Nie żyje wirtuoz harmonijki ustnej, jazzman Toots Thielemans

• Słynny belgijsko-amerykański jazzman Toots Thielemans, nazywany królem harmonijki ustnej, gitarzysta i kompozytor, zmarł w poniedziałek w wieku 94 lat we śnie w szpitalu - poinformował jego impresario

Tool Thielemans w 2002 r.
Źródło zdjęć: © PAP/EPA | Etienne Ansotte
5

• Występował z największymi sławami jazzu

Jean-Baptiste, bo tak brzmiało jego prawdziwe imię, urodził się w 1922 roku w Brukseli. W 1957 roku uzyskał obywatelstwo amerykańskie, zachowując belgijskie. W 2001 roku król Belgów Albert II nadał mu tytuł barona. W 2009 roku amerykańska agencja rządowa National Endowment for the Arts uhonorowała go nagrodą Jazz Master.

Na harmonijce ustnej zaczął grać w wieku 16 lat, a "wirusem" jazzu "zaraził się" podczas II wojny światowej. Grając na gitarze, wzorował się na Django Reinhardcie, wybitnym gitarzyście i kompozytorze cygańskiego pochodzenia.

Porównywano go z największymi, którzy zasłużyli się dla rozwoju i popularności jazzu, jak Charlie Parker, Benny Goodman, Quincy Jones. Thielemans debiutował podczas Paris Jazz Festival'49. W zespołach Parkera i z Goodmanem koncertował w latach 50., a w następnej dekadzie z Jonesem. Grał też z Billem Evansem, występował z Frankiem Sinatrą, Ellą Fitzgerald, Rayem Charlesem, Paulem Simonem, Stevie Wonderem, a także z legendarnym pianistą Oscarem Petersonem (1975) i współtwórcą bebopu trębaczem Dizzym Gillespiem (1980).

Mistrz tego stylu, charakteryzującego się dużą swobodą, improwizacją, skokowo rozwijaną melodią, bogatą rytmiką i przyspieszeniem frazy, nagrał kilkaset płyt, z których część powstała we współpracy z takimi gwiazdami jak John Scofield, Mike Mainieri, Herbie Hancock, Charlie Haden, Ernie Watts. Jego repertuar sięgał od jazzowej samby i bossa novy przez jazzowe standardy po muzykę rozrywkową. Był też znakomitym balladzistą.

W latach 60. popularność przyniosło mu nagranie własnej kompozycji "Bluesette". Na harmonijce zagrał też m.in. motyw przewodni filmu Johna Schlesingera "Nocny kowboj" (1962).

"Straciliśmy wielkiego muzyka, gorącą osobowość" - napisał na Twitterze belgijski premier Charles Michel.

"Harmonijkę ustną wyniósł na szczyt artyzmu i stał się mistrzem" - powiedział brazylijski gitarzysta Oscar Castro Neves, który często towarzyszył Theilemansowi.

"Bez wahania mogę powiedzieć, że Toots jest jednym z największych muzyków naszych czasów" - powiedział Quincy Jones, cytowany przez belgijski dziennik "Le Soir".

"Deifikował instrument banalny, instrument, na którym gra się przy ognisku" - podsumowuje Marc Danval; jego zdaniem astma, na którą cierpiał Thielemans, "pomogła mu znaleźć jego własne brzmienie i specyficzny sposób gry".

Źródło artykułu:

Wybrane dla Ciebie

Tragiczny wypadek w Tatrach. Nie żyje Krystyna Palmowska - legenda himalaizmu
Tragiczny wypadek w Tatrach. Nie żyje Krystyna Palmowska - legenda himalaizmu
"Poszukiwany niebezpieczny mężczyzna". Policja prosi o pomoc
"Poszukiwany niebezpieczny mężczyzna". Policja prosi o pomoc
"Ranił nożem przypadkową osobę". Policja zatrzymała nożownika
"Ranił nożem przypadkową osobę". Policja zatrzymała nożownika
PSL planuje zaszachować prezydenta Nawrockiego. Ma konkretny plan
PSL planuje zaszachować prezydenta Nawrockiego. Ma konkretny plan
Morawiecki ponawia ofertę dla Kosiniaka-Kamysza. "Wciąż w grze"
Morawiecki ponawia ofertę dla Kosiniaka-Kamysza. "Wciąż w grze"
Rakiety nad Tel Awiwem. Iran zaatakował
Rakiety nad Tel Awiwem. Iran zaatakował
Nocny atak na Kijów. Tragiczny bilans, nie żyje kilkanaście osób
Nocny atak na Kijów. Tragiczny bilans, nie żyje kilkanaście osób
Kontrowersje wokół "taśm" Giertycha. Co naprawdę pokazała TV Republika?
Kontrowersje wokół "taśm" Giertycha. Co naprawdę pokazała TV Republika?
Wizerunek Marty Nawrockiej. Tak widzą przyszłą pierwszą damę
Wizerunek Marty Nawrockiej. Tak widzą przyszłą pierwszą damę
Poranek Wirtualnej Polski. Pasmo publicystyczne
Poranek Wirtualnej Polski. Pasmo publicystyczne
Nazwa wsi jest powodem do drwin. Jednak nie wszyscy chcą zmiany
Nazwa wsi jest powodem do drwin. Jednak nie wszyscy chcą zmiany
Zwrot ws. relacji USA-Iran? Doniesienia z Białego Domu
Zwrot ws. relacji USA-Iran? Doniesienia z Białego Domu