Międzynarodowa konferencja Kościołów w Sandomierzu
Międzynarodowa konferencja naukowa z okazji 20. rocznicy ogłoszenia przez papieża Jana Pawła II Kodeksu Kanonów Kościołów Wschodnich odbyła się w wigilię Święta Patronów Europy Cyryla i Metodego - w Sandomierzu (Świętokrzyskie).
W konferencji "Sacri canones - dwadzieścia lat doświadczeń" zorganizowanej przez Diecezję Sandomierską oraz Katedrę Prawa Katolickich Kościołów Wschodnich Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (KUL), wzięli udział hierarchowie kościelni oraz duchowni i świeccy naukowcy m. in. z Bułgarii, Grecji, Ukrainy, Białorusi, Słowacji, Włoch, Stanów Zjednoczonych i z Polski.
Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich, to zbiór prawa kanonicznego dla 22 Kościołów wschodnich uznających władzę i autorytet papieża. Ma jednocześnie duże znaczenie w ich relacjach z Kościołem rzymskokatolickim i z Kościołami prawosławnymi.
W katedrze sandomierskiej odprawiono Liturgię św. Jana Chryzostoma, której przewodniczył Egzarcha apostolski, bp Dmitrios Salachas - Głowa Greckiego Katolickiego Kościoła Wschodniego.
W homilii duszpasterz diecezji sandomierskiej bp Krzysztof Nitkiewicz zwrócił uwagę na rolę dzieła ewangelizacyjnego Patronów Europy. - Święci Cyryl i Metody poświęcili temu wszystkiemu (głoszeniu Słowa Bożego) własne życie, dzisiaj wzywają nas byśmy odnowili w tym samym duchu Europę, poszczególne narody i nas samych - podkreślał biskup.
- Chrześcijaństwo nie jest, jak niektórzy próbują wmówić, rodzajem kontrkultury czy anty-tożsamości europejskiej. Ono stanowi ich fundament i trzeba na nim dalej budować, jeśli chcemy zagwarantować sobie szczęśliwą przyszłość - tę wieczną i tę doczesną - mówił bp Nitkiewicz.
Bp Nitkiewicz podczas oficjalnego otwarcia konferencji zwrócił uwagę na wspólne korzenie katolików wschodnich i zachodnich. "Nam łacinnikom wydaje się, że wszyscy zostaliśmy stworzeni z jednego kawałka. Tymczasem Kościół tworzy całość składającą się z wielu części, ma charakter uniwersalny. Kościoły lokalne, partykularne mają swoją specyfikę, swój charakter, jeśli patrzy się na Wschód - to to bogactwo się powiększa" - podkreślał biskup.
Wykład inauguracyjny o korzeniach wspólnoty katolickiej w Bułgarii, która jest związana z działalnością świętych Cyryla i Metodego, wygłosił Egzarcha apostolski, bp Christo Proykov.
O międzykościelnych relacjach duszpastersko-prawnych pomiędzy katolikami wschodnimi a łacińskimi, mówił bp Salachas. Hierarcha zwrócił m. in. uwagę na migracje wiernych katolickich Kościołów wschodnich m. in. do USA i Europy Zachodniej.
Egzarcha podkreślał, iż migracja jest "doskonałym spotkaniem na płaszczyźnie ekumenicznej i międzyreligijnej". - Kościół w tym dziele ma opatrznościową okazję ukazania swojej powszechności, swojej katolickości: może podtrzymywać wyjątkową sieć solidarności i współpracy pastoralnej pomiędzy krajami pochodzenia i krajami osiedlenia - dodał.
Biskup Salachas zauważył także, iż zachodnie wspólnoty katolickie nie są zawsze wolne od ksenofobii i podkreślił niebezpieczeństwo ryzyka "alienacji obrządkowej i asymilacji do Kościoła łacińskiego" dla katolików pochodzących z Kościołów wschodnich.
- Emigracja stanowi ryzyko nie tylko zubożenia Kościołów wschodnich, ale ze względu na tragiczny rozwój zjawiska stanowi ryzyko doprowadzenia do ich zaniku. Dlatego są konieczne nowe struktury kościelne w krajach zachodnich w celu dania emigrantom katolikom wschodnim możliwości życia i świadczenie o swojej wierze zgodnie z własna tradycją we własnym obrządku - dodał.
Referat przybliżający pojęcie, status i tożsamość Kościołów wschodnich przedstawił ks. prof. George Dmitry Gallaro z USA. Natomiast polscy prelegenci, ks. prof. Leszek Adamowicz z KUL i ks. dr Eugeniusz Popowicz z archieparchii przemysko-warszawskiej mówili - odpowiednio - na temat katolików wschodnich w duszpasterstwie Kościoła łacińskiego w Polsce oraz o prawie partykularnym Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego.
Spotkania "W duchu świętych Cyryla i Metodego" - by pomagały jednoczyć chrześcijańską Europę środkowo-wschodnią - zapoczątkował pięć lat temu ówczesny bp sandomierski Andrzej Dzięga - dziś arcybiskup, metropolita szczecińsko-kamieński.
Mianowany 13 czerwca ub.r. przez Benedykta XVI na biskupa sandomierskiego ks. Krzysztof Nitkiewicz przez 17 lat pracował w Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich w Watykanie, od 2002 roku był jej podsekretarzem. Biskup Nitkiewicz deklarował od początku swej posługi w diecezji, iż będzie kontynuować tradycję sandomierskich spotkań w duchu Patronów Europy.