Michalski: Dramat Lidii Staroń. Pomyliła urząd Rzecznika Praw Obywatelskich z występem w "Sprawie dla reportera" [OPINIA]

Wizerunek senator oddanej obywatelom przez lata budowała w programie ”Sprawa dla reportera”. Czytała setki listów od poszkodowanych, skrzywdzonych i zapomnianych. Dawała im nadzieję, że tylko ona może rozwiązać beznadziejne sprawy. Jak sama mówiła, od 20 lat walczyła z dominacją spółdzielni mieszkaniowych, lichwiarzy i komorników.

Nikt nie odmawia jej wrażliwości, zaangażowania i zainteresowania ludzkimi sprawami. Pomoc poszkodowanym zaczyna się od uwagi, chęci i determinacji. To jednak nie wystarczy, aby zostać Rzecznikiem Praw Obywatelskich. Gdyby wystarczyło, to dlaczego Prawo i Sprawiedliwość nie zgłosiło kandydatury samej Elżbiety Jaworowicz?

Partia rządząca od początku wiedziała, że Lidia Staroń jest wyłącznie elementem politycznej gry. Jej kandydatura - najpierw głosowana w Sejmie - pozwoliła Jarosławowi Kaczyńskiemu ustalić, ile szabel ma Jarosław Gowin. Nawet szef klubu PiS Ryszard Terlecki, pytany o wybór akurat tej kandydatki, z rozbrajającą szczerością odpowiedział "bo bardzo chce".

Już sama zgoda na kandydowanie w takich warunkach jest porażką Lidii Staroń. Przyszły Rzecznik Praw Obywatelskich nie może być bezwiednym narzędziem w rękach władzy. Ona się na to zgodziła. Udawała, że nie widzi, jak jest rozgrywana, po to, żeby po przegranym głosowaniu dwukrotnie wyznać: "ja wiedziałam, że tak będzie".

Kandydowanie na urząd Rzecznika Praw Obywatelskich to nie to samo, co przyjęcie zaproszenia do "Sprawy dla reportera". Nie wystarczy dużo mówić. A Lidia Staroń, choć potokiem słów potwierdzała, że bardzo chce, nie potrafiła nawet wytłumaczyć, co ma na myśli, jak chce działać, czy będzie umiała stanąć po stronie obywatela, z którego poglądami się nie zgadza. Bez przerwy powtarzała slogany, że "będzie po stronie ludzi" i "będzie postępować tak, jak nakazuje prawo i konstytucja".

Niezrozumiałe odpowiedzi senator Staroń

Dopytywana o rozumienie prawa i istniejących procedur, Lidia Staroń poległa. Może dlatego, że jest inżynierem budownictwa, a nie prawnikiem. Senator nie była w stanie odpowiedzieć na niemal żadne z merytorycznych pytań.– Jak pani chce bronić wolności obywatelskich w stosunku do władzy, skoro uczestniczyła pani w działaniach, których skutkiem jest zniszczenie niezależności sądownictwa w Polsce, podporządkowanie prokuratury władzy politycznej? – pytał Bogdan Klich z Koalicji Obywatelskiej. – Normalnie – odpowiedziała Lidia Staroń.

I to akurat jedna z bardziej klarownych deklaracji kandydatki. Może mało konkretna, ale zwięzła. W porównaniu z wieloma innymi wywodami wręcz chirurgicznie precyzyjna. Niestety, część wypowiedzi trudno w ogóle zinterpretować. Do ich zrozumienia przydałby się tłumacz.

Senator pytana o ewentualną kontynuację działań ustępującego RPO Adama Bodnara stwierdziła: - Pewnie pytań będzie bardzo dużo, jeżeli chodzi o kontynuację działań obecnego Rzecznika Praw Obywatelskich, ponieważ ja nie wiem dokładnie, jakie są dokumenty, jakie są dokładnie wnioski, jeżeli chodzi o działanie, natomiast wydaje mi się, że to powinno być tak, że to, co już jest zrobione, to po prostu będzie.

Przy podobnym pytaniu dodała: - Już powiedziałam wcześniej, że jeżeli będę Rzecznikiem, to ten Rzecznik, który jeszcze jest, działał... Nie będę wracała do tego, co robił Rzecznik. To, co zrobił, to zrobił, a ja, jeśli będę Rzecznikiem, to będę innym Rzecznikiem.

Jeszcze jeden przykład. Senator Marcin Bosacki z Koalicji Obywatelskiej pytał z kolei o wnioski polityków PiS do Trybunału Konstytucyjnego dotyczące uprawnień Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej do kontroli prawa krajowego i stosowania środków tymczasowych. - Rzecznik to nie powinien być polityk, a powinien odpowiedzieć polityk. Więc w tej sytuacji to nie jest działanie czy właściwość Rzecznika – odpowiedziała. Kiedy senator Bosacki dopytywał, czy walcząca o urząd RPO zgadza się, by wyroki TSUE nie obowiązywały w Polsce, Lidia Staroń stwierdziła: -To nie tak, że nie mają tutaj, że tak powiem działać, to nie to.

Takie odpowiedzi to nie wyjątek. Nie przekonały one nawet wszystkich senatorów klubu PiS do poparcia jej kandydatury - dwie osoby wstrzymały się od głosu. Przeciw byli dwaj senatorowie z senackiego koła, któremu przewodniczy Lidia Staroń. A sama zainteresowana - w głosowaniu we własnej sprawie… wstrzymała się od głosu. I tylko za to należy ją pochwalić.