wielkopolskie rozpoczęło się 27 grudnia 1918 r. i było jednym z niewielu polskich zrywów niepodległościowych zakończonych sukcesem. Dzięki niemu ziemie Wielkopolski zostały włączone do tworzącej się II Rzeczypospolitej. Wojska powstańcze wyzwoliły spod władzy niemieckiej niemal całą Wielkopolskę.

Za koniec powstania historycy uznają likwidację frontu wielkopolskiego 8 marca 1920 roku; powstańcze zdobycze dał odrodzonej Polsce traktat wersalski z 28 czerwca 1919 roku.

Zobacz także:

oprac. Katarzyna Bogdańska