"Nie jest tak, że seniorzy nie nadążają za zmianami. 20 lat temu oni sami je wprowadzali"

Kiedy zaczyna się starość?

Różnie na to się patrzy, ale najczęściej przyjmuje się, że wiek 65 lat jest jej progiem. Sam zbliżam się nieubłaganie do tego wieku, choć z określeniem starość nie identyfikuję się. Zresztą dziś w tej kategorii mamy 90 latków, 95 latków, stulatków a nawet starszych. Każdy wiek wiąże się z innymi potrzebami. Jednak każda z tych osób potrzebuje rozmaitych form wsparcia albo z powodu braku samodzielności, albo dla podtrzymania samodzielności najdłużej jak się da.

Polacy gwałtownie starzeją się. Jakie to niesie konsekwencje społeczne?

Reszta włosów staje mi dęba, gdy słyszę, że nadchodzi demograficzne tsunami, czyli starzenie się społeczeństwa. Bo tsunami to zagrożenie! I wydarzenie nadchodzące zupełnie niespodziewanie. A przecież o starzeniu się ludności Polski wiadomo od kilkudziesięciu lat. Jakkolwiek, skoro brzmi ten dzwonek alarmowy, nauczmy się patrzeć na to nie jak na problem, ale wyzwanie.

Z czym trzeba się zmierzyć?

Trzeba stworzyć odpowiedni system świadczeń, który wspierałby całą gamę usług dla osób starszych. I nie chodzi tu wcale tylko o świadczenia finansowe! Choć wiemy, że nasze emerytury będą coraz niższe, a emerytury naszych dzieci czy wnuków będą jeszcze niższe niż nasze, choć trudno to sobie wyobrazić. Patrzmy na różne świadczenia dla starszych osób jak na naszą – dziś jeszcze młodszych – polisę ubezpieczeniową! Świadczenia dla dzisiejszych seniorów będą w przyszłości świadczeniami dla nas.

Chodzi o system wsparcia pozwalający seniorom tak na udział w życiu społecznym, jak i korzystanie ze świadczeń opiekuńczych. Im starszy człowiek, tym częściej dotykają go cięższe choroby przewlekłe. Nie da się ich wyleczyć, trzeba umożliwić życie z tymi chorobami. Kolejna sprawa to zapewnienie starszym ludziom należnego im miejsca w społeczeństwie, umożliwienie decydowania w demokratyczny sposób o różnych sprawach, np. lokalnie, w powiatowych radach seniorów itd. Poza tym ważne jest zapewnienie seniorom dostępu do oświaty. Nie może być odpoczynku dla umysłu. Trzeba uczyć się przez całe życie, termin Life-Long Learning jest tu na miejscu.

Chodzi o to, żeby senior nadążał za szybko zmieniającym się światem?

Na pewno tak. Dlatego system powinien też dawać dostęp do kultury. Dziś seniorzy napotykają wiele barier, także finansowych. Skutek jest taki, że słyszą o różnych wydarzeniach, ale bezpośrednio nie zetknęli się z tym. To prowadzi do marginalizacji seniorów.

Mam wrażenie, że często seniorzy sami usuwają się w cień.

Nie jest tak, że seniorzy niczego nie rozumieją, nie nadążają za zmianami. Dzisiejsi seniorzy są przecież tymi, którzy te zmiany dwadzieścia kilka lat temu wprowadzali. Jeśli usuwają się z centrum życia, to w dużej mierze dlatego, że z przyczyn materialnych nie mogą w nim uczestniczyć.

Czy nasi seniorzy różnią się od tych w Europie?

Nie bardzo. Widujemy wycieczki zagranicznych seniorów podróżujących wygodnie z miejsca na miejsce, zwiedzających, zdawałoby się, bez zmęczenia. Oczywiście zawsze jest to pochodna zamożności i pozostałej kondycji. Jednak nie każdy Niemiec może tak podróżować, a z drugiej strony coraz więcej Polaków na to stać. Tym, co nas różni, jest to, że nasi seniorzy mało się uśmiechają. Mówię to, nie chcąc ich krytykować. Mają swoje powody. Na pewno byłoby seniorom łatwiej, gdyby spotykały ich w społeczeństwie miłe gesty, właśnie uśmiech, skinienie głową, czy zwykłe sąsiedzkie „dzień dobry”. To starszemu człowiekowi poprawia nastrój, a nam na pewno nie zaszkodzi.

Rozmawiała Monika Szymborska

Parada Seniorów 2018 pod hasłem "Dojrzali! Wspaniali!" odbędzie się w Warszawie 18 sierpnia i ruszy o godzinie 11 z ronda de Gaulle'a, pełen program dostępny na stronie wydarzenia

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl