Matura 2023. Lektury obowiązkowe na egzaminie z j. polskiego w nowej formule

Na maturze z języka polskiego uczniowie będą musieli wykazać się zarówno wiedzą ogólną, dotyczącą języka polskiego oraz jego gramatyki, jak również znajomością treści utworów literackich rodzimych i zagranicznych autorów. Matura 2023 z j. polskiego na poziomie podstawowym będzie składać się z części pisemnej podzielonej na trzy części (język polski w użyciu, test historycznoliteracki, wypracowanie) oraz części ustnej, przeprowadzanej na podstawie pytań jawnych.

Tegoroczni maturzyści mogą liczyć na nieco łatwiejsze egzaminy. Jak pod koniec lutego 2023 zapowiedział minister edukacji Przemysław Czarnek, wymagania dotyczące wiedzy ze wszystkich przedmiotów zostaną okrojone.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Znajomość lektur z gwiazdką jest niezbędna do napisania wypracowania, czyli wysoko punktowanej rozprawki. W jej treści należy odwołać się do co najmniej jednego z utworów literackich omawianych na lekcjach. Jak wygląda lista lektur obowiązkowych na maturę 2023? Część z tekstów trzeba poznać tylko we fragmentach.

Jak informuje CKE, na egzaminie maturalnym 2023 będzie obowiązywała znajomość treści całych utworów:

• Jan Parandowski - "Mitologia" (część I Grecja)
• Sofokles - "Antygona"
• Jan Kochanowski - "Odprawa posłów greckich"
• William Szekspir - "Makbet"
• Molier - "Skąpiec"
• Adam Mickiewicz - "Konrad Wallenrod"
• Adam Mickiewicz - "Dziady cz. III"
• Juliusz Słowacki - "Kordian"
• Bolesław Prus - "Lalka"
• Eliza Orzeszkowa - "Gloria victis"
• Henryk Sienkiewicz - "Potop"
• Fiodor Dostojewski - "Zbrodnia i kara"
• Stanisław Wyspiański - "Wesele"
• Stefan Żeromski - "Przedwiośnie"
• Tadeusz Borowski - opowiadania: "Proszę państwa do gazu", "Ludzie, którzy szli"
• Gustaw Herling-Grudziński - "Inny świat"
• Hanna Krall - "Zdążyć przed Panem Bogiem"
• Albert Camus "Dżuma"
• George Orwell - "Rok 1984"
• Sławomir Mrożek - "Tango"
• Marek Nowakowski - "Raport o stanie wojennym" (wybrane opowiadanie)
• Marek Nowakowski - "Górą Edek" (z tomu "Prawo prerii")
• Jacek Dukaj - "Katedra" (z tomu "W kraju niewiernych")
• Andrzej Stasiuk - "Miejsce" (z tomu "Opowieści galicyjskie")
• Olga Tokarczuk - "Profesor Andrews w Warszawie" (z tomu "Gra na wielu bębenkach").

Uczniowie będą musieli również wykazać się znajomością wybranych fragmentów utworów literackich. Lista prezentuje się następująco:

• "Biblia" (w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni nad Pieśniami, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana)
• Homer - "Iliada" (fragmenty)
• "Lament świętokrzyski" (fragmenty)
• "Legenda o św. Aleksym" (fragmenty)
• "Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią" (fragmenty)
• "Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu" (fragmenty)
• "Pieśń o Rolandzie" (fragmenty)
• Gall Anonim - "Kronika polska" (fragmenty)
• Dante Alighieri - "Boska Komedia" (fragmenty)
• Piotr Skarga - "Kazania sejmowe" (fragmenty)
• Jan Chryzostom Pasek - "Pamiętniki" (fragmenty).

W trakcie egzaminu uczniowie mogą również otrzymać zadania sprawdzające znajomość wybranych utworów poetyckich. Co ważne, na maturze nie będzie sprawdzana znajomość ich treści - ta powinna zostać przedrukowana na arkuszach. Lista wierszy i innych utworów na maturze została przedstawiona przez Centralną Komisję Edukacyjną:

• Horacy - wybrane utwory
• "Bogurodzica"
• Jan Kochanowski, wybrane pieśni (w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; Tren IX, Tren X, Tren XI, Tren XIX) wybrane
• wiersze następujących poetów: Daniel Naborowski, Jan Andrzej Morsztyn, Mikołaj Sęp-Szarzyński
• Ignacy Krasicki - "Hymn do miłości ojczyzny", wybrane satyry
• Franciszek Karpiński - wybór sielanek i liryki religijnej
• Adam Mickiewicz - "Oda do młodości", wybrane ballady (w tym "Romantyczność"), wybrane sonety z cyklu Sonety krymskie oraz inne wiersze
• Juliusz Słowacki, wybrane wiersze (w tym Grób Agamemnona (fragmenty), "Testament mój")
• wybrane wiersze następujących poetów: Cyprian Kamil Norwid, Adam Asnyk, Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Leopold Staff, Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Jan Lechoń, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Julian Przyboś, Krzysztof Kamil Baczyński, Stanisław Baliński (wybrane wiersze z okresu emigracyjnego) Kazimierz Wierzyński (wybrane wiersze z okresu emigracyjnego) Czesław Miłosz (w tym wybrane wiersze z tomu Ocalenie oraz Traktat moralny (fragmenty)), Tadeusz Różewicz, Jarosław Marek Rymkiewicz, Wisława Szymborska, Zbigniew Herbert (w tym wybrane wiersze z tomów Pan Cogito oraz Raport z oblężonego Miasta), Stanisław Barańczak
• Wojciech Wencel - wybrane utwory okresu stanu wojennego.

Na maturze z języka polskiego mogą również pojawić się fragmenty powojennych piosenek literackich (wybrane utwory Jacka Kaczmarskiego oraz Agnieszki Osieckiej).

Bądź na bieżąco z wydarzeniami w Polsce i na wojnie w Ukrainie, klikając TUTAJ.