Nobel 2007 z medycyny przyznany

[

]( http://wiadomosci.wp.pl/noble-2007-6038674965508737g )[

]( http://wiadomosci.wp.pl/noble-2007-6038674965508737g )
Noble 2007

[

]( http://wiadomosci.wp.pl/giganci-umyslu-nagrody-nobla-2006-6038682097312385g )[

]( http://wiadomosci.wp.pl/giganci-umyslu-nagrody-nobla-2006-6038682097312385g )
Galeria archiwalna - Noble 2006

Jak napisała w uzasadnieniu Komisja Noblowska, "nagrodę przyznano za wykorzystanie zarodkowych komórek macierzystych do modyfikacji genetycznych myszy, co pomogło zrozumieć udział genów w rozwoju zarodków, rozwoju organizmów dorosłych oraz w procesie starzenia się".

Badania noblistów pozwoliły też wyjaśnić podstawy rozwoju niektórych chorób o podłożu genetycznym, a także poznać wrodzone skłonności do zapadania m.in. na choroby nowotworowe, układu krążenia, cukrzycę.

Badania nad zarodkowymi komórkami macierzystymi, których efektem była technologia umożliwiająca zmiany w genach tych komórek stanowiły przełomowy moment dla rozwoju medycyny - ocenił hematolog prof. Wiesław Jędrzejczak, kierownik Katedry i Kliniki Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych Centralnego Szpitala Klinicznego Akademii Medycznej w Warszawie, krajowy konsultant w dziedzinie hematologii.

Naukowcy ci prowadzili badania, dzięki którym stało się możliwe manipulowanie DNA w komórkach embrionów myszy po to, aby wyłączyć jakiś gen lub zmienić jego działanie - wyjaśnił Jędrzejczak.

Jak podkreślił, takie sztucznie wyhodowane, zmutowane zwierzęta doświadczalne są bardzo cenne dla badaczy, ponieważ można na nich badać funkcje genów. Np. obserwując skutki wyłączenia danego genu można dokładniej poznać jego funkcję. Naukowcy tworzą też zwierzęta z genetycznymi chorobami a następnie testują na nich nowe metody terapii, dzięki czemu mogą w przyszłości powstać leki dla ludzi cierpiących na te choroby.

To był wielki przełom. Do tej pory naukowcy mogli badać mutacje tylko w takich sytuacjach, kiedy zostały one stworzone przez naturę, czyli wystąpiły samoistnie. Sam się czymś takim zajmowałem - badałem mechanizm mutacji, która pojawiła się spontanicznie. Takie badania były bardzo utrudnione. Musieliśmy czekać, aż mutacja się pojawi, zauważyć ją i dopiero badać - tłumaczył naukowiec.

Jędrzejczak podkreślił, że dzięki tegorocznym noblistom badacze dostali do ręki potężne narzędzie, dzięki któremu dokonał się ogromny postęp w badaniach. Nagroda Nobla dla tych badaczy jest całkowicie zasłużona - ocenił.

Prof. Leszek Kaczmarek i prof. Krystyna Domańska-Janik dodają, ze badania tegorocznych noblistów pozwoliły stworzyć zwierzęce modele do badania wielu ludzkich chorób.

Capecchi (lat 70) urodził się we Włoszech w Weronie. Według Komisji Noblowskiej, jego badania pozwoliły zrozumieć przyczyny wielu wrodzonych wad u ludzi.

Natomiast prace 66-letniego Evansa polegały na wykorzystaniu tzw. celowania genowego, czyli wyłączania specyficznych genów u myszy, co pozwoliło uzyskiwać mysie modele wielu ludzkich chorób, w tym chorób układu krążenia, neurodegeneracyjnych (alzheimer, parkinson), nowotworów, czy cukrzycy.

Amerykanin Smithies (82 lata) urodzony w Wielkiej Brytanii również użył celowania genowego do opracowania modeli schorzeń dziedzicznych, czyli uwarunkowanych genetycznie, jak np. mukowiscydoza, choroba krwi - talassemia, ale też nadciśnienie i miażdzyżca.

Od 1901 roku laureaci są wybierani co roku w dziedzinach: literatura, fizyka, chemia oraz medycyna lub fizjologia. Wręczana jest też Nagroda Pokojowa. Alfred Nobel nie ustanowił nagrody dla ekonomistów, którą przyznaje się dopiero od 1968 roku. Jej sponsorem jest Bank Szwecji.

We wtorek Szwedzka Akademia ogłosi zwycięzców w fizyce, a w środę - w chemii.