Nikt ich nie lubi, a miliony lat temu były większe

Naukowcy dysponują aż dziewięcioma okazami, które reprezentują dwa gatunki. Znaleziono je na dwóch stanowiskach - jedne pochodzą z dna prastarego jeziora w powiecie Ningcheng (w północno-wschodnich Chinach, w regionie autonomicznym Mongolia Wewnętrzna). Wiek znalezionych tam pięciu sztuk ocenia się na około 165 mln lat.

Cztery kolejne pochodzą ze skalnej odkrywki w prowincji Liaoning na północnym wschodzie Chin. Mogły żyć około 125 mln lat temu - sugerują autorzy badania z Chińskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu Kansas w Lawrence (USA) i Narodowego Muzeum Historii Naturalnej we Francji.

Pod wieloma względami owady te przypominały swoich współczesnych krewnych, choć przerastały je od pięciu do dziesięciu razy. Wyrośnięte były zwłaszcza samice - mogły osiągać ponad 2 cm długości, miały też dłuższą od samców ssawkę. Naukowcy nie omieszkali też odnotować, że samce miały genitalia "duże i odkryte".

U oglądanych w powiększeniu owadów wyraźnie widać długie, ząbkowane ssawki do nakłuwania skóry dinozaurów. W przeciwieństwie do współczesnych pcheł nie ewoluowały u nich jednak wyspecjalizowane, skoczne kończyny. Ostre pazurki na odnóżach zapewne ułatwiały wspinaczkę po sierści i piórach większych zwierząt. Badacze podejrzewają, że prastare pchły mogły pasożytować na latających gadach - pterozaurach, być może też na wieloguzkowcach - podobnych do gryzoni pierwszych ssakach.

Nowe odkrycie daje rzadką okazję lepszego poznania historii ewolucji pcheł. Wyjątkowo długie, piłkowane ssawki i mocne pazurki prastarych owadów świadczą o tym, że były one przystosowane do życia na zwierzętach pokrytych sierścią lub na opierzonych dinozaurach, dopiero z czasem przerzuciły się na ssaki i ptaki.