Nie będzie monety upamiętniającej Nobla dla Wałęsy

Okolicznościowa moneta miała upamiętniać 25-lecie otrzymania przez Lecha Wałęsę Pokojowej Nagrody Nobla. Z wnioskiem o jej wybicie zwrócił się do NBP jesienią 2007 roku prezydent Gdańska Paweł Adamowicz.

O odmowie wybicia monety przez NBP napisała "Gazeta Wyborcza". W artykule zarzucono bankowi, że odmówił emisji okolicznościowej monety "ze względu na brak możliwości technicznych", natomiast zdecydował się na wydanie monet upamiętniających m.in. 400. rocznicę polskiego osadnictwa w Ameryce Północnej. Gazeta sugeruje także, że decyzję o braku wydania monety podjął "związany z PiS" prezes NBP Sławomir Skrzypek, zaś wsparła go rekomendująca takie inicjatywy Rada Historyków, w której skład wchodzą - zdaniem "GW" - "prolustracyjni historycy".

Jak czytamy w komunikacie Biura Prasowego NBP, zarząd banku 18 października 2007 roku zatwierdził "Ostateczny plan emisji monet kolekcjonerskich oraz plan emisji monet Nordic Gold o nominale 2 zł w 2008 roku" przyjmując 13 tematów na rok 2008.

"Po tym terminie, 28 listopada 2007 roku, prezydent Gdańska Paweł Adamowicz zgłosił do NBP inicjatywę upamiętnienia na monecie 25. rocznicy przyznania Pokojowej Nagrody Nobla Lechowi Wałęsie. Wprawdzie propozycja wpłynęła do NBP zbyt późno, ale na kolejnym posiedzeniu, 14 kwietnia 2008 roku, inicjatywa prezydenta Gdańska została przedstawiona do opinii Radzie Historyków przy zarządzie NBP. Trzeba zauważyć, że Rada Historyków zasadniczo zajmowała się planem na rok 2009" - głosi komunikat.

Jako powód nie uwzględnienia wniosku jest podawany fakt, że NBP nie upamiętnia na monetach osób żyjących, a jedynym jak dotychczas wyjątkiem od tej zasady był papież Jan Paweł II. Zarząd NBP przychylił się do stanowiska Rady Historyków. Artykuł "GW" Biuro Prasowe NBP określa jako "manipulację". "'Gazeta Wyborcza' wybiórczo potraktowała spis monet okolicznościowych i zapomniała wspomnieć o takich rocznicach jak Marzec 1968 czy 65. rocznica powstania w Getcie Warszawskim" - czytamy w komunikacie.

Biuro prasowe NBP zdementowało także informację, że to prezes banku zatwierdza plan emisji monet. "Plan emisji zatwierdza zarząd NBP" - głosi komunikat. Biuro Prasowe poinformowało, że Rada Historyków, powoływana i odwoływana uchwałą zarządu NBP, ma jedynie "głos opiniujący".

Jak czytamy w komunikacie, w roku 2005 decyzją zarządu NBP powołana została Rada Historyków z prof. Henrykiem Samsonowiczem jako przewodniczącym. W roku 2008 decyzją zarządu NBP została powołana nowa Rada na kolejną trzyletnią kadencję. Zaproszono do niej trzech historyków z dotychczasowego składu profesorów: Henryka Samsonowicza, Stefana Kuczyńskiego i Wojciecha Tygielskiego (propozycji nie przyjął profesor Samsonowicz). W nowej Radzie znaleźli się też nowi członkowie - profesorowie: Jan Żaryn, Andrzej Nowak, Zofia Zielińska, Wojciech Roszkowski i Zdzisław Najder. Nazywanie ich "prolustracyjnymi historykami" Biuro Prasowe NBP określiło jako "grube nadużycie 'Gazety Wyborczej'".

Odnosząc się do sugestii "GW" jakoby o emisji monet decydował "związany z PiS prezes banku Sławomir Skrzypek" Biuro Prasowe banku przypomina, że każdy prezes NBP zostaje wybrany w drodze politycznej procedury. "Sławomir Skrzypek został wybrany na stanowisko przez większość sejmową, w której przewagę miało PiS, ale Sławomir Skrzypek nigdy nie był członkiem tej partii politycznej. Poprzednikami Sławomira Skrzypka na tym stanowisku byli czynni politycy, w tym były przewodniczący Unii Wolności Leszek Balcerowicz oraz kandydatka na prezydenta Hanna Gronkiewicz- Waltz" - zaznaczają przedstawiciele NBP.

"Artykuł 'Gazety Wyborczej' uważamy za próbę nieuprawnionego wciągnięcia Narodowego Banku Polskiego w aktualne spory wokół przeszłości Lecha Wałęsy. NBP nie ma nic wspólnego z tego rodzaju sporami" - podkreślił na konferencji prasowej dyrektor Departamentu Komunikacji Społecznej NBP Józef Ruszar.