Na przełomie roku trudniejsze rachunki
Urzędy mają odmienne ?zdanie co do tego, w jaki sposób postępować ?przy uszczupleniach, ?gdy w jednym miesiącu dojdzie do kumulacji ?wypłat.
Co zrobić, gdy w styczniu ?2015 r. pracodawca będzie regulował pensję należną za grudzień i jednocześnie wypłaci część poborów za styczeń? Jaką i ile kwot wolnych ma wtedy zastosować?
W opinii GIP wiąże go jedna kwota wolna od potrąceń - obowiązująca w dniu dokonywania potrącenia, czyli w nowym roku kalendarzowym (odpowiedź na pytanie PiP nadesłane 26 stycznia 2011 r., GPP-364-4560-3-1/11/PE/RP). Natomiast z pisma Krajowej ?Izby Komorniczej z 18 stycznia ?2011 r. (KRK/IV/117/11) wynika, że decyduje miesiąc, za jaki należy się wynagrodzenie, ?a nie moment wypłaty. Jeśli zatem zarobki za grudzień wypłacane są w styczniu, stosuje się kwotę wolną przypisaną do poprzedniego roku kalendarzowego.
Sprawę komplikuje dodatkowo niejasna uchwała Sądu Najwyższego z 11 maja 1977 r. ?(I PZP 9/77) wskazująca, że potrącenia z art. 87 k.p. „odnoszą się do kwoty wynagrodzenia, które we wszystkich jego elementach składowych zostało ustalone i obliczone jako należne i przypadające do wypłaty za pracę w danym okresie".
Moim zdaniem w tych okolicznościach bierzemy pod uwagę kwotę wolną obowiązującą w nowym roku kalendarzowym, ponieważ decyduje chwila wypłaty pensji. A to dlatego, że:
- ?taka interpretacja jest wygodna dla służb finansowych firm i eliminuje problemy kumulacji kilku kwot wolnych w jednym miesiącu,
- ?jest korzystna dla pracownika-dłużnika, ponieważ nakazuje mu zostawić wyższą kwotę wolną (minimalne wynagrodzenie za pracę, od którego zależy wysokość kwoty wolnej, wzrasta przynajmniej raz w roku, od ?1 stycznia).
Ta metoda (podstawa potrącenia to składniki płacy wypłacone w danym miesiącu) ma jeden wyjątek, kiedy zakład opóźnił się z wypłatą pensji. Jeśli wynagrodzenie za grudzień powinien uiścić w tym miesiącu, a zrobił to w styczniu, musi zastosować dwie kwoty wolne: starą i nową.
Przykład
Spółka wypłaca wynagrodzenia zasadnicze do końca bieżącego miesiąca, a premie - do dziesiątego dnia kolejnego. Załóżmy, że w styczniu 2015 r. pani Emilia, pracownica spółki, dostanie pobory zgodnie z terminarzem, czyli premię za grudzień 2014 r. w wysokości ?420 zł brutto i 2000 zł brutto wynagrodzenia zasadniczego. Oba składniki wypłacone ?w styczniu 2015 r. tworzą jedną ?podstawę dokonania potrąceń (2420 zł brutto). Stosuje się ?do nich pojedynczą kwotę ?wolną, oszacowaną od nowej pensji minimalnej (dla 2015 r.) - w zależności od rodzaju obligatoryjnego potrącenia.
Przykład
Zakład wypłaca wynagrodzenia zasadnicze do końca bieżącego miesiąca, a premie - do dziesiątego dnia kolejnego miesiąca. Spóźnił się ?z uregulowaniem pensji podstawowej za grudzień ?2014 r. i zrobił to 8 stycznia ?2015 r. Pan Tadeusz, pracownik ?spółki, otrzymał w styczniu: premię za grudzień 2014 r. ?(500 zł brutto), wynagrodzenie zasadnicze za grudzień ?(2100 zł brutto) i wynagrodzenie zasadnicze za styczeń ?(2100 zł brutto). Podstawę wymiaru potrąceń w styczniu stanowi tylko premia ?za grudzień i wynagrodzenie zasadnicze za styczeń, ?czyli łącznie 2600 zł brutto. Pracodawca stosuje jedną kwotę wolną od potrąceń, ustaloną ?na podstawie nowego minimalnego wynagrodzenia netto, przypisanego ?do danego rodzaju obligatoryjnego potrącenia. ?Z kolei opóźnione wynagrodzenie za grudzień trzeba niejako ?dopisać do podstawy dokonania ujęć w grudniu, honorując starą kwotę wolną skalkulowaną według niższej płacy minimalnej ?dla 2014 r.
